BRIK-II: KLu lanceert eerste satelliet

Met de lancering van de BRIK-II door Virgin Orbit op 30 juni 2021 krijgt de KLu zijn eerste eigen satelliet in de ruimte. Het belangrijkste doel van de BRIK-II is ervaring opdoen met de mogelijkheden van het domein Space. Tegelijkertijd levert de nanosatelliet ook al een concrete bijdrage aan de Nederlandse defensie. De lancering gebeurt door Richard Branson’s Virgin Orbit. Onder de naam Tubular Bells, Part 1 is het voor dit bedrijf ook een primeur: de eerste commerciële lancering van een satelliet.

Tekst: Pieter Davids
Foto’s en bovenste video: Virgin Orbit
Onderste video: Mediacentrum Defensie

Responsive launch capability
Bij een traditionele lancering moet de lading soms al een half jaar voor de lancering aangeleverd worden bij de partij die hem in de ruimte brengt. Snel reageren op ontwikkelingen met een nieuwe lancering zijn dan niet mogelijk. De KLu streeft juist naar een responsive launch capability. Dat wil zeggen dat snel lanceren juist mogelijk moet zijn, bijvoorbeeld ter vervanging van een uitgevallen satelliet. “Virgin was bezig om precies die werkwijze te ontwikkelen” aldus luitenant-kolonel Bernard Buijs, projectleider van de BRIK-II. “In ons oorspronkelijke plan wilden we de satelliet tien dagen voor de lancering aanleveren bij de partij die hem de ruimte in brengt. Door diverse tegenslagen is dat niet gelukt, maar dat hoort bij pionieren. Dat zal in de toekomst sneller gaan naarmate Virgin Orbit meer ervaring opbouwt.”

Schiphol Space Center?
Bij Virgin Orbit zit de lading van de raket in het bovenste stuk: de fairing. Op de dag van de lancering staat het vliegtuig klaar met de raket onder de vleugel. Die raket krijgt dan zijn brandstof en pas als laatste wordt de fairing met de lading er op gemonteerd. Op termijn wil Virgin dat zelfs mobiel doen door gebruik te maken van een stofvrije tent voor deze laatste stappen. Ze zitten dan niet meer vast aan hun basis in de Mojave woestijn maar zouden bij wijze van spreken vanaf Schiphol kunnen lanceren.

Aan tafel
Tot nu toe is Nederland afhankelijk van anderen waar het gaat om informatie uit de ruimte. Buijs: “Een van de doelen van een eigen programma is die afhankelijkheid te verminderen, maar we zijn te klein om volledig onafhankelijk te worden op dit gebied. Frankrijk heeft een budget ruim 4 miljard voor space, mede vanwege hun kernmacht. Dat is voor ons ondenkbaar. Nu we een eigen capaciteit hebben zitten we echter niet meer alleen als vragende partij aan tafel. We brengen informatie in en ruilen die met partners tegen informatie die we niet hebben. Daar komt bij dat de NAVO space nu ook als operationeel domein ziet, maar zelf geen middelen heeft. Wel heeft de organisatie sinds oktober 2020 een eigen Space Center op Ramstein AFB in Duitsland. Zij coördineren de informatievoorziening voor NAVO oefeningen en inzetten door landen te vragen informatie te leveren.

Meer weten over de BRIK-II?
Lees dan het artikel in Onze Luchtmacht 4-2021, vanaf 1 september te koop in de winkel. Lid worden kan natuurlijk ook.