Activiteit verslagen regio Twente

Excursie DHC

Op 2 maart heeft regio Twente een bezoek gebracht aan het DHC, te Gilze-Rijen. De excursie was in de voorjaarsvakantie gepland, zodat ook jeugdleden mee gingen.

Op het DHC is men bezig een Multi-Ship Multi-Type Simulator Centrum op te zetten. Majoor Wally, het hoofd van dit Sim-Center, gaf ons een boeiende presentatie over het doel, de opzet van de simulatoren, plus alle verschillende trainingsmogelijkheden die dit gaat bieden. Aansluitend zijn we gaan kijken bij de simulatoren, waarbij we een kijkje konden nemen in de 2 Chinook cockpit simulatoren, terwijl in beide een piloot aan het vliegen was. Heel mooi en indrukwekkend.
Na de lunch was de echte Chinook aan de beurt. Het 298 Squadron had een Chinook op het platform bij de hangaar opgesteld. Een piloot en een loadmaster gaven ieder een interessante uitleg over de nieuwe Chinooks. Daarnaast was een Chinook bezig met undersling oefeningen. Net voordat we terug naar Twente moesten, kwam deze Chinook terug en landde op het platform. Geholpen met het prachtige heldere weer was het een uitgelezen kans voor alle fotografen om mooie plaatjes te schieten.

ALV en spreker Arthur Jongeneelen

De regio Twente hield op donderdag 16 februari 2023 onze regio Algemene LedenVergadering (ALV), met aansluitend een presentatie door Arthur Jongeneelen.

De ALV werd op de bekende vlotte en duidelijke wijze afgehandeld, Penningmeester Sander de Bruin en activiteitencommissaris Herman Heino waren aan het einde van hun bestuursperiode. Gelukkig stelden ze zicht beide herkiesbaar, omdat er geen tegenkandidaten waren, was hun herverkiezing een feit. Zo werden alle aan de orde komende punten beloond met instemmend applaus vanuit de zaal.

Na een korte pauze kwam het meer interessante deel van de avond aan de beurt, de presentatie door Arthur Jongeneelen. Arthur heeft een lange carrière als vlieger binnen de Luchtmacht achter de rug, die eindigde op de C-130 Hercules. Arthur behoorde tot de eerste generatie C-130 vliegers van de Luchtmacht. Arthur vertelde dat de C-130 zoveel meer dan alleen een transport vliegtuig. Veel vanuit zijn eigen ervaring, maar hij leende ook uit ervaringen van andere landen die met de C-130 opereren. En dat alles ondersteund met veel mooie filmpjes, die soms ook bizarre situaties in beeld brachten. Arthur mag je gerust een Hercules fanboy noemen, die zijn enthousiasme op een aanstekelijke manier overbracht.

Als dank voor zijn leuke briefing had Herman Heino voor Arthur weer een waar kunstwerkje gemaakt in de vorm van een herenhandtas gevuld met Twents gerstenat.

CH47F Chinook – De cirkel rond

Op 19 januari 2023 was LtKol Jeroen Peterse, C-298 Squadron, spreker op onze druk bezochte nieuwjaarsreceptie. Het onderwerp waarover hij sprak was het invoeringstraject van de nieuwe CF47F Chinooks.

In de afgelopen 10-12 jaar heeft LtKol Peterse een aantal functies binnen Defensie vervuld, die achteraf bezien steeds betrokken was bij het invoeringsproject van de nieuwe Chinook’s.

Omdat de Chinook is zo beetje het werkpaard, cq. manusje van alles, dat bij iedere operatie ingezet wordt. Hiervoor is rond 2012 de Chinook vloot uitgebreid. Echter hierdoor had het 298 squadron verschillende varianten Chinook’s. Rond 2010 is het planning ontstaan om hele Chinook vloot om te vormen naar één variant, cq. baseline. Geplaatst bij de Directie Plannen, heeft de toenmalige majoor Peterse aan de voor dit plan noodzakelijk documenten gewerkt.

LtKol Peterse gaf een interessant inkijkje, hoe dit soort complexe aankopen soms gestuurd kunnen worden door externe factoren. Waardoor het initiële plan om de Chinooks direct bij Boeing te kopen, veranderde in een FMS aankoop bij de US Army. In 2015 werd contract getekend voor de aankoop van 20 CF-47F Chinooks. Dus in de standaard configuratie van de US Army.

Enkele jaren later is LtKol Peterse geplaats bij CLSK, op dat moment wordt gestart met de plannen om de nieuwe Chinooks bij het squadron in te voeren. “Jij heb verstand van Chinook’s, dus leid jij het projectteam”, zei men tegen Peterse. Dit projectteam, de Site Activation Task Force (SATAF), richt zich de onderwerpen operatien, logistiek, opleidingen en afstoting. Zo werd er een conversietraject gemaakt voor piloten, loadmasters, onderhoudspersoneel, enz.

Inmiddels is LtKol Peterse Squadroncommandant en mag het 298 Squadron leiden naar Full Operational Capable met de CH-47F per januari 2024.

Als dank voor zijn uitgebreide en interessante briefing had Herman Heino voor LtKol Peterse de traditionele herenhandtas gemaakt, gevuld met Twents gerstenat.

Operatie Inherent Resolve

Op 8 december 2022 was Maj Toon “KLIKO” van de Graaf spreker op onze druk bezochte regioavond. Het onderwerp waarover hij sprak was de Operatie Inherent Resolve (OIR), oftewel de luchtoperatie om IS terug te dringen en uit te schakelen.

Kliko is heeft meer als 4000 uur op de F-16 gevlogen en vliegt nu op de F-35, daarnaast is hij wapeninstructeur. Hij is ingezet geweest bij meerdere uitzendingen in de laatste decennia. Zo is hij ook meerdere keren in het kader van OIR naar Jordanië uitgezonden.

Hij begon zijn briefing met een algemene overzicht te schetsen hoe de opmars van IS had plaatsgevonden. Hierdoor werd duidelijk dat IS vooral gebruik heeft gemaakt van de snelwegen om zich snel te verplaatsen (lines of communication). Daarna werd geschetst van hoe de coalitie was georganiseerd met de US Navy in de Golf, de Denen in Koeweit, de Britten op Cyprus (“die houden ervan om op een eiland te zitten”) en het CAOC-hoofdkwartier in Qatar. De KLu was in Jordanië geplaatst op het vliegveld nabij Al Azraq, ook wel werd verbasterd tot asscrack. Ook werd besproken hoe de complexe en lastige afstemming verliep met de Russen die in Syrië zaten en daar hun eigen oorlog aan het voeren waren.

Het CAOC gaf de algemene ATO (Air Tasking Order) uit, die vervolgens in de planningscel werd omgezet naar een meer gedetailleerde planning voor de missie, zoals het aantal F-16’s, de mee te nemen bewapening en de afstemming met maintenance of e.e.a. te realiseren is. Boven Irak waren 24/7 AWACS vliegtuigen aanwezig evenals tanker vliegtuigen, zodat lange missies gevlogen konden worden. In een extreem geval heeft Kliko een missie van 17 uur gevlogen.

Met hulpmiddelen als de Ligtening Targeting Pod kon de doelen opgespoord en geïdentificeerd worden. Via Link-16 kon het CAOC meekijken, om zo een dubbele controle uit te voeren, zodat er nog meer zekerheid was dat het doel werd aangevallen. Er werden geen doelen aangevallen, die niet eerst dubbel waren gecontroleerd.

Kliko besprak vervolgens de beschikbare bewapening en in welke situaties welke bommen het best toegepast kunnen worden. Dit ondersteunde hij met diverse plaatjes. Besproken werden alle documenten die de piloten gebruiken om hun missies voor te bereiden en uit te voeren. Wat diverse aanwezigen deed verzuchten “hoe kan je dit allemaal onthouden.”

Gedurende de briefing en daarna volgde nog een leuke discussie over de vele aspecten van het vliegen en de Operatie Inherent Resolve.

Als dank voor zijn uitgebreide en interessante briefing had Herman Heino voor Kliko de traditionele herenhandtas gemaakt, gevuld met Twents gerstenat.

Excursie naar Vliegveld Eindhoven

Op 23 november 2022 is de regio Twente met ruim 50 deelnemers op excursie geweest naar de Vliegbasis Eindhoven. Na aankomst om ca 10:00 was er koffie en een korte basis introductie. Aansluitend gingen we naar het platform waar 2 C-130 Herculessen stonden. Beide waren in onderhoud, waardoor een aantal motoren ontbraken, of delen van de motoren. Hoe noodzakelijk goed onderhoud ook is, het is en blijft altijd een beetje lelijk gezicht, zo’n incompleet vliegtuig. Uitgebreid konden we in en rond de Herculessen kijken, inclusief een goede explicatie van een C-130 monteur. Met een bezoekje aan de cockpit, het kloppend hard van een vliegtuig, werd dit deel afgesloten.

Tegelijkertijd was er een A330 MRTT circuitjes aan het vliegen, met veel touch-and-go’s. Dus konden de fotograven daar mooie plaatjes van maken. Ook na de lunch was deze MRTT druk bezig met het beoefenen van de landingen. Wij zagen dat er niets mis was met de kennis en kunde van de piloot (piloten?), maar we stelden die vele vliegbewegingen wel erg op prijs.

In de middag hebben we historische wandeling gemaakt over een deel(tje) van het vliegveld. Met de adjudant van Bureau Communicatie als gids en boeiend verteller over diverse kenmerken in de bossen op het veld. Met zijn uitleg zijn nog steeds restanten zichtbaar van de Duitse aanwezigheid op Vliegveld Eindhoven ten tijde van 2e wereldoorlog.

Ook hebben we het leerdock bezocht, waar ze een F-16 en een Fokker F-27 Friendship hebben om MBO-stagiaires op te leiden tot vliegtuigmonteur. Een bevlogen instructeur vertelde over hoe hij deze MBO-ers leert goed en secuur te werken, een absolute voorwaarde voor iedereen in de luchtvaart. Op het platform bij het leerdock stonden 2 A330 MRTT’s. Zodat we ook deze ook uitgebreid hebben bekeken en gefotografeerd.

Tot slot hebben we ons bezoek afgesloten met een drankje in de “huiskamer”, een inwonersbar. Daar hebben we onze begeleiders van deze dag uitgebreid bedankt voor het leuke en goed georganiseerde bezoek aan Vliegbasis Eindhoven. Onze gastheer ontving natuurlijk een herenhandtas met Twents gerstennat als blijk van onze dank.

Lezing LtKol Niels “Atilla” van Hussen.

Op 24 september gaf Atilla, Commandant van ons partnersquadron, het 313 F-35 Squadron, een lezing voor de regio Twente. Atilla vertelde over de bijzondere, mooie en uitdagende functie die hij heeft, namelijk het leiding geven aan een squadron in opbouw. Maar ook welke gecompliceerde uitdagingen dat geeft, zoals de Luchtmacht heeft een personeelstekort; de F-16 operaties bij het 312 Squadron gaan nog een tijdje door; de medewerkers moeten eerst ca. ¾ jaar in opleiding, voordat aan ze aan de F-35 kunnen werken. Kortom het is een lastige puzzel om voldoende personeel te hebben, voor de transitie naar Fully Operational Capability (FOC).

Vervolgens ging Atilla in op het mooie vliegtuig dat de F-35 is. Hij gaf een inkijkje in de mogelijkheden van de verschillende sensoren en andere elektronica. Als voorbeeld noemde hij de Communications Navigation and Identification (CNI) unit. In oudere vliegtuigen zitten verschillen de radio’s, ieder in een eigen box. In de F-35 zit één CNI. Deze is in staat om elke radiosignaal te maken, dat op dat moment nodig is, of dat nu voor radio, navigatie of iets anders is.

Ook vertelde Atilla dat het besturen van een F-35 relatief simpeler is geworden door alle computerondersteuning. De F-35 heeft geen airbrakes, waardoor het afremmen geschiedt via de F-35 met de verschillende flight-control-vlakken, die ook nodig zijn voor het besturen en vliegend houden van de F-35. Hoewel de computer het allemaal wel regelt, moet je als piloot nog steeds blijven opletten, om alert te zijn in bepaalde situaties.

Nederland doet mee aan het F-35 programma mee als level 2 partner. Dat betekent dat Nederland zitting heeft in het Joint Program Office (JPO), en zo mee praat over de doorontwikkeling van de F-35. Dit jaar hebben diverse Europese landen besloten ook de F-35 aan te schaffen, zoals Duitsland, Zwitserland en Finland. Zij kopen hun F-35’s aan via het Amerikaanse export systeem Foreign Military Sales (FMS). Het gevolg is dat zij niet in het JPO mee doen. Hierdoor heeft Nederland naar verhouding een grotere invloed op het F-35 programma, dan op basis van het aantal airframes verwacht zou worden.

