Bijeenkomst Regio Deelen
De penningmeester, tijdelijk voorzitter Sip Tol, opent op 2 mei 2023, de bijeenkomst. Hij meldt dat de excursie in juni naar Woensdrecht helaas niet door gaat en dat iets anders op dezelfde datum wordt gezocht. Ger Eising vraagt of de gegevens van de leden in het ledenbestand nog kloppen. Dit in verband met de verhuizing van de regio bijeenkomsten naar de Oranje kazerne, gebouw 11. Datum van ingang nog onduidelijk, maar de ledengegevens moeten kloppen anders kom je de kazerne niet in. Dan geeft hij het woord aan Jan van Gent, regio voorzitter. Deze maakt na lange afwezigheid weer deel uit van de bijeenkomst. Hij krijgt veel positieve reacