Van onze voorzitter: Defensienota 2018: een kans!
In 2018 komt het kabinet Rutte III met een nieuwe Defensienota. Tijdens het ‘Symposium over De Defensienota: een nieuw perspectief voor de krijgsmacht’ in Nieuwspoort op 15 januari jl. greep de minister terug naar de Defensienota 1991. Die nota luidde het verval van de Nederlandse defensie in. Nu er weer meer geld beschikbaar komt, wil de minister structureel nadenken over de toekomst van onze krijgsmacht. Mogelijk wordt de Defensienota 2018 een keerpunt in positieve zin.
Deze Defensienota wordt eind eerste kwartaal aan de Kamer aangeboden. Voor het Ministerie van Defensie een enorme uitdaging. Beide bewindslieden willen zich breed oriënteren door met diverse partijen te spreken. Ik heb geen inzicht in alle sessies, maar wat ik uit de openbare informatie en het symposium heb opgetekend, nodigt uit tot reflectie.
Ook voor deze Defensienota geldt dat er financiële kaders aan ten grondslag liggen. De eerste cruciale component betreft het budget. Helaas is dit beperkt. Uiteindelijk komt er in deze kabinetsperiode ca. €1,5 miljard per jaar bij. Hiermee komt het percentage van het bnp voor defensie op 1,17%, het op twee na laagste van Europa. Het door de vorige minister Hennis gepropageerde Europese gemiddelde van 1,45% wordt niet gehaald, laat staan de NAVO-norm van 2%. Door de groeiende economie zal het percentage van 1,17% deze kabinetsperiode nog lager worden. Of het daarna beter wordt? Tijdens het symposium werd gepleit voor een kabinetsperiode overstijgend deltaplan voor defensie, waaraan alle politieke partijen zich verbinden: goed idee!
Een tweede cruciale component is personeel. Dit ziet er ook niet florissant uit. Er zijn al ca. 6000 vacatures en de tendens is stijgend. Wat we ook bedenken om de instroom te verhogen en de uitstroom te verkleinen, de demografische ontwikkelingen zullen ons parten blijven spelen. Er zijn gewoon te weinig geschikte jongeren om de krijgsmacht gevuld te houden. Beide ontwikkelingen zetten de Nederlandse ambitie voor een veelzijdige krijgsmacht onder druk.
Hoe nu verder? De cruciale vraag is wat voor krijgsmacht Nederland zou moeten hebben. Deze vraag kwam in het symposium helaas niet aan de orde. Laat ik een poging wagen.
Wat is het strategische belang van een krijgsmacht? Uitgangspunt is dat Nederland altijd in internationaal verband zijn krijgsmacht zal inzetten: NAVO, VN, Europees of een andere internationale coalitie. Nederland hoort bij de Europese top op economisch en handelsgebied en heeft derhalve grote internationale politieke en economische belangen. Politieke invloed in de wereld stoelt op economische en militaire macht, maar staat of valt met de bereidheid relevante militaire capaciteiten bij te dragen.
Een internationaal relevante krijgsmacht moet in staat zijn snel en robuust te kunnen optreden over grote afstanden hoog in het geweldspectrum – m.a.w. over een hoog ‘Power & Force Projection’ niveau beschikken. Dit dient zich te vertalen in een specifiek daarop ingerichte ‘soort krijgsmacht’. Daarvoor moet de huidige veelzijdige krijgsmacht worden getransformeerd naar een ‘Force Projection’ krijgsmacht, die in staat is bij aanvang van een conflict met cruciale militaire capaciteiten bij te dragen. Dit vergroot de Nederlandse invloed in het internationale politieke en diplomatieke proces.
Uitgangspunt hierbij is de Europese en NAVO-behoefte. Immers, als je vanuit politiek-strategisch belang de krijgsmacht wilt gebruiken, moet je iets leveren waar NAVO en EU-behoefte aan hebben. Dat geldt zeker als andere landen niet in die behoefte kunnen voorzien. Een ander belangrijk criterium is een personeels-extensieve krijgsmacht, geschikt personeel is schaars en wordt alleen maar schaarser. Het is geen geheim dat in Europa behoefte bestaat aan Special Forces (SOF), inclusief tactische mobiliteit en gevechtshelikopters, Intelligence, Surveillance and Reconnaissance systemen, luchttankercapaciteit, Missile Defense, 5e generatie jachtvliegtuigen, strategisch luchttransport, maritieme luchtcomponenten (vliegdekschepen met jachtvliegtuigen), onderdrukken van vijandelijke luchtverdediging, langeafstand-precisiebewapening, cyber capaciteit en de daarbij behorende Combat Support (CS) en Combat Service Support (CSS).
Op welke ‘Force Projection’-capaciteiten zou de Nederlandse krijgsmacht, gezien de historische ontwikkelingen, de huidige status, de genoemde tekorten in Europa en de personeelssituatie zich moeten concentreren? In een nutshell:
CZSK: acht fregatten uitgerust met kruisvluchtwapens, missile defence inclusief noodzakelijke C4ISR; de onderzeeboten worden niet vervangen; de overige capaciteiten worden gehandhaafd/gemoderniseerd.
CLAS: SOF (SOCOM KMarns: MARSOF-bat, Mariniers-brigade; CLAS: SOF-brigade, Luchtmobiele brigade); één MECH brigade (Tanks, Art, CS, CSS); vier PATRIOT FU’s; SHORAD en de 3e brigade worden afgestoten.
CLSK: 67 F-35’s; twee vluchten UAV’s; overige capaciteiten worden gehandhaafd/gemoderniseerd. Het spreekt voor zich dat voor alle capaciteiten voldoende CS en CSS beschikbaar moet zijn en dat offensieve en defensieve cyber noodzakelijk is. Een dergelijk ingerichte krijgsmacht is bruikbaar voor alle drie hoofdtaken.
Voor defensie dient zich een trendbreuk aan in Europa en Nederland, een kans om de Nederlandse krijgsmacht toekomstbestendig en relevant te maken, hopelijk wordt die kans gegrepen.
Drs. A.A.H. (Tom) de Bok
Commodore bd
Voorzitter Koninklijke Nederlandse Vereniging ‘Onze Luchtmacht’
De bijdrage van de commodore bd. ontbeert een onderbouwing van de door hem gemaakte keuzes.
Acht fregatten prima, maar dan zou de prioriteit gezien de actuele dreigingen toch moeten liggen op de luchtverdediging, o.a. tegen ballistische raketten, bv de SM3 raket of diens gemoderniseerde opvolger. De benodigde radar is er al. Waarom cruises missiles?
Afschaffing van de onderzeeboten, no way! Het is het enige werkelijke stealth wapen dat Nederland zich kan veroorloven en waar de marine erg goed in is, zie ten overvloede het onlangs verschenen boek.
67 F-35 ’s ? Wil de commodore het defensie budget meteen ruïneren? Nooit gehoord van de enorme exploitatie kosten? veel hoger dan de F-16. Een vliegtuig dat nog steeds niet uit ontwikkeld is vanwege de complexe en achterhaalde ict structuur en software. Israel voegt niet voor niets eigen software toe, omdat ze als enige buitenlandse luchtmacht beschikt over broncode info omdat te kunnen doen. Heeft de commodore kennis genomen van de ernstige kritiek van de chef van de Pentagon test organisatie nu en in het verleden?
Bovendien wat moeten die 67 F-35 doen? Bij missies zoals in Mali en ook in Afganistan zou de luchtmacht met de Mwari light multirole aircraft kunnen volstaan.Vele malen goedkoper in exploitatie en effectiever. Ook bij CAS operaties. Het richten van het kanon van de F-35 gaat nog steeds niet zuiver ( door software problemen), zodat de inzet van de F-35 bij CAS operaties voor de eigen troepen tot een uiterst hachelijke onderneming maakt.
Voor de aanschaf van gevechtsvliegtuigen zou Nederland toch eens naar Zweden moeten kijken, die met een bevolking van ca. 10 miljoen ook goed op de centjes moet letten als het gaat om defensie uitgaven. Bij de ontwikkeling van de Saab Gripen is dat beperkte budget tot uitgangspunt genomen. Niet steeds opnieuw het wiel uitvinden, maar handhaven wat goed is en toevoegen wat het beter maakt. De moderne ICT opzet maakt het mogelijk steeds de modernste wapens te integreren zodat de Gripen inderdaad toekomstbestendig is
met verreweg de laagste exploitatiekosten.