Als dank voor de heel interessante briefing had Herman Heino een heren handtas gemaakt, gevuld met Twents gerstenat.

Excursie AWACS Geilenkirchen.

Op 21 juli jl. zijn we met 44 KNVOL-leden op bezoek geweest op Airbase Geilenkirchen. Deze excursie was in de vakantie gepland zodat ook schoolgaande jeugdleden mee konden.
Daarnaast namen ook enkele leden uit andere regio’s deel aan deze excursie.

Bij de ingang van de basis werden we opgewacht door de kapitein Donny, onze begeleider voor het bezoek. Alle begeleiders van deze dag waren Nederlanders. Hij nam ons mee naar de E-3A Club voor koffie en een welkomswoord door de kolonel Bas, plaatsvervangend commandant van de NATO Airbase. Kolonel Bas vertelde dat hij ook een tijd bij zowel 313 als 315 squadron op de vliegbasis Twenthe had doorgebracht en dat vonden wij als Tukkers natuurlijk wel leuk om te horen.

Daarna werd de groep gesplitst, waarbij de ene helft een briefing kreeg van majoor Philip en de andere helft ging met majoor Roman ging naar het platform om een AWACS van binnen en buiten te bekijken. Na ruim een uur wisselde beide groepen.

Beide majoors zijn tactical director, ze zijn in deze rol eindverantwoordelijk voor de inzet van de AWACS tijdens de missie. In de briefing werd onder andere verteld dat er naast Geilenkirchen nog een viertal locaties, de zgn. Forward Operating Base/Location. Dit zijn locaties waar de toestellen gestationeerd zijn: Trapani (Italië), Konya (Turkije), Aktion (Griekenland) en Oerland (Noorwegen). Vervolgens werden de verschillende operaties besproken waarbij de AWACS ingezet zijn, met name werd ingegaan op de inzet sinds de Russische inval in Ukraine. Tot slot werd de mogelijkheid voor een opvolger van de E-3A besproken.
Zoals gezegd hebben we ook toestellen op de flightline van dichtbij en zelfs van binnen bekeken. De majoors kregen hierbij vakkundige assistentie van sergeant Raimond. Dit was wel het hoogtepunt van het bezoek.

Na de lunch in de Rotodome, is bij de entree van de basis de traditionele groepsfoto gemaakt. Als
dank voor het mooie en leuke bezoek aan de AWACS, hebben we aan kapitein Donny een
kunstwerkje van Herman Heino overhandigd.

19 mei 2022, Lezing LtKol Maurice “Skunk” Schonk over Hercules operaties
De C-130 Hercules is het afgelopen jaar veelvuldig ingezet. In operaties die nooit eerder door de Herculessen van 336 Squadron waren uitgevoerd, zo vertelde Squadroncommandant LtKol Maurice “Skunk” Schonk ons. Het gaat dan over de Noncombatant Evacuation Operation (NEO) operatie van Kabul en de airdrops door de Hercules tijdens Minusma in Mali.

De overste ging in op de planning en uitvoering van de NEO-operatie. Hoe Buitenlandse Zaken er van uit ging dat er niet meer dan 200 man geëvacueerd hoefden te worden en dat daar geen haast bij was. Maar dat het plan plotseling in een extreme stroomversnelling kwam agv de val Kabul. Nederland koos, net als alle ander landen, Islamabad in Pakistan als hub voor de evacuatie vanuit Kabul. Pakistan was hier niet erg blij mee, dus werd er de nodige tegenwerking. Met name door allerlei restricties op te dragen en controles uit te voeren. Desondanks is het gelukt om ruim 2000 man in 2 weken uit Kabul te halen en naar Nederland te brengen.

Nederland heeft voor een half jaar Hercules ondersteuning aan VN-operatie Minusma aangeboden. LtKol Schonk was Detco van het 1^e detachement. Er werd gevlogen vanaf het vliegveld bij Bamako. Dit was de 1^e lange missie voor het 336 Squadron. Tot nog toe waren de meeste missies korter als een week. Skunk vertelde over het werken binnen een VN-operatie. De bureaucratie van de VN, gaf aanleiding tot tenenkrommende anekdotes. Ondanks dat diverse sommige steden een groot tekort aan vers water hadden, werden airdrops van water niet toegestaan. Immers ook de VN wil de vervuiling van plastic in de wereld terugdringen (…).

Aan het eind van de leuke en leerzame briefing ging de overste kort in op de opleidingen, waarin het multi-crew concept nadrukkelijker aan de orde komt. En werden de potentiële opvolgers van de C-130 Hercules genoemd. Met name de Embrear C-390, dat vanwege een groter bereik en hogere vliegsnelheid duidelijk de persoonlijke voorkeur van Skunk is. Inmiddels heeft Defensie besloten dat de Embrear de opvolger wordt van de C-130.

Als dank kreeg voor zijn leuke en interessante lezing Skunk de traditionele herenhandtas gevuld met Twents gerstenat.

21 april 2022, Lezing Majoor Hans van Buren, spottersfilm Henk & Hans Koning
In zijn lezing op 21 april startte Majoor Hans van Buren met een persoonlijk verhaal. Zo’n 18 jaar terug, in Amerika, kwam hij als reservist van de Luchtmacht Kurt tegen, een Amerikaanse collega reservist. Kurt vertelde Hans dat zijn Duitse vader in 2WO nabij Soesterberg om het leven is gekomen, maar Kurt wist niet waar het graf van zijn vader was. Thuis gekomen wist Hans de mensen van de Duitse Oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn de locatie van het graf te achterhalen. Waarna Kurt geïnformeerd is en het graf van zijn vader kon bezoeken. Vanuit dit verhaal vertelde Hans meer over de reservisten binnen de krijgsmacht in het algemeen en die van de Groep Luchtmacht Reserve in het bijzonder.

Na de pauze was het tijd om de spotterfilm van onze leden Henk en Hans Koning. Hans en Henk zijn al jaren trouwe bezoekers van de Internationale oefening Anatolian Eagle op de 3rd Main Jet Base nabij Konya, Turkije. Aan deze oefeningen doen diverse landen van de NATO, midden Oosten en zelfs enkele Aziatische landen. Een mooie film hadden de broers gemaakt van een aantal Anatolian Eagle oefeningen, gecombineerd met beelden van Frisian Flags.

1 april 2022, Bezoek Frisian Flag
Regio Twente mocht op 1 april in de morgen Frisian Flag bezoeken. Dit betekende dat de bus om 5:20 (!) vertrok vanuit Hengelo. Via een tussenstop bij AC Holten, kwamen we in Leeuwarden. Na de toegangscontrole werden we naar baankop 23 gebracht. Lekker dicht bij de baan, met prima uitzicht op de start en landingen van de vliegtuigen. Een uitgebreide beschrijving van FF stond in OL 2022-02.

Het was koud maar helder weer voor het schieten van de plaatjes, met een laagje sneeuw op de grond gaf dat speciale foto’s. Zo’n bezoek aan Frisian Flag is even simpel, als fantastisch.

24 maart 2022, Lezing ASC door Kolonel Poncia
De excursie naar Woensdrecht kon in 2021 vanwege COVID-19 niet doorgaan. Daarom hadden we 24 maart Kolonel Poncia, waarnemend commandant LCW en hoofd Onderhoud, als spreker uitgenodigd. De Luchtmacht (CLSK) zit midden in de herstructurering naar de 5^e generatie Luchtmacht. Kol Poncia ging vertelde ons over het op te richten Air Support Command (ASC), waar o.a. het LCW een onderdeel van uit gaat maken.

Men streeft een plattere organisatie na en wil meer data-gestuurd gaan werken om zo optimaal aangepast te zijn voor de toekomst. Dit betekend dat er op de werkvloer niet zoveel zal veranderen, maar de veranderring juist op de lagen daarboven zit, van waaruit de aansturing van de processen plaatsvind. De blauwdruk voor de reorganisatie moet begin mei 2022 klaarliggen. Hoewel dat een hele puzzel is, hoopt men eind 2023 de reorganisatie te hebben uitgevoerd.

In het tweede deel van zijn uiteenzetting vertelde de kolonel over alle verbouwingen die op de vliegbasis Woensdrecht gaan plaatsvinden. Dit als proefproject binnen voor de algemene revitalisatie van alle gebouwen van Defensie, dat de komende jaren wordt uitgevoerd. Dat wil zeggen dat men veel oude gebouwen gaat slopen en moderne nieuwbouw daarvoor gaat neerzetten. Maar waar mogelijk verbouwingen uitvoert. Dit alles om Woensdrecht en Defensie aan te passen aan de huidige normen. Waarbij ook veel aandacht is voor de energietransitie, dus betere isolatie en het plaatsen van zonnepanelen op de daken.

26 februari 2022, ALV & Eric Buunk
Regio Twente heeft op 26 februari de algemene ledenvergadering van de regio gehouden. Samen met de leden werd teruggekeken op het afgelopen jaar. De vergadering was kort, maar krachtig en in 17 minuten afgerond. Tot slot sprak onze erevoorzitter Piet Strijker – met zijn 93 jaar het oudste regio lid –  zijn waardering uit voor het bestuur.

De spreker van deze middag was oud Twenthe vlieger Eric Buunk. Eric besprak zijn carrière en de levenslessen die hij daarbij geleerd heeft. Vanaf jonge leeftijd wilde hij graag piloot worden. Na wat hobbels en hindernissen werd hij toegelaten tot de vliegeropleiding. De vliegeropleiding ging niet vanzelf. Zo moest hij het vliegtuig bewust in een spin brengen, om vervolgens weer te herstellen. Ondanks extra trainingen, leek het maar niet te lukken. Ondanks een erbarmelijk slechte vlucht,  sprak de strengste instructeur zijn vertrouwen uit in vliegvaardigheid van Eric en mocht hij toch door met de opleiding. Terug in Nederland werd hij op vliegbasis Twenthe geplaatst, waar hij NF-5 en later F-16 vloog. Ook vertelde Eric sappige anekdotes van de squadronfeesten, waarvan details hier beter niet herhaald kunnen worden.

Omstandigheden veranderden en Eric wilde iets anders. Eind ’96 verliet hij de Luchtmacht om MD11 te gaan vliegen bij MartinAir. In het begin was het erg wennen met de 2-man crew in de cockpit. Het werd een tijd van vliegen naar mooie locaties in Noord- en Zuid Amerika, maar ook van bijzondere vluchten. Zo moest hij eens 11.000 garnalen overvliegen vanuit Nicaragua naar Iran. Na MartinAir heeft hij nog enige tijd gevlogen voor enkele kleine maatschappijen. Die vlogen naar locaties in Afrika en Azië “waar KLM niet heen wilde”.

Op de vraag of hij ooit tijdens het vliegen bang was geweest, beschreef Eric enkele incidenten. In zijn NF-5-tijd was hij bezig met een laagvliegoefening in Duitsland. Ondanks dat er op het squadron bij het laagvliegen vaak genoeg was gewaarschuwd dat je het weer en de omstandigheden goed moet afwegen, had hij voor zichzelf de ‘envelope’ toch iets te ver opgerekt. Hierdoor vloog hij veel te dicht langs de tuidraden van een zendmast. Erg geschrokken is hij na een pull-up op grotere hoogte rustig naar huis te gevlogen.

Een ander incident was toen hij met de DC-10 naar Hanoi vloog. Vanwege de buien en het onweer rond het vliegveld, moesten ze lang in het circuit wachten tot het weer verbeterde. De co-piloot wilde de nadering niet met de autopilot doen. Waarom? Een voorgevoel. In de landing, bijna boven de baan, kwam er plotseling een harde windvlaag, waardoor de kist bijna over de kop vloog. Doordat ze zelf vlogen, met handen aan de knuppel, konden ze het vliegtuig ‘recoveren’ en een veilige doorstart maken.

28 oktober 2021, Verenigingsavond LtKol Bernard Buijs over de BRIK-II satelliet
Op 30 juni 2021 is de BRIK II, de eerste satelliet van de Koninklijke Luchtmacht gelanceerd. LtKol Bernard Buijs kwam op 28 oktober ons hierover bijpraten. Allereerst legde hij uit de principes van satellieten rond de aarde. De verschillende banen waarin deze vliegen, van LEO (Low Earth Orbit) tot geostationair. Tevens bespreekt hij het probleem van ruimtepuin en oude satellieten die niet meer werken, maar nog steeds rondvliegen.

Daarna volgde en stukje geschiedenis, dat de vorige C-LSK Lt-Gen Sander Schnitger het initiatief nam om een onderzoek op te starten naar een door Nederland ontwikkelde satelliet. Het bleek dat het goed mogelijk is, om met een beperkt budget een satelliet als technology demonstrator te ontwikkelen. Zo is de BRIK II in samenwerking met o.a. DMO en NLR ontwikkeld en gebouwd.

De Brik was het eerste vliegtuig waarmee defensie experimenteerde en waarmee de basis is gelegd voor de Luchtmacht. De F-35 kreeg als naam Lightning II, vernoemd naar illustere voorgangers. Bernard bedacht dat de BRIK II een passende naam is voor eerste satelliet van de Luchtmacht.

De lancering is uitgevoerd door Virgin Orbit, dwz een raket werd gelanceerd vanonder een Boeing 747. Na de succesvolle lancering, bleken alle instrumenten aan boord van de BRIK II goed te functioneren. Waardoor het na een testfase, de BRIK II nu al ingezet wordt, o.a. voor speciale communicatie tussen Nederland en sommige inzetgebieden.

Binnen CLSK is een Space Security Center (CCS) ingericht om alle aspecten van de ruimte te monitoren. De indeling van het SSC sluit aan bij de NATO-indeling, waardoor Nederland ook goed kan meedoen aan diverse internationale ruimtevaart initiatieven. Hierdoor kan Nederland met een ogenschijnlijk kleine satelliet, toch z’n partijtje meespelen.

23 september 2021, Lt-Kol Guido “Plebs” Schols, C-322 F-35 Squadron
Na lange tijd, te lange tijd, kon regio Twente op 23 september weer een verenigingsavond houden. We hadden gelijk een goede spreker om de vereniging te heropenen, nl LtKol Guido Schols, Commandant van het 322 F-35 Squadron. Hij praatte ons bij over de F-35 en alle veranderingen die dit nieuwe wapensysteem brengt voor de piloten, maar ook het onderhoudspersoneel en eigenlijk de hele bedrijfsvoering van het squadron. Oftewel hoe de F-35 onderdeel is van de nieuwe 5e generatie Luchtmacht.

Veel aspecten van het opereren met de F-35 werden uitgelegd. De sensoren en hun capaciteiten, de diverse oefeningen die worden gehouden om met de F-35 out-of area te kunnen opereren. De noodzaak voor nieuwe drive-thru-gebouwen voor de flightline. Dat de selectie voor nieuw personeel is aangepast. Omdat de F-35 zichzelf haast vanzelf vliegt, worden de nieuwe piloten meer geselecteerd op hun capaciteiten om snel grote hoeveelheid gegevens te verwerken en niet meer op het traditionele vliegerhandje. Het onderhoudspersoneel wordt veel meer allround ingezet, daarvoor krijgen ze een bredere opleiding. De fysieke beveiliging en ICT-beveiliging is naar een heel nieuw level gebracht, met een aparte afdeling binnen het F-35 squadron.

Tot slot had Guido wat uitrustingstukken zoals de nieuwe G-broek meegenomen, met als pièce de résistance een F-35 helm.

Als dank voor deze mooie en interessante briefing had Herman Heino voor Guido een herenhandtas gemaakt.

ALV en AOO Marco Jansen over de crash van de J-059,
Donderdag 27 februari 2020 hielden we onze 2^e verenigingsavond van het jaar, dus volgens de traditie hielden we onze regio-jaarvergadering met aansluitend een presentatie.

De jaarvergadering werd op de bekende vlotte en duidelijke wijze afgehandeld, waarbij alle aan de orde komende punten werden beloond met instemmend applaus vanuit de zaal. Hierbij is afscheid genomen van Gerard Sessink, die 4 jaar activiteitencommissaris in ons bestuur is geweest. Gerard heeft de liefde gevonden in Zuid Frankrijk en is daarheen verhuist. In ELt b.d. John van Harmelen is een goede opvolger als activiteitencommissaris gevonden.

Hoewel een goed verlopen ALV belangrijk is, was ieders interesse natuurlijk voor de briefing van de avond. AOO Marco Jansen van de Vliegbasis Leeuwarden, hoewel hij er een twijfel over liet bestaan dat zijn hart lag bij Twente, waar zijn wieg had gestaan en ook een belangrijk deel van zijn luchtmacht-carrière.

Vorig jaar hadden we een briefing van John van Harmelen gehad waarin hij vertelde over zijn mooie herinneringen als crewchief. In de briefing van Marco Jansen kwam een meer duistere kant van de kanten en verantwoordelijkheden van de crewchief naar voren.

Als crewchief bij het 315 Squadron was de J-059 zijn verantwoordelijkheid. Op 21 dec ’99 heeft de J-059 een probleemloze vlucht uitgevoerd. Hinderlijk was het wel dat op die dag IMDS in shelter 519 offline was, dus de onderhoudswerkzaamheden van die dag later en elders in IMDS moest worden uitgevoerd. De fatale dag was vrijdag 22 dec ’99, de laatste vlucht van het decennium, de laatste dag voor het kerstverlof. Wederom was IMDS die da offline in shelter 519. Na het vertrek van de J-059 zou Marco nog even de onderhoudswerkzaamheden in IMDS in het squadrongebouw gaan invoeren. Er waren een paar zaken waardoor hij werd afgeleid en dus niet onmiddellijk IMDS heeft bijgewerkt.

Vervolgens komt de melding binnen dat de J-059 een mid-air collision heeft gehad. Ook komt al snel de melding dat de piloot tijdig gesprongen is. Maar vervolgens komen de problemen voor Marco. IMDS is voor de J-059 in het kader van het onderzoek afgesloten, dus zijn werkzaamheden van die ochtend zijn niet geregistreerd. Ja, wel in het vliegtuiglogboek, maar dat is verbrand in de crash.

Marco vertelde vervolgens hoe de verschillende onderzoeken vanuit verschillende invalshoeken verlopen, maar welke emoties dat bij hem opriepen.

De Commissie van Onderzoek (CvO) en de Raad voor Transportveiligheid, doen onderzoek vanuit het principe zeg wat er gebeurd is. Heb je een fout gemaakt, zeg het, daar kunnen we van leren.

Maar bij dit ongeluk zijn de 2 inzittende van de Piper PH-BLY om het leven gekomen, dus voert het Om een onderzoek uit of er verwijtbaar gedrag is. Dwz dat de Luchtvaartpolitie en KMAR ondervragingen doen, ook Marco wordt aan verhoor onderworpen. Hier wreekt zich het feit dat IMDS in de shelter offline was. Nu wordt in deze verhoren openlijk getwijfeld of het noodzakelijke onderhoud wel is uitgevoerd. Zo wordt in het wrak geen lox-bottle gevonden, noch de dragchute.

Enkele weken later bezoeken Marco, de vlieger en de hulp-crewchief het wrak op Woensdrecht. Samen met de bergingsofficier onderzoeken ze nogmaals het wrak, hierbij wordt de lox-bottle alsnog gevonden en ook nog enkele snippers van het vliegtuiglogboek, waaruit blijkt dat de dragchute weldegelijk was geplaatst.

In maart 2001 komt het rapport van de Raad voor Transportveiligheid uit, waarin geconstateerd wordt dat de “J-059 verkeerden technisch in goede staat van onderhoud.“Met dit rapport kon een zware en emotionele periode worden afgesloten. Een ervaring rijker, maar wat doe je er mee? Hij heeft zijn carrière vervolg gegeven door met deze ervaringen het veiligheidsgevoel overbrengen aan collega’s, als Senior ground safety op de vliegbasis Leeuwarden.

Slotwoord:
Voor de eenvoud van deze samenvatting heb ik alleen de aspecten genoemd vanuit de crewchief. In de presentatie kwam ook naar voren hoe het de vlieger is vergaan.

Excursie avondvliegen Volkel en bezoek 313 Squadron
Een bezoek aan Vliegbasis Volkel en het 313 Squadron, ons partnersquadron, kon helaas op 30 november 2019 niet doorgaan. Vanwege operationele redenen was de vliegbasis die dag gesloten voor bezoekers. Dus werd op 20 februari jl. een 2^e poging gewaagd. Met een groep van 54 mensen die middag en avond het bezoek afgelegd.

Onze gastheren van het 313 PR-team verwelkomde ons en brachten ons naar de 312 Sqn crewroom. De 312 en 313 squadrons operen samen vanuit het 312 gebouw, omdat het 313 gebouw momenteel wordt verbouwd en gereed gemaakt voor de overgang naar de F-35. Ook was goed te zien dat er druk gebouwd wordt aan het nieuwe F-35 simulator gebouw. 

De waarnemend Commandant 313 Squadron Majoor Zwarts praatte ons bij over de ontwikkelingen van en rond het 313 Squadron op Volkel. Hij vertelde dat al een deel van volkelse vliegers worden omgeschoold voor de F-35 en die daarna een tijd op vliegbasis  Leeuwarden gaan vliegen, voordat ze weer terug naar Volkel komen. Dan zal 313 het 1^e F-35 Squadron op Volkel worden. Het gevolg van de conversie, gecombineerd met het algemene vliegers tekort binnen de Luchtmacht, is dat de 312 en 313 squadrons samen toch no slechts een beperkt aantal current vliegers hebben. 

Tevens legde hij uit waarom de avond wave (helaas) geschrapt was. Er werd voor de avond van 20 feb regen, hagel en vooral zeer sterke windvlagen verwacht. Op zich kan de F-16 prima vliegen onder deze winderige omstandigheden. Maar stel, dat er iets mis gaat en de vlieger is gedwongen om uit te stappen. Dan hangt hij aan zijn parachute, met windvlagen van 100 km/hr. Dan wordt het ongeschonden landen buitengewoon lastig. Daarom wordt in vredesomstandigheden dit risico niet genomen en is de avondwave geschrapt. Zeer begrijpelijk, maar ook helaas.

Na dit welkomstpraatje (en de koffie en cake) ging een deel van ons naar de startbaan om het vertrek van de middagwave van 5 kisten kijken. Het andere deel van de groep is naar het Wapentrainingscentrum gegaan. Daar kregen we een uitgebreide uitleg over de verschillende bewapening van de F-16. Ook de functie van de verschillende trainingen die in het Wapentrainingscentrum worden uitgevoerd werden uitgelegd en hun betekenis in de operaties van Vliegbasis Volkel.

Na hereniging van de 2 groepen zijn we gezamenlijk de terugkeer van de middagwave aan de baan gaan bekijken. Was het nodig omdat er iets in de landing niet helemaal goed ging of wilde enkele piloten de gasten langs de baan iets extra’s geven, hoe dan ook, er werden enkele doorstarts gemaakt. Zodat we ook bij de landingen het mooie gebulder van de F-100 motoren konden horen.

Daarna was etenstijd geworden. In de crewroom was door het 313 Squadron gezorgd voor een uitstekend stamppot buffet met boerenkool, zuurkool en hutspot en lekker veel vlees, speklapjes, worst en gehaktballen.

Al met al hebben we weer een zeer geslaagde middag/avond bij 313 squadron gehad.

Nieuwjaars Bijeenkomst & F-35 briefing
Het jaar 2020 is begonnen, tijd voor de nieuwjaarsbijeenkomst. Op 23 januari schudden wij elkaar de hand en deed de voorzitter een nieuwjaarswoordje. We kunnen terug kijken op een mooi verenigingsjaar 2019, het aantal leden is stabiel en een aantrekkelijk programma voor 2020 staat in de steigers. 

We hadden voor deze nieuwjaarsbijeenkomst een interessante spreker (Bassie, commandant 313 Squadron) georganiseerd, tenminste dat dachten we. Een week voor de verenigingsavond ontving de activiteitencoördinator een afmelding, wegens dwingende andere verplichtingen. Een alternatief zou zijn geweest uitstel van de verenigingsavond naar een week later op maandag of dinsdag. Het bestuur stond voor een dilemma. Natuurlijk wilde het bestuur graag het verhaal van Bassie aan onze leden laten presenteren en weet het bestuur ook zeker dat het verhaal over de operatie Inherent Resolve ons aan zijn lippen zou laten hangen, maar aan de andere kant is ten laatste ure een verenigingsavond verzetten ook wel ‘een dingetje’. Uiteindelijk heeft in de afweging zwaar meegewogen dat zich voor 23 januari zeer veel leden hadden aangemeld en het bestuur niet wilde riskeren om Bassie een week later voor een veel kleinere, misschien wel te kleine opkomst, zijn verhaal te laten doen. Wij houden het verhaal van Bassie dan liever te goed. 