Een passage over de herinvoering van tanks en zo ja., welke, ontbreekt,terwijl hij wel een mechanische brigade incl. tanks noemt.
Voor een toekomst bestendige krijgsmacht verwijs ik u naar “Krijgsmacht next generation” van Strata, die naar mijn idee een goed onderbouwde en realistische visie geeft, gelet op de financiële spankracht van Nederland.
Vz KNV ‘Onze Luchtmacht’ propageert aanschaf meer F-35’s ten koste van het niet vervangen van onderzeeboten.
Defensie/KLU heeft de aanschaf van F-35’s er door gedrukt en zit nu met de gebakken peren van weinig gevechtsvliegtuigen. Het door de KLU willen uitbreiden van dit aantal, ten koste van de noodzakelijke vervanging van onderzeeboten – waarvan de kosten-effectiviteit ruimschoots is en wordt bewezen -, is onverstandig en laakbaar.
Zie:
Blog ‘Kwestie vervanging F-16’: https://stratanl.wordpress.com/kwestie-vervanging-f-16/
Deel 2 van deze doorwrochte evaluatie is (nog?) niet gepubliceerd. Deel 1 bevestigt wel de twijfels die critici altijd hebben gehad tegen de aanschaf van de dubieus kosten-effectieve F-35’s, zonder degelijk onderzoek naar alternatieven.
Boek ‘In het diepste geheim’: https://marineschepen.shop/#!/In-het-diepste-geheim/p/84284871/category=0
Gelukkig hebben de defensie onderdelen de afgelopen jaren in goed onderling overleg een beter plan voor de doorontwikkeling van de krijgsmacht bedacht. C-LSK zat midden in dat proces.
Helaas wonen we in een land (een globale top-25 economie) dat GEEN geld over heeft voor eigen veiligheid. Het meest kwalijk neem ik dit nog de VVD en het CDA. Van “links” valt op dit punt weinig te verwachten (zoals gewoonlijk). Men leeft hier blijkbaar op een roze wolk en men verschuilt zich achter allerlei “interessante” termen zoals “vredesdividend” en “geweldsspectra”. Allemaal grote flauwekul! Doe gewoon wat je moet doen.
8 fregatten is wel het minimale wat onze marine nodig heeft of handhaaf er zes en vul aan met 6 korvetten. Het gaat om vuurkracht. Onderzeeboten zeker vervangen. De OPV’s zien er “gelikt” uit maar zijn waardeloze schepen en zijn gewoon een goedmakertje voor de wegsanering van de M-fregatten. Lijkt het nog iets,……nou, echt niet. 2 kleine bevoorraders c.q. tankers waren beter geweest dan 1 absurd grote JSS. En zo gaat men maar door met idiote, ondoordachte beslissingen.
De JSF,…..veel te duur voor wat het maar is. Een aanmerkelijk groter aantal Gripens of verbeterde F16´s (uiteraard met alle noodzakelijke bewapening) was beter geweest.
V.w.b. de landmacht,……de tanks (vroeger hadden we er meer dan 800) waren ineens “overtollig”. Weten we het nog,….Hillen? Ook weer een grote fout,…..is hetzelfde als een roofdier waar de tanden worden verwijderd. Houwitsers werden ook maar geschrapt voor het gemak. De M109,…..was niets meer waard,…welnu,…waarom heeft Israël er dan nog meer dan 500 in dienst? Uiteraard gemoderniseerd maar goed bruikbaar! En zo gaat het maar door,….de lijst is lang, heel lang!
Het ligt aan de politiek (dus ook aan de instelling van dit volk) maar ook de defensietop moet harder van zich af bijten. En met alle respect, mensen met een journalistieke of secretariële achtergrond moet je geen Minister van Defensie maken. Het is vragen om problemen. Op dergelijke (militair)technische posten behoren vakmensen te zitten. Kijk maar eens naar de USA, Rusland, Israël. Nee,……dit land moet nog veel leren en er zijn nog vele miljarden nodig om de boel enigszins op orde te krijgen.
Dit was zomaar even een opsomming van een aantal feiten. Helaas valt er een heel boek over te schrijven!