Maar ja; wat dan? Onze voorzitter is gelukkig niet voor één gat te vangen en draaide al googelend en You-tubend een flitsend verhaal in elkaar over de F-35A Lightning II. Vanwege zijn technische basiskennis kon Arie ons een zeer boeiende presentatie geven van de elektronische systemen en sensoren aan boord van de F-35 en de voordelen daarvan voor de inzet als wapenplatform voor onze 5^e generatie Luchtmacht. Na een aanloopje in zijn verhaal over de aanschafprocedure en de ontwikkeling van de F-35, richtte het verhaal zich dan ook met name op de werking van de Active Electronically Scanned Array (AESA) Radar, het Electro-Optical Targeting System (EOTS), het Electronic Warfare (EW) suite, het Distributed Aperture System (DAS), en de Multifunction Advanced Data Link en natuurlijk de sensor fusion en de wijze waarop alles vervolgens in de helm van de vlieger en op de iPad-achtige beeldschermen in de cockpit wordt gepresenteerd. Alle informatie uit de presentatie kwam uit openbare bronnen op internet en het verhaal werd verduidelijkt met de nodige filmpjes. 

In de pauze en na de presentatie was er voldoende ruimte om elkaar de hand te schudden, een hapje en een drankje te nuttigen en de verloting te laten plaatsvinden. Kortom: een geslaagde avond … 

17 oktober 2019, Regio avond, F-35 simulator
Op 17 oktober heeft Maj Erik van den Berg bij Regio Twente een briefing verzorgd over de F-35 simulator. Erik is werkzaam als projectofficier bij de DMO (Defensie Materieel Organisatie) en verantwoordelijk voor het realiseren van F-35 simulators in Nederland. 

Op Leeuwarden is een volledig nieuw gebouw voor de simulators gebouwd. In het gebouw staan vier F-35 Full Mission Simulators (FMS). Met de F-35 simulators kunnen alle mogelijke F-35 missies gesimuleerd gevlogen worden. De naam full mission moet niet verward worden met full motion sims, de cockpit staat bewegingsloos in de 360 graden simulator radome, waarop de omgeving van geprojecteerd wordt.

Tevens zijn in het sim-gebouw ook debriefruimtes, waarin de hele oefenvlucht kan worden teruggespeeld en worden geanalyseerd. Op Volkel komt over enige tijd ook een nieuw sim-gebouw met vier simulators.

De vier simulators op Leeuwarden zijn onderling verbonden zodat missies met meerdere F-35’s gevlogen kunnen worden. Later zullen de simulators van Leeuwarden en Volkel ook onderling verbonden worden, voor nog meer onderlinge training. Met de aankoop van de extra F-35’s wordt ook het aantal sims uitgebreid naar zes per vliegbasis.

Op de computers van de simulators draait de operationele software van de F-35, dus is de beveiliging van sim-gebouw extreem te noemen, van iris-scans tot body-scans aan toe.

Vanwege de classificatie kon natuurlijk lang niet alles getoond worden. Desondanks was het een heel interessante presentatie met veel mooie plaatjes. Erik is zelf ook een simulator hobbyist, dit droeg zeker bij aan zijn kundige en enthousiaste uitleg.

27 augustus 2019: Bezoek Fliegerhorst Nörvenich en RAF museum Laarbruch
Tien over half zes in de ochtend is verdraaid vroeg, maar wel noodzakelijk om via de ochtendspits van het Ruhrgebied een beetje op tijd op Nörvenich te zijn. De vroege start betaalde zich gelijk uit. Onze gastheer, Oberstabsfeldwebel  Hohlbein, was flexibel en nam ons direct mee naar halverwege de startbaan waar we de start konden zien van 2 waves, met in totaal 6 Eurofighters. Daarna was er tijd voor een meer formele start met een briefing en een film over het Taktische Luftwaffengeschwader 31 “Boelcke“. 

Niet zonder trots werden de verdiensten van de naamgever, Oswald Boelcke, aangehaald. Anderen, zoals Baron Von Richthoven zijn bekender, maar Oswald Boelcke wordt gezien als de tacticus die met “Dicta Boelcke” (een set van 8 regels) de basis heeft gelegd voor de tactiek van het luchtgevecht, welke na een eeuw nog niets aan waarde hebben ingeboet.

Het hoofdthema van het bezoek is natuurlijk de Eurofighter, waar een kundige en uitgebreide uitleg over werd gegeven in een van de Ten Pack “drive through garageboxen”. Deze werd flexibel onderbroken voor de landing van de eerder vertrokken Eurofighters. Ondanks het strenge het foto-verbod, werd toegestaan dat er kiekjes werden gemaakt van de voorbij taxiënde Eurofighters.

In de Ausbildungshangar (opleidingshangaar) konden verschillende oude vliegtuigen worden bekeken, zoals de Tornado, F-104, en helikopters als de Bölkow en Allouette II en verschillende andere vliegtuigen. Het bezoek werd afgesloten met een bezoek aan de traditiekamer.

Herman Heino, onze hout-kunstenaar, had het wapen van TaktLwG 31, in hout gemaakt. Hierdoor konden wij een mooi bezoek ook met een mooi cadeau afsluiten.

Na het afscheid werd koers gezet naar Vliegveld Weeze, onder luchtvaart enthousiasten beter bekend als voormalig RAF-station Laarbruch. De RAF-vliegbasis is sinds 1999 gesloten, maar op het vliegveld is nu het RAF museum Laarbruch gevestigd dat de herinnering levendig houdt. Voor een zeer schappelijke entreeprijs gaven enkele vrijwilligers van dit museum ons een rondleiding in het kleine, maar erg interessante, museum. De geschiedenis van RAF-station Laarbruch werd mooi in beeld gebracht evenals de (Indische) geschiedenis van 31 Squadron. Ook kon een goede indruk worden gekregen van het leven op deze basis. Het meest interessant zijn natuurlijk de verschillende vliegtuigen, zoals een Hunter en een Canberra, en cockpits van een Tornado en een Buccaneer die tot de collectie behoren.

Als dank werd nog wat Twents gerstenat overhandigd en daarna kon de thuisreis worden aangevangen. Het was een lange, maar mooie dag.

22 juni 2019: Regio BBQ
Al weer 3 jaar wordt kort voor de zomervakantie de regio BBQ gehouden. Op zaterdag 22 juni was voor het 3^ejaar op rij fantastisch BBQ weer. Onze vaste locatie is het gezellige terras van Boerderij Bosch op de UT-campus. Het eten, de ambiance en de gastvrouwen waren perfect. Bestaande contacten werden aangehaald, nieuwe gelegd en veel suggesties voor toekomstige activiteiten werden uitgewisseld. Een heel aangename middag/avond.

Onze eigen regio-kunstenaar had als bedankje voor Trudie, onze gastvrouw, een vogelvoederhuisje gemaakt in de vorm van een F-16 shelter.

15 juni 2019: Luchtmachtdagen 2019 Vlb Volkel
Op 15 juni heeft ook Regio Twente een bezoek gebracht aan de LMD 2019 op Volkel. In ons verenigingsblad heeft Willem Hellferich een mooi en uitgebreid artikel geschreven over de LMD. Geconcludeerd kan worden dat na 3 jaar afwezigheid er weer eindelijk een mooie LMD was, waarbij de KNVOL/Portatieven tent was een grote hit voor veel van onze leden. Op het terras zat je eerste rang voor de vliegshow.

28 mei 2019: Bezoek aan DHC/Vlb Gilze Rijen en 298 SquadronSamen met Regio Deelen hebben we op 28 mei een bezoek aan DHC/Vlb Gilze Rijen gebracht. Hoewel, Sgt 1 Wijnaldum en SM Kuipers hadden voor beide regio’s elk een eigen bezoekprogramma gemaakt. Gezamenlijk werd het programma geopend met koffie en briefings. In de briefing werd de rijke historie van Vlb Gilze Rijen uit de doeken gedaan.

Voor de lunch werd met de bus naar de baan gegaan om wat vliegbewegingen te bekijken en fotograferen. Er waren Chinooks, een heli van de Politie en Apaches te zien.

Na de lunch splitsten de programma’s zich. Twente bracht een bezoek aan het 298 Squadron. ELt vlieger Patrick begeleide ons en gaf een rondleiding langs de Chinook in de hangaar. Hij gaf daarbij een boeiende uitleg over de Chinook en de toekomstige modificaties. 

Vervolgens werd een bezoek gebracht aan de brandweer. Waarbij de brandweer een mooie rondleiding had georganiseerd. Met mooie uitleg en demonstratie van de crashtender en diverse andere brandbestrijding hulpmiddelen.

Na dit mooie en interessante bezoek aan de DHC gingen we aan het einde van de middag weer terug naar het Twentse land.

25 april Kap ‘Sheik’ Aarts
Op 25 april was kapitein-vlieger Ralph ‘Sheik’ Aarts op onze regioavond. Het was een lang uitstaande belofte van ‘Sheik’ om nog één keer het verhaal van zijn periode als demovlieger op de F-16 te komen vertellen. ‘Sheik’ was demovlieger op de F-16 in de jaren 2007, 2008 en 2009. Door wegwerkzaamheden aan de levensader naar Enschede, de A35, begon de avond in eerste instantie met lichte stress: Waar is ‘Sheik’? Uit contact met ‘Sheik’ bleek zijn uiteindelijke Time Over Target was alleszins redelijk te noemen. De tijd werd nog even gevuld met een filmpje van de ENJJPT. Nadat ‘Sheik’ zijn laptop aan de beamer had gekoppeld, kon het woord worden overgedragen aan onze spreker van de avond. 

‘Sheik’ vertelde allereerst over het verloop van zijn loopbaan. In 1997 is hij begonnen aan zijn opleiding tot vlieger op de F-16. Via de KMA, de EMVO op Woensdrecht, de ENJJPT en de F-16 conversie, kwam ‘Sheik’ uiteindelijk op onze Vliegbasis Twenthe terecht. Via eerst 315 squadron en later 313 squadron verhuisde ‘Sheik’ mee naar vliegbasis Volkel. 

Daar op Volkel ontstond in eind 2006 het idee om met een aantal vliegers en groundcrew voor demovlieger te gaan. Na hun ideeën in de Luchtmacht hiërarchie gedeeld te hebben, begon ‘Sheik’ en het demoteam in 2007 aan zijn periode als demovlieger op de F-16, eerst in de grijze ‘Shockwave’ en later in de ‘Orange Lion’; zonder twijfel de mooiste demo F-16 die de KLu ooit heeft gehad. ‘Sheik’ vertelde over het enorme belang van goed teamwork binnen het team, het belang van een gedegen voorbereiding onder alle omstandigheden, dus ook voor de gevallen dat de demo niet boven een vliegbasis wordt gevlogen. ‘Sheik’ vertelde wat dan de invloeden van de omstandigheden zijn. Ook elke vliegbasis had weer zijn eigen eigenaardigheden. Volkel heeft twee parallelle startbanen, maar op Leeuwarden liggen ze gekruist, dus een keer voor de verkeerde baan uitkomen, is dan weer een leermoment. Ook 2 filmpjes van de crash van een F-16 van de Thunderbirds en een SU-27 van Wit-Rusland onderstreepten dat nog eens. ‘Sheik’ sloot zijn verhaal af met de PR stunt van het F-16 demo team en de Spyker Formule 1 auto van Christijan Albers en hoe de trots van de gehele F-16 community op zijn schouder had gerust in die korte race op vliegbasis Volkel. Hij zou toch wel winnen van een auto? 

Al met al was het een zeer boeiend verhaal en de mensen in de goed gevulde zaal hingen aan zijn lippen. Ongetwijfeld had ‘Sheik’ met zijn rijk gevulde vlieger rugzak nog vele uren kunnen doorpraten, maar de avond moest worden afgesloten. Inmiddels vliegt ‘Sheik’ KDC-10 bij 334 Squadron en is hij vlieger op de Spitfire. Wij wensen ‘Sheik’ veel succes bij zijn conversie naar de MRTT. Onze dank werd ondersteund door een paar mooie creaties van onze regio-kunstenaar Herman Heino.

28 maart LtKol ‘Skunk’ Schonk
Overste Schonk (Skunk) hield 28 maart een interessante briefing over de F-16. Hij splitste zijn verhaal in 4 delen: de capaciteiten van de F-16; de QRA; de missie tegen ISIS en de toekomst naar de 5th gen Luchtmacht.

We werden uitgebreid bijgepraat over de bewapening van de F-16, met de nadruk op de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied. De verschillende sensoren en de samenwerking met de KDC-10 en andere tankers. “Zonder de tankers komen we nergens in de moderne operaties.”

De QRA is een 24/7 activiteit, die CLSK samen met de Belgische Luchtmacht uitvoert. ‘Skunk’ vertelde dat Nederland voor een F-16 slechts 8 minuten bij 4 minuten groot is. Met België erbij een paar minuten groter. Dus om tijdig bij een indringer te zijn, moet je vlot zijn. Vandaar dat bij een scramble door de geluidssnelheid wordt gegaan.

Voor er echter wordt gescrambled is een mogelijke indringer vaak al gedetecteerd. De traditionele indringers zijn natuurlijk de Russische Bears die komend vanuit het noorden door de Noren als eerste worden opgepikt. Daarna begeleid worden door de Engelsen, de Duitsers en eventueel ook nog de Denen. Als ze over Oostzee komen worden de Russen door de Zweden, de Polen en vervolgens de Duitsers en Denen opgepikt. 

Na 9/11 is voor de QRA de situatie veranderd. Ook burgervliegtuigen waarmee radiocontact verloren is, worden als potentiële “bandits” gezien.

Over de missie in het midden Oosten; ‘Skunk’ is Commandant van de Air Task Force Middle East geweest. Hij vertelde over deze missie, wat de politieke aanleiding was, hoe de internationale coalitie samenwerkte, en hoe stap voor stap resultaten geboekt werden en ISIS verslagen is. Voorbeelden van inzet worden met filmpjes getoond. Zoals het “uitnemen” van een voertuig waarvan wordt vermoedt dat het op een zelfmoordmissie is. En een aanval op een grot waarin veel strijders vermoed werden. Een lastige target, maar de missie werd succesvol uitgevoerd. Nederlandse F-16’s waren sinds begin 2018 bijna dagelijks actief boven Irak en Oost-Syrië. Dit gebeurde samen met andere landen. Ze ondersteunden de troepen op de grond en zetten geregeld hun wapens in, vooral in Oost-Syrië. Ze vielen ISIS-doelen aan zoals voertuigen, logistieke opslagplaatsen en wapenopstellingen.

Het laatste onderwerp was de overgang naar de 5^egeneratie Luchtmacht met de nieuwe wapensystemen, met de F-35 en de MQ-9 Reaper. Geschetst werd welke veranderingen deze nieuwe middelen gaan opleveren. En dat de analyse van de data uit de verschillende sensoren een vernieuwde aanpak vergt.

Kortom een prima briefing, die natuurlijk aanleiding gaf voor de nodige vragen. Ook die werden uitgebreid beantwoord. ‘Skunk’ heeft als een van de weinigen 4000 flight hours op de F-16. Dit gegeven werd door onze regio-kunstenaar Herman Heino verwerkt in enkele creaties die als dank aan Skunk werden gegeven.

7 februari 2019 ALV regio Twente
Zoals gebruikelijk opende onze voorzitter Kees Kroon de regio ledenvergadering met iedereen hartelijk welkom te heten en in het bijzonder de landelijk voorzitter Tom de Bok. Maar hoe gebruikelijk dit ook is voor regio Twente, het zou een bijzondere ALV worden, immers we namen op deze avond afscheid van Kees als onze regiovoorzitter.

De ALV begon met de traditionele zaken. De secretaris af een terugblik over het afgelopen jaar, waarin de activiteitencommissarissen weer een aantrekkelijk programma voor onze leden hadden samengesteld. De penningmeester legde verantwoording af van het financiële reilen en zeilen en de Kascommissie heeft de uitgaven gecontroleerd en in orde bevonden. 

Toen kwam het hoofdthema van deze ALV, namelijk de overdracht van de figuurlijke voorzittershamer. Dat regio Twente een voorzittershamer had, was een doorn in het oog van Herman Heino. Daarom kreeg Kees uit handen van Herman, als afscheid een mooie grote voorzittershamer van het merk “Nooitgebruikt”. Tevens kreeg de nieuwe voorzitter Arie Blokland een kleiner exemplaar om vanaf nu te gaan gebruiken.

Afscheid van Kees, is afscheid nemen van een karakteristiek persoon voor regio Twente. Kees is in 1992 (!)als secretaris toegetreden tot het regiobestuur. Hij is dat gebleven tot 2005. Toen is hij gekozen als voorzitter van onze regio. 27 jaar bestuurder, waarvan 15 jaar als voorzitter, voorwaar een respectabele prestatie. Vandaar dat Tom de Bok hem het ere-insigne van de KNVOL opspeldde, plus het ere-voorzitterschap van de regio Twente. Ook het regiobestuur had nog enkele afscheidscadeaus voor Kees. 

Een memorabel punt uit Kees z’n bestuursperiode was in 1998. De KNVOL bestond toen 50 jaar. Door regio Twente (lees Kees) is een reis naar verschillende vliegvelden, musea en airshows in de USA georganiseerd.

Een lang gekoesterde wens was het partnerschap van regio Twente met het 313 Squadron van Vliegbasis Volkel. Dat dit in 2016 is gelukt, beschouwt Kees als een hoogtepunt in zijn periode als voorzitter. 

Kees heel veel dank voor al je inzet voor de KNVOL in het algemeen en regio Twente in het bijzonder. 

Na de pauze gaf ELt bd Dick Lokhorst een mooi overzicht van zijn carrière als onderhouder van de NF-5 en F-16 op de Vliegbasis Twenthe. Hij lardeerde zijn verhaal met veel smeuïge anekdotes. Deze hier opnieuw vertellen werkt niet, je had er bij moeten zijn.

10 januari 2019 AOO bd John van Harmelen, Crewchief, “mijn kist”.
Op donderdag 10 januari j.l. hielden we onze eerste verenigingsavond in 2019. Voorzitter Kees Kroon opende met een korte toespraak waarin hij terugblikte op 2018 (o.a. een ledenaanwas van ruim 30 personen), een overzicht gaf van de verschillende bestuursfuncties en de goede samenwerking met het LB plus een vooruitblik op het net begonnen verenigingsjaar. Hierna hield Elt. b.d. John van Harmelen een presentatie over zijn ervaringen als crewchief en de andere functies die hij bekleedde gedurende zijn loopbaan bij onze KLu met als titel “Mijn kist, nothing beats the feeling”. Aanvankelijk (1975) opgeleid als hulpvuurleider bij 5 GGW, schakelde hij redelijk snel over naar de opleiding voor techneut (KKSL en LETS) en kwam als crewchief bij 313 Squadron terecht op de NF-5 en later op de F-16. Hierna volgde een periode bij de afdeling systemen in de squadronhangaar van 313 en als lid van het bureau technische ondersteuning. Nadat Twenthe was gesloten oefende hij de laatstgenoemde functie uit op Leeuwarden, waarna hij overgeplaatst werd naar Woensdrecht om deel uit te maken van de cluster afstoting F-16 (naar Jordanië en Chili). Op 31 december 2011 ging John als Elt. met FLO. Na dit overzicht van zijn loopbaan ging John uitgebreid in op zijn ervaringen als crewchief die eindverantwoordelijk is voor de technische staat van zijn kist. Dit vraagt onder meer een hoog verantwoordelijkheidsgevoel, gedrevenheid, kennis van het werk dat anderen aan zijn kist uitvoeren, de bereidbaarheid om 24/7 inzetbaar te zijn waar ook ter wereld en met name gevoel voor het vak. De werkzaamheden zijn zeer divers en bestaan onder meer uit debriefing met de vlieger direct na de recovery, pre-, through- en post-flight inspecties, launch en recovery, tanken, toezicht op het werk van anderen aan zijn kist, en orde en netheid van zowel het toestel als de betreffende shelter. Zijn eerste “eigen” kist bij 313 squadron was de NF-5B K-4003 die Mindy werd gedoopt. Daar 313 destijds de rol van TOCC (Theater Operational Conversion Course) vervulde betekende dat vaak drie keer per dag een missie. Wekelijks de motoren sprayen met water, de bijzondere ervaring van zijn eerste ground-abort, zijn eerste trip in een NF-5 (naar Gilze Rijen wegens een taceval bij 315 sqn. op Twenthe) en zijn eerste reparatievlucht naar Leeuwarden (motor vervangen) werden uitgebreid toegelicht. Bijzonder is dat de K-4003 de enige NF-5 is die aan een particulier in de USA werd verkocht en daar nog steeds vliegt. Hierna werd John crewchief van de K-3041, een NF-5A die ingrijpende reparaties moest ondergaan nadat hij voor de baan van Rheine-Hopsten was “geland”. Ook met deze kist maakte John het nodige mee, waaronder reparatievluchten naar Italië en Engeland, squadronrotaties met Lossiemouth en Cazeaux, TLP op Jever en oefeningen vanaf Leeuwarden. De K-3041 werd uiteindelijk aan Turkije verkocht. Net als veel collega’s werd John omgeschoold naar de F-16 toen deze zijn intrede deed. Naast het verschil in grootte had de F-16 in tegenstelling tot de NF-5 zeer uitgebreide en gedetailleerde documentatie (handboeken), werd de debriefing centraal op het squadron uitgevoerd en kreeg de crewchief er een hulpcrewchief bij. Met de conversie van NF-5 naar F-16 verviel de TOCC-taak voor 313 en werd het squadron volledig operationeel. Waar, na hun TOCC-periode, de jonge vliegers “verdwenen” naar andere squadrons, bleven deze nu bij 313 hetgeen de algehele sfeer op het squadron en de contacten tussen vliegers en techneuten zeer bevorderde. Dit ging onder meer gepaard met de invoer van het nieuwe Tijger-embleem.  Zijn eerste F-16 was de J-143 waarmee o.a. geoefend werd vanaf Decimomannu (Italië) en ca. 12 keer vanaf Goose Bay (Canada). De J-143 werd verkocht naar Chili. Hierna kwam de J-510 onder John’s hoede, een kist met de nieuwe “220-motor” en een geautomatiseerd onderhoudssysteem (CAMS). Geoefend werd onder meer vanaf Goose Bay en vanaf Wisconsin (USA) met de Air National Guard aldaar met ook trips naar o.a. Florennes (problemen verhelpen) en een oefening vanaf Musted (Turkije). De J-510 werd verkocht naar Jordanië. De derde F-16 met John als crewchief was de J-017 die zeer opvallende witte velgen had. Meerdere keren naar Goose Bay, oefeninen vanaf Lossiemouth en operationeel gedurende zes maanden vanaf Villa Franca in het kader van Deny Flight kwamen aan de orde, met net als bij alle bovenstaande gebeurtenissen de nodige (sterke) verhalen en fraaie plaatjes. Als klein blijk van grote waardering ontving John na afloop een door Herman Heino vervaardigde “eigen kist” met speciale inhoud. Een man met liefde (“mijn kist”) en gevoel (“nothing beats the feeling”) voor zijn vak en een boeiend verteller voor wie ook langs deze weg hulde en dank.

313 squadron 65 jaar
Met een bus vol enthousiastelingen op vrijdag 30 nov. j.l. naar het 65 jarig jubileum van 313 Squadron geweest. Fantastisch evenement ! In de geweldig mooi ingericht hangaar de ontvangst met “Tigergebak” en een woord van welkom door de commandant van 313 met o.a. een overzicht van de geschiedenis van het squadron. Vervolgens naar buiten voor de staticshow meteen brandweerwagen, enkele voertuigen van de landmacht, een Italiaanse Eurofighter en een Duitse Tornado. Ook stonden er  twee Harvards, een Beechcraft en een Beaver van de Historische Vlucht, waarvan de drie eerstgenoemden een perfecte vliegshow gaven. De demonstratie van de hondengeleiders vond aansluitend plaats en was zeer de moeite waard. Gedurende de rest van de middag werd er uiteraard veel  en zeer geanimeerd bijgepraat met menig oude bekende van onze regio en van 313 Sqn. Na het uitstekende avondeten kreeg onze regiovoorzitter Kees Kroon de gelegenheid om de twee door Herman Heino vervaardigde cadeaus aan te bieden. Dat deze zeer fraaie en uniek “kunstwerken” zeer in de smaak vielen bleek uit de woorden van de commandant en het applaus van de aanwezigen. Hierna werd door onze regio afscheid genomen en konden de andere aanwezigen nog genieten van een dansavond. Een heel memorabele dag, waarop de nog steeds warme banden tussen 313 Sqn. en onze regio ferm werden aangehaald, niet in de laatste plaats dankzij de bardiensten die door een aantal leden van onze regio (zowel gedurende de middag als avond) werden verleend. Dank en complimenten aan allen die dit mogelijk hebben gemaakt. Tiger, Tiger, Tiger!Bijbehorende foto’s zijn van Kees Kroon en Erik Laros 

Excursie AWACS Geilenkirchen.
Na een eerder zeer geslaagd bezoek in april 2016 vertrokken we op 20 november jl. met 18 leden van de regio Twente opnieuw richting Geilenkirchen.

Bij de zichtbaar goed beveiligde ingang van de basis werden we opgewacht door de Duitse kapitein Olaf (callsign Happy), die ons eerst meenam voor de lunch in het Rotodome. Na de voortreffelijke lunch stond een bezoek aan de E-3A Club op het programma.

Aangekomen in de club werden we, ondanks een belangrijk overleg dat op dat moment plaatsvond, toch hartelijk welkom geheten door de Nederlandse kolonel Bas, plaatsvervangend commandant van de NATO Airbase. Bas vertelde dat hij ook een tijd bij zowel 313 als 315 squadron op de vliegbasis Twenthe had doorgebracht en dat vonden wij als Tukkers natuurlijk wel leuk om te horen.

Hierna gaf Bas het stokje over aan overste Peter, die eerder werkzaam was bij AOCS NM en sinds kort als tactical director (in deze rol eindverantwoordelijk voor de inzet van de AWACS t.t.v. de missie). In de briefing vertelde Peter onder andere dat er naast Geilenkirchen nog een viertal locaties (een zgn. Forward Operating Base/Location) zijn waar de toestellen gestationeerd zijn: Trapani (Italië), Konya (Turkije), Aktion (Griekenland) en Oerland (Noorwegen).  Ook andere landen maken gebruik van de AWACS, bijvoorbeeld de RAF met de E-3D vanaf de vliegbasis Waddington in de UK. Ook Frankrijk maakt gebruik van dit platform, de benaming voor het toestel is dan E-3F i.p.v. E-3A.

Na de briefing was er gelegenheid om de toestellen op de flightline van dichtbij en de jubileumkist (n.a.v. het 35-jarig bestaan 1982 – 2017) zelfs van binnen te bekijken. Peter kreeg hierbij vakkundige assistentie van kapitein Richard en 1^eluitenant Annelies. Dit was, ondanks de snijdende oostenwind (windkracht 4) toch wel het hoogtepunt van het bezoek. Afsluitend mocht er voor de jubileumkist nog een groepsfoto genomen worden. 

Rond kwart voor vijf werden we met de NATO bus weer naar de E-3A club gebracht waar er nog even gelegenheid was om patches e.d. als aandenken aan het bezoek te kopen. Hierna werd er afscheid genomen van onze gastheer en hem naast een schildje van de vereniging de inmiddels befaamde en door Herman Heino gemaakte handtas met inhoud aangeboden. We hopen dat Peter dit allemaal heel heeft kunnen houden op de fiets naar huis! Ruud Ruijter/Peter Weijer. Foto’s: Herman Heino & Kees Kroon.

TWENTE
Op donderdag18 oktober j.l. beleefden we een fantastische verenigingsavond met als onderwerp MALE UAV (Medium Altitude Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle) met toestellen van het type MQ-9 “Reaper” van de firma General Atomics. LtKol. Manon Balk is leider van dit project en zij gaf ons een uitgebreide kijk in deze nieuwe “keuken” van onze KLu.

Ruim een decennium geleden heeft het toenmalige kabinet de operationele relevantie van MALE UAV’s reeds onderschreven. In juli van dit jaar besloot het kabinet over te gaan tot aanschaf van 4 toestellen, met bijbehorende grondstations en sensoren.

Als eerste ging Overste Balk in op achtergronden van dit project van DMO (Defensie Materieel Organisatie) dat voortvloeit uit de steeds toenemende behoefte aan actuele, gedetailleerde en gevalideerde inlichtingen (ISTAR (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition & Reconnaissance). Gecompliceerde onderhandelingen,waar met name de US overheid bij was betrokken i.v.m. de gevoeligheid van e.e.a., duurden langer dan verwacht, maar de handtekeningen voor de aanschaf van 4 toestellen met alles wat daar bij hoort werden op dinsdag 17 juli gezet tijdens de Farnborough Airshow in het Verenigd Koninkrijk.

De eerste twee toestellen worden begin 2020 verwacht, de volgende twee ca. 1 jaar daarna. De Reapers zullen primair worden gebruikt tijdens uitzendingen van onze KLu en worden gestationeerd op de vliegbasis Leeuwarden bij 306 Squadron, dat in 2010 werd gedeactiveerd maar in 2016 werd heropgericht. De start en landing (within line of sight) van de vliegtuigen worden uitgevoerd vanaf de Launch & Recovery Eenheid (Ground Control Station) op een basis in of nabij het uitzendgebied,de eigenlijke verkenningsmissie wordt gevlogen door personeel van de Mission Control Eenheid (Ground Control Station) op de vlb. Leeuwarden.

Het verwerken en analyseren van de verkregen informatie tot bruikbare “inlichtingenprodukten” en het verspreiden hiervan vindt plaats in een zogenaamde PED-cel (Processing, Exploitation and Dissemination). De opleiding van het betreffende personeel heeft voor een deel reeds plaatsgevonden op de vlb. Ramstein tijdens operatie “Inherent Resolve” en wordt sinds enige tijd voortgezet op de vlb. Leeuwarden bij 306 Sqn. dat in de loop der tijd zal groeien naar ca. 150 personen die 24/7 inzetbaar zijn. Men houdt er rekening mee dat gedurende het eerste jaar. Ten behoeve van een missie in totaal ca. 2.500 uur zullen worden gevlogen, in het tweede jaar ca. 4.500 en in het derde ca. 6.500. Het onderhoud vindt plaats zowel op de uitzendbasis als op Leeuwarden met steun van de contractor.

De Reaper kan onafgebroken 18 tot 24 uur in de lucht zijn en heeft een “bemanning” bestaande uit een vlieger en een sensoroperator, die om de twee uur worden afgelost. Informatie (ook van maritieme doelen) wordt verzameld via een EO/IR-camera (Electro Optic/Infra Red) en een zeer gevoelige all weather Sythetic Aperture radar (Lynx multi mode) plus een laser-aanwijs-modus. Uiteraard kan de Reaper ook ingezet worden voor humanitaire operaties.

Het werken met onbemande luchtvaartuigen gedurende bv. een conflict op (grote) afstand in een hight tech omgeving is een geheel nieuw aspect voor onze krijgsmacht met geheel nieuwe inzichten en behoeftes wat de nodige aanpassing in denken en doen vraagt, een proces dat reeds in volle gang is.

Overste Balk bezorgde ons een prima avond met veel interactie met de zaal, of zoals de regiovoorzitter het uitdrukte: a splendid “female briefing” about a “male subject”. Als kleine blijk van onze grote waardering ontving overste Balk een “handtasje” met enkele flessen wijn, maar ook langs deze weg onze dank en hulde.

Foto’s: Erik Laros.

Excursie VLB Eindhoven
Op woensdag 11 april j.l. maakten we een excursie naar de vliegbasis Eindhoven, alwaar we welkom werden geheten door Hans van Haaften, ere voorzitter van KNVOL Regio Noord Brabant/Limburg, die ons de gehele dag begeleidde samen met elt. IJpelaar van bureau communicatie.

Na de ontvangst met koffie en koek volgde een presentatie over de Vliegbasis Eindhoven door beide heren. De beelden en verhalen over vliegveld Welschap (de oude naam), over de gebeurtenissen gedurende de tweede wereldoorlog en die in de huidige tijd gaven een prima indruk van het ontstaan, de geschiedenis en de ontwikkeling van de huidige basis. Hierna kregen wij een briefing over hoe de basis momenteel opereert en hoe het MRTT squadron samenwerkt met het civiele deel van de basis met name op het gebied van de verkeersleiding. Tijdens deze briefing vereerden kolonel Jurgen v/d Biezen (commandant) en majoor Ellart Brus (projectofficier Klu bij MRTT, die recent een presentatie voor ons gaf over MRTT) ons met een bezoek waarbij zij een zeer fraai (door Herman Heino gemaakt) bord met het MRTT embleem overhandigd kregen, hetgeen zeer werd gewaardeerd. Na de lunch werden we in de gelegenheid gesteld om een Airbus A320van de Luftwaffe en een KLu KDC-10 tanker (de laatste in het kader van de oefening Frysian Flag) te zien opstijgen. Hierna een rondleiding over de basis o.a. naar het leerdock waar diverse vliegtuigen konden worden bekeken die worden gebruikt om toekomstige techneuten luchtvaarttechniek op te leiden (o.a. een Fokker F-27). Alvorens de terugreis werd aanvaard werden onze gastheren Hans van Haaften en elt. IJpelaar uiteraard hartelijk bedankt voor deze prima dag, hetgeen gepaard ging met de nodige cadeautjes in de vorm van specifiek Twentse “handtasjes”. Al met al een geslaagde dag ondanks de niet optimale weersgesteldheid (matig zicht) waar we met veel plezier op terugkijken.

Bijbehorende foto’s (Erik Laros, Jan Veneklaas en Herman Heino):

lezing van majoor vlieger b.d. Gerrit Jacobs 22 maart
J.l. donderdag 22 maart hebben we bijzonder genoten van de lezing van majoor vlieger b.d. Gerrit Jacobs.  De verslagen van andere regio’s waar hij reeds voor optrad zijn buitengewoon lovend en daar sluit Twente zich graag bij aan. Niet alleen zijn opkomst was spectaculair (nl. in vol ornaat als vlieger op een Kaasjager!), maar ook zijn presentatie. Een geboren vlieger en verteller met een fantastisch geheugen die zijn jeugd, zijn loopbaan binnen de KLu en alle daarmee samenhangende opmerkelijke gebeurtenissen op een zeer enthousiaste wijze over het voetlicht weet te brengen. Via motortransport naar de Tiger Moth en de S-11 de Harvard om daarna het straaltijdperk binnen te treden op de Meteor op Twenthe. Operationeel vlieger bij 327 Sqn. (Who is going to heaven? Three two seven!) op Soesterberg en daarna naar Leeuwarden o.a. op de Hunter en als gunnery instructor. Vervolgens terug naar Twenthe op de F-86 Kaasjager, waarbij ook regelmatig met de S-14 werd gevlogen. Uiteraard spraken de verhalen met betrekking tot zijn tijd op Twenthe ons zeer aan, bv. die over het onvrijwillig snoeien van een aantal bomen van boer Wagelaar die vlak voor de baan op Twenthe woonde. Elke anekdote, zowel uit zijn jeugd als uit zijn tijd als vlieger, veroorzaakte de nodige hilariteit in de zaal, die volop kon genieten. Een opmerkelijke vlieger die een aantal keren een engeltje op zijn schouder heeft gehad, maar dat is misschien wel het gevolg van zijn “jeugdige tussenstop” van 18 maanden op een seminarie, aldus Gerrit. Mede gezien de tijd die hij zich zelf had gesteld kwam het laatste deel van zijn loopbaan enigszins in de verdrukking, hetgeen aanleiding is om Gerrit nogmaals uit te nodigen, onder meer door zijn uitspraak “ik kan nog wel een paar uur aan de praat blijven”. Hulde en respect voor deze 86-jarige!! Als dank kreeg Gerrit naast wat Twents spraakwater (heeft hij eigenlijk niet nodig, maar was zeer welkom) een fraaie door Herman Heino vervaardigde “trofee”.

foto’s: Erik Laros

Op donderdag 22 februari j.l. hielden we onze jaarlijkse Regio-ALV. Voorzitter Kees kroon heette alle aanwezigen van harte welkom, in het bijzonder onze “eigen”’ regio-erevoorzitter Piet Strijker, Rona Koning (echtgenote van Harry), de voorzitter van het landelijk bestuur van de KNVOL Tom de Bok en de beide gastsprekers Edwin Prenger en Nico de Haan. Na de opening kwam het verslag van de vorige RALV aan de orde, gevolgd door het jaarverslag over 2017, beide door secretaris Erik Laros. De twee verslagen waren enige tijd geleden reeds op de website van de KNVOL gezet, zodat onze leden er tijdig kennis van konden nemen. Er waren geen op- of aanmerkingen vanuit de zaal, waarmee beide stukken werden goedgekeurd en ondertekend door het dagelijks bestuur. Na uitleg te hebben gegeven over de overdracht van het penningmeesterschap van Harry naar zijn opvolger Arie Blokland, presenteerden beiden de gebruikelijke financiële zaken. Ook hier waren geen op- of aanmerkingen, waarna ook deze documenten werden goedgekeurd en ondertekend. De kascontrolecommissie gaf een zeer positief verslag van hun bevindingen en hun voorstel om décharge te verlenen kreeg instemming van de aanwezigen. Zowel Erik als Harry en Arie kregen een welverdiend applaus voor hun uitstekende werk. Voor het lopende jaar vormen Matthijs Koelman en Laurens Rörink de KCC. Hierna werd afscheid genomen van “Our King” waarbij Harry als eerste werd toegesproken door Kees Kroon die hem namens de regio Twente een vlucht in een Fokker S-11 van de KLu Historische Vlucht aanbood. Hierna nam Tom de Bok het woord, die een oorkonde voorlas welke verbonden is aan het ere-insigne van de KNVOL, een onderscheiding die Harry zeer terecht toekomt. Het insigne werd Harry opgespeld door (zoals hij het zelf noemde) “zijn Luchtmacht vader” Piet Strijker en echtgenote Rona. Harry bedankte op zijn beurt alle bekende namen en gezichten voor de prima samenwerking en het in hem gestelde vertrouwen. Uiteraard waren er bloemen voor Rona, maar ook voor Tineke de echtgenote van Arie en onze gastvrouw Trudie van Boerderij Bosch. Tom de Bok haalde daarna een aantal zaken aan die gespeeld hebben en nog spelen binnen het Landelijk Bestuur, wat door alle aanwezigen zeer werd gewaardeerd. Kees benadrukte dat onze vereniging de laatste jaren steeds meer opbloeit, mede dankzij de niet aflatende inspanningen van het Landelijk bestuur, met name aangaande afspraken met “onze” KLu, waar de aanwezigen door  middel van een zeer verdiend applaus mee instemden. Hierna was er voor een ieder gelegenheid om persoonlijk afscheid van Harry te nemen en hem te bedanken onder het genot van een drankje en een hapje.

Vervolgens was het de beurt aan Nico de Haan en Edwin Prenger, beide techneut b.d. op de voormalige vliegbasis Twenthe, Nico bij 315 en Edwin bij 313 squadron. Nico ging uitgebreid in op een incident dat plaatsvond met de F-16 J-875. In het kader van de voorbereiding van levering aan Chili kwam door een fout bij het opkrikken van de kist een steun niet in het betreffende kommetje terecht, wat de nodige schade veroorzaakte. Uitwendig gezien leek het mee te vallen, maar inwendig was dat niet het geval. Een spant was dusdanig beschadigd dat die in zijn geheel vervangen diende te worden. Na overleg met Lockheed Martin bleken voor deze reparatie speciale gereedschappen benodigd te zijn, naast uiteraard een nieuwe spant. De laatste werd na het nodige speurwerk elders gevonden, de speciale gereedschappen waren aanwezig in de VS en Israel, maar gebruik hier van zou zeer hoge kosten met zich meebrengen. Na verdere naspeuringen bleek ook Sabca in België over deze tools te beschikken, wat een zeer aanzienlijke kostenbesparing betekende. Sabca klaarde de klus binnen de gestelde tijd, waarbij tevens de nodige modificaties t.b.v. Chili aangebracht konden worden, alles binnen het afgesproken budget. Een fraaie video van het gehele reparatieproces liet zien hoe gecompliceerd deze operatie was. Al met al een geslaagde reparatie tegen aanzienlijk lagere kosten dan aanvankelijk geraamd.
Edwin Prenger ging, na een korte uiteenzetting over zijn loopbaan binnen de KLu, in op zijn werk in het kader van het Project Afstoting F-16 (PAF), waarbij naast de verkoop ook de schenking van kisten aan scholen (instructiedoeleinden) aan de orde kwam, maar (helaas) ook het onvermijdelijke verschroten van een aantal kisten in Den Dolder onder toezicht van Amerikaanse officials.  Net als de complete toestellen voor Chili vonden ook delen van F-16’s een nieuwe bestemming, zoals cockpitsecties voor simulatoren. Tijdens een teamoverleg in de voormalige Zulu-hangaar op vlb. Soesterberg kwam onder meer de verwijdering van explosieven in de breedste van het woord aan de orde, waarbij niet alleen aan de “raketten” van de schietstoel moet worden gedacht, maar ook aan die van de cockpitkap. Deze laatste kan van buitenaf geactiveerd worden (in geval van nood) door een luikje te openen en het zich hier in bevindende koord met een D-ring flink aan te trekken. Bij navraag bleek dat de brandweer relatief weinig praktische ervaring had met deze procedure en dat zij het zou toejuichen hier over wat meer aan de weet te komen. Daarnaast speelde nog het aspect van de “houdbaarheidsdatum” van de betreffende explosieven waar over men graag wat wijzer wenste te worden. Na uitgebreid overleg werd besloten om e.e.a. in de praktijk te testen door een cockpitkap (180 kg) van de J-261 een dual F-16 “af te schieten” middels de hier boven omschreven procedure en dat via meerdere camera’s vast te leggen. Dit resulteerde in spectaculaire video-opnames van vier zijden, waarbij met name op de beelden in slow motion de gedragingen en gevolgen van de betrokken onderdelen uitstekend waren te volgen. Een prima leerproces waar alle betrokkenen tevreden op konden terug kijken.

Nico en Edwin kregen als klein blijk van grote waardering het nodige “houtwerk” gemaakt door Herman Heino, bestaande uit een schild van 315 sqn. en een speciaal handtasje, hetgeen zeer werd gewaardeerd. Een bijzondere avond met een goede en vlotte RALV, een mooi afscheid van Harry Koning en twee prima presentaties die zoals gebruikelijk werd afgesloten met de trekking van de verloting met als hoofdprijs een rondvlucht vanaf de voormalige vliegbasis Twenthe boven ons schone en nijvere Tukkerland.

Op donderdag 18 januari hielden we onze traditionele Nieuwjaarsbijeenkomst met koffie/thee, snacks en twee consumpties namens het Regiobestuur. In de nieuwjaarstoespraak ging regiovoorzitter Kees Kroon kort in op het voorgaande jaar met een vooruitblik op 2018. Daarna kwam onze gastspreker van deze avond, de majoor Ellart Brus, aan het woord. Majoor Brus ontving zijn vliegeropleiding in België, waarna hij tot 1996 bij onze KLu F-16 vloog (o.a. op Twenthe). Hierna stapte hij over naar Martinair (Boeing 747), maar na twee jaar keerde hij terug naar de Klu, waar hij sinds 2015 vliegt op de KDC-10. Daarnaast is hij sinds 2014 vlieger op Harvard en de Spitfire van de SKLuHV. Na deze inleiding volgde een gedetailleerde briefing over het MRTT-project (Multi Role Tanker Transport) met als doel de volledige internationale integratie van luchttransport in 2020. Majoor Brus is projectleider van dit project. Aan de orde kwamen de aanleidingen (nationaal en internationaal) tot de MMF (Multi National MRTT Fleet), waarbij werd ingegaan op de ontwikkelingen en ervaringen vanaf 2012. In 2013 werd Nederland lead nation van dit internationale project met majoor Brus als projectleider sinds 2015. Het gecompliceerde proces werd uitgebreid toegelicht met alle (al dan niet politieke) ins and outs, waarbij uitgegaan werd om zeven toestellen te bestellen met een optie op totaal vier stuks (4 x 1 toestel, afhankelijk van het verloop van het project). De huidige stand van zaken is als volgt: In 2016 werd een MOU (Memorandum Of Understanding) getekend door Nederland en Luxemburg, waarna Duitsland en Noorwegen zich medio 2017 aansloten. België overweegt om zich in het eerste kwartaal van dit jaar aan te sluiten. Op het moment van IOC (Initial Operational Capability, gepland in 2020) is de meest waarschijnlijke samenstelling voornoemde vijf landen met in totaal 8.800 vlieguren voor acht toestellen. MOB (Main Operating base) wordt vliegbasis Eindhoven met vijf toestellen en Keulen/Bonn als FOB (Forward Operating Base) met drie toestellen. Ook Tsjechië en Spanje hebben intussen belangstelling getoond en zouden deze (en wellicht andere) landen ook toetreden, dan worden waarschijnlijk alle elf toestellen besteld. Dit zou kunnen leiden tot 1 MOB met 2 “opgeschaalde” FOB’s (FOB+). Hierna ging majoor Brus in op de betreffende toestellen van het type Airbus A330 MRTT met een uitgebreide specificatie van de eigenschappen en mogelijkheden. In totaal kunnen er 267 passagiers vervoerd worden (236 economy  plus 31 economy-plus class), met 43 ton vracht en een brandstofcapaciteit van 111 ton. De vracht wordt benedendeks vervoerd, de brandstof is de standaard hoeveelheid voor een A330 en wordt geheel inwendig zonder extra voorzieningen meegenomen. De passagierscabine kan aangepast worden voor aeromedical doeleinden met maximaal 6 intensive care units plus een aantal critical care units. De bemanning bestaat standaard uit twee vliegers en een AAR (air to air refueling)operator/loadmaster plus maximaal 8 cabinattendants. De A330 MRTT kan andere vliegtuigen zowel via het hose and drogue systeem als via een boom van brandstof voorzien met een capacitiet van 1.800 kg. per minuut. E.e.a. werd toegelicht met een aantal zeer fraaie beelden. Het trainingsplan voor de eerste helft van 2018 is gang gezet met onder meer de mogelijkheid om techneuten bij Airbus te trainen, terwijl de eerste vliegers worden opgeleid bij de KLM en de RAF. Voorzien is dat in januari 2020 de eerste MMU (Multinational MRTT fleet Unit) wordt opgericht en dat het eerste toestel in mei 2020 kan worden verwelkomd met een tweede in juli daarop volgend. De eerste (standaard) A330 is reeds door Airbus geleverd en bevindt zich momenteel in Spanje waar het omgebouwd wordt naar MRTT-configuratie. Initial Operational Capability (IOC) is gepland tegen het einde van 2020 op de vliegbasis Eindhoven met leveringen van volgende toestellen in een tempo van 1 per 5 maanden. FOC (Full Operational Capability) zal in de loop van 2023 worden bereikt. De uitfasering van de KDC-10 en de overgang naar MRTT heeft uiteraard de nodige gevolgen voor de KLu en met name voor de vliegbasis Eindhoven, zowel wat betreft infrastructuur als personeel en ook deze processen lopen reeds. Tot slot ging majoor Brus in op de op dit moment lopende projecten in het kader van MRTT plus de organisatie van MRTT en was er gelegenheid om vragen te stellen, waar dankbaar gebruik van werd gemaakt. Al met al een zeer goed begin van dit nieuwe jaar. Majoor Brus werd hier voor bedankt met een door Herman Heino vervaardigde “speciale handtas” van typisch Twentse signatuur terwijl er voor zijn echtgenote een fraaie bos bloemen was. Hierna werd de avond voorgezet onder het genot van een drankje en een hapje, zoals gebruikelijk perfect geregeld door onze gastvrouw Trudie van Boerderij Bosch.

16 December 10 jaar sluiting vliegbasis Twente
Met een lach en een traan: Feest in de Noaberschop t.g.v. 10 jaar sluiting vliegbasis Twenthe. Het was grandioos met ruim 400 aanwezigen. Grote complimenten aan de organisatie !! Regio Twente van de KNVOL verleende bardiensten wat wederzijds zeer in de smaak viel .

16 November, een avond met Hans Sloot
Op donderdag 16 november 2017 hielden we onze laatste bijeenkomst in 2017. De gastspreker op deze avond was Hans Sloot van onze vrienden van de LVT (Luchtvaart Vereniging Twente). Hij vertelde over zijn grote hobby: vliegtuig spotten en deed dit aan de hand van foto’s van vliegtuigen die door de jaren heen op de voormalige vliegbasis Twenthe gestationeerd zijn geweest. Tal van fraaie plaatjes passeerden de revue zoals die van de F-104, de S-11, de NF-5 en de F16 en van vele buitenlandse bezoekers uit de jaren ’60 tot en met de sluiting van Twenthe in 2007 (snik). Vooral bij de wat oudere plaatjes werd vanuit de zaal hardop meegedacht hoe de basis was ingedeeld en later nog veranderde, wat er is bijgebouwd of juist gesloopt is, enz. Hans praatte het geheel op vlotte en boeiende wijze aan elkaar met zijn persoonlijke ervaringen wat een gezellige avond “down memory lane” opleverde met mooie verhalen en veel vliegtuigfoto’s. Als kleine blijk van grote waardering ontving Hans een door Herman Heino vervaardigde “heren handtas”.

Vooraf maakten een aantal leden gebruik van de mogelijkheid om hun problemen met bv. het aanmelden voor een evenement aan te kaarten bij onze ter zake kundige bestuursleden. Dit resulteerde in meer bekendheid met en/of begrip voor het systeem, waardoor men zich in het vervolg zelfstandig of beter kan redden.

Bezoek aan 313 Squadron op vliegbasis Volkel
Op donderdag 2 november j,.l. waren we te gast op de vliegbasis Volkel met een bezoek aan de Historische Vliegtuigen Volkel (HVV) en aan het avondvliegen bij ons adoptiesquadron de “313 Tigers”.

Na de ontvangst in het Basis Informatie Centrum kregen we een inleiding over het programma met de gelegenheid om vragen te stellen over allerhande KLu-aangelegenheden, waarvan dankbaar gebruik werd gemaakt. Onze onovertroffen gastvrouw mocht als dank voor het organiseren van deze excursie een fles wijn met een speciaal etiket in ontvangst nemen, hetgeen zeer werd gewaardeerd.

Bij 313 Sqn. werden we vervolgens onthaald op koffie/thee met Luchtmachtbrood, waarna we de HVV bezochten. Vijf zeer enthousiaste en deskundige gastheren vertelden ons uitgebreid over de Lockheed F-104 Starfighter die door de HVV wordt gerestaureerd. De kist ligt vrijwel geheel uit elkaar en dat leverde een prima gelegenheid op om een “one-o-four” van binnen en buiten in detail te bewonderen. Allen in ons gezelschap waren zeer onder de indruk en menig hart bloeide op bij het zien van zoveel schoons uit lang vervlogen tijden. Het uiteindelijke doel is om deze kist weer luchtwaardig te krijgen, een fantastisch project dat alle mogelijke steun verdient. De gastheren van de HVV werden op onze gebruikelijke wijze beloond met een grote fles Twente gerstenat inclusief een speciaal etiket.

Vervolgens naar het Safaripark, waar twee F-16’s opgesteld stonden. De pre-flight, het “steppen”, en alles wat daar bij komt kijken kon van zeer nabij worden meegemaakt hetgeen menig fraai plaatje opleverde. Ook de uitleg van het aanwezige 313-personeel viel buitengewoon in de smaak en gaf een prima indruk van wat er allemaal komt kijken bij een dergelijk gebeuren. Voor hen “een normale zaak” voor ons een buitengewone ervaring. Langs de baan (ook de weergoden werkten mee) waren we getuige van de altijd spectaculaire start van maar liefst 8 kisten die alle met volle nabrander “er uit gingen”. Decibels voelen en kerosine snuiven met ook hier weer volop gelegenheid om te fotograferen.

Naderhand een zeer sympathieke toespraak door de commandant van 313 “Tiger” Squadron, waarbij inging op de toekomst van het squadron en hij de goede banden tussen hen en onze regio benadrukte. Als dank mocht hij een unieke “handtas” in ontvangst nemen met een zeer toepasselijke inhoud. Na de prima verzorgde maaltijd ook een dergelijke “handtas” en een grote fles bier (met speciaal etiket) als klein blijk van heel grote waardering voor onze twee begeleiders deze middag/avond. Dank en hulde aan met name Suzanne, Loes, Evert, Edwin en alle anderen die deze fantastische excursie mogelijk hebben gemaakt.

Op naar 2018: 65 jaar 313 Squadron: Tiger, Tiger, Tiger !!!!

Heldair 2017
Op zaterdag 16 september zijn we met een relatief klein gezelschap (de kwaliteit telt, niet de kwantiteit) naar Heldair 2017 geweest. Het thema voor dit jaar was “100 jaar Marine Luchtvaart Dienst, vliegen en varen eeuwig verbonden” en werd door Den Helder Airport en het Defensie Helikopter Commando op meerdere manieren uitgebreid belicht. Ondanks het wisselvallige weer (wat wel een mooie regenboog als achtergrond opleverde) een prima dag met veel randactiviteiten van zowel defensie als civiele instanties. De uitgebreide staticshow was zeer de moeite waard met deelnemers uit ons eigen land, Groot Brittannië, Duitsland (o.a. een Transall met “eine richtige Bayrische Bierstube” in het vrachtruim), België en Oostenrijk. Daarnaast heli’s van diverse civiele bedrijven die De Kooy als thuisbasis hebben plus een aantal zeer fraaie oldtimers. De airshow was eveneens zeer de moeite waard met een grote variatie in heli’s (sommigen met flares) en “vastvleugeligen” plus enkele fraaie demoteams, waarvan de Red Bulls wel zeer strak langs elkaar vlogen.. Een zeer geslaagde dag met complimenten aan de organisatoren en uitvoerenden.

BBQ
Tijdens de regio-ALV in februari j.l. werd het idee geopperd een BBQ te houden als aanvulling op de reguliere verenigingsavonden en excursies. Hier werd zeer positief op, gereageerd en op zaterdag 8 juli vond dit festijn plaats op het gezellige terras van Boerderij Bosch op de UT-campus. Het eten, de ambiance en de gastvrouwen waren perfect en ook het weer werkte mee, zodat de films en foto’s die gereed stonden om (binnen) vertoond te worden niet aan bod kwamen. Bestaande contacten werden aangehaald, nieuwe gelegd en veel suggesties voor toekomstige activiteiten werden uitgewisseld. Een heel aangename middag/avond met een prima sfeer die zeker voor herhaling vatbaar is.

Bezoek SKHV
Vlb. Gilze Rijen op 11 mei 2017. Na de nodige en voorspelbare ochtendspits-hindernissen arriveerde we op Gilze Rijen waar we werden verwelkomt door onze gastvrouw Elsiera Wijnaldium. Als eerste natuurlijk een lekker kopje koffie met een plak “luchtmacht-brood”, gevolgd door een overzichtsbriefing van het DHC. Na de lunch een rondrit over het vliegveld, waar het behoorlijk druk was zowel op de grond als in de lucht, dus volop gelegenheid om de nodige fraaie plaatjes te schieten. Daarna werd de KLu Historische Vlucht bezocht, waar we hartelijk werden ontvangen door zeer enthousiaste vrijwilligers. Verdeeld in 2 groepen hebben we de unieke vloot van de LKU HV uitgebreid kunnen bewonderen met zeer bevlogen en deskundige uitleg over de vliegtuigen en alles wat er te zien was. De slagroom op de taart was het bezoek aan de B-25 Mitchell. Ook langs deze weg dank en hulde aan allen die deze dag tot een succes hebben gemaakt.

Frisian Flag 2017
Op de ochtend van 31 maart j.l. mochten we weer te gast zijn op de vliegbasis Leeuwarden bij Frisian Flag 2017. Dit betekende wel dat onze bus om 5:40 (!) vertrok vanuit ons schone en nijvere Tukkerland. Na een voorspoedige reis en toegangscontrole plus de inspectie van onze bagage op de basis, werden we vlak bij de kop van baan 24 gepositioneerd met een meer dan prima uitzicht op het startpunt van de vliegtuigen. Vanuit de USA was dit jaar de Louisiana Air National Guard aanwezig, zij brachten 12 F-15’s mee als onderdeel van een Theater Security Package (TSP). Na het bezoek aan Leeuwarden, zullen de F-15’s verhuizen naar een andere vliegbasis in Oost-Europa, zoals dat ook in de afgelopen jaren is gebeurd. Andere deelnemers Frisian Flag 2017 waren Tornado’s R.4 van de RAF, Eurofighters van de Luftwaffe, Mirage 2000D van de Armee de l’Air, F-16’s van onze eigen KLU, uit België plus Portugal en DA20’s van COBHAM voor het jammen van de radars. Ook het weer werkte mee: lekker droog en het zonnetje in de rug. Soms kwamen we ogen tekort: achter ons kwamen taxiënde vliegtuigen voorbij, terwijl voor ons andere vertrokken. Opnieuw een geweldige belevenis, waar nog vaak en lang over nagepraat zal worden. Dank, hulde en complimenten aan alle betrokkenen voor de perfecte organisatie en uitvoering.

Donderdag 26 januari 2017: Volgend op “opwarmer” die kap. Erik Versteden ons 8 september j.l. gaf middels zijn fraaie presentatie, gingen we op bezoek bij het DGLC. Deze excursie werd samen met de Regio Deelen gemaakt, hetgeen van onze kant uitstekend is bevallen. Via een uitgebreid programma gaf DGLC ons inzicht in de wapen- en radarsystemen waarmee zij werken en alles wat daar mee te maken heeft. Ook werd een bezoek gebracht aan het unieke museum aldaar, dat een bijzonder mooi beeld geeft van de ontwikkelingen van de luchtafweer vanaf 1917 tot de huidige tijd.

Hartelijk dank aan onze gastheren.

Op donderdag 16 februari 2017 hielden we onze voor deze maand gebruikelijke regio-jaarvergadering met daarna een presentatie. De jaarvergadering werd op de bekende vlotte en duidelijke wijze afgehandeld, waarbij alle aan de orde komende punten werden beloond met instemmend applaus vanuit de zaal. Onze penningmeester Harry Koning kondigde aan dat hij wil stoppen met de betreffende werkzaamheden, hetgeen natuurlijk een spijtige zaak is. Gelukkig werd dit leed enigszins verzacht doordat zich die zelfde avond een kandidaat-opvolger in de persoon van Arie Blokland (kol. KLu b.d.) aanmeldde. Inmiddels zijn er gesprekken gevoerd en heeft Arie een vergadering van het regiobestuur bijgewoond om nader kennis te maken en informatie uit te wisselen. Dit leidde er toe dat Arie te kennen heeft gegeven Harry te willen opvolgen als penningmeester, iets waar we uiteraard blij mee zijn. Voorlopig behartigd Arie samen met Harry “de kas”, waarbij we ons nog beraden wanneer en hoe de formele overdracht zal plaatsvinden, tijdens welke uiteraard op gepaste wijze van “our King” afscheid genomen zal worden.Daarna volgde een presentatie door een delegatie van JBG 36/ JG 72 van Flugplatz Rheine-Hopsten. Hermann Schörling (ex vlieger) hield een erg interessante presentatie over Rheine-Hopsten met de complete geschiedenis van JBG 36/ JG 72 met zeer fraaie plaatjes en de nodige verhalen. Aansluitend werd door Peter Hekhuss en Peter Krenz een film (compleet met bijbehorende muziek/zang) over de stad Rheine plus een mooi en fraai geïllustreerd gedicht getiteld “Frieden”. Onze drie “Euregionoabers” werden uiteraard op gepaste wijze beloond.

J.l. donderdag 19 januari hielden we onze eerste bijeenkomst in het nieuwe jaar met, na de gebruikelijke nieuwjaarstoespraak door regiovoorzitter Kees Kroon, als gastspreker Gertjan Smit over de North American F-86K “Kaasjager” in dienst bij onze KLu.

Gertjan is opgegroeid in een dienstwoning vlak naast de verkeerstoren van de vliegbasis Twenthe, waar zijn vader hoofd van de marechaussee was (1957-1972). Hij heeft dus van jongs af aan de Kaasjagers van de drie destijds op Twenthe gestationeerde squadrons van zeer nabij meegemaakt. “Ze kwamen letterlijk voor de deur langs taxiën en je moest uitkijken bij het oversteken van rolbanen en dergelijke” aldus Gertjan.

In de loop der jaren heeft hij van zijn favoriete vliegtuigtype honderden foto’s, uitgebreide (technische) gegevens en wat dies meer zij verzameld en tevens veel gesprekken gevoerd met de vliegers van destijds hetgeen unieke informatie uit de eerste hand opleverde, waardoor Gerjan een specialist bij uitstek op dit gebied genoemd mag worden.

Op zijn zeer fraaie Facebookpagina valt e.e.a. ruimschoots te bewonderen en deze avond had onze regio de primeur van zijn presentatie over de F-86K in dienst bij onze luchtmacht. Dit was de eerste keer dat Gertjan een presentatie gaf, maar zijn voorbereiding was dermate goed en degelijk en zijn presentatie zodanig enthousiast, zodat we volop hebben genoten van het gebodene, waaronder veel unieke plaatjes en verhalen.

Achtereenvolgens behandelde Gertjan de ontwikkeling, de aanschaf door en het vervoer naar ons land, de periode zonder neusregistratie (1955-1958) en de periode 1958 tot 1959 met squadroncodes op de neuzen. Verder ging hij in op de squadronemblemen, de Q-registraties, de Kaasjagers zonder en met Sidewinders (1960-1964) en  de ongevallen met tot slot de optredens tijdens open dagen, bijzondere foto’s en als afsluiting de lotgevallen van de Q-283 die jarenlang als poortwachter van Twenthe heeft gefungeerd.

Het gaat helaas te ver om alle details die Gertjan liet zien en waar over hij vertelde hier te noemen, maar alle ruim zestig aanwezigen waren het er unaniem over eens dat het geheel van zeer grote kwaliteit was en op een heel boeiende manier werd gepresenteerd.

Met koffie plus twee consumptiemuntjes bij aankomst, warme en koude snacks in de pauze en tijdens de nazit kunnen we terugkijken op een perfecte opening van dit verenigingsjaar.

Als kleine blijken van grote waardering ontving Gertjan het nodige Twentse spraakwater en een (door Herman Heino vervaardigd) model van de Q-283 met onder meer de emblemen van de drie Kaasjagersquadrons.

Ook langs deze weg dank en hulde aan Gertjan waarbij we hopen dat een “herhalingsoefening” t.z.t. tot de mogelijkheden behoort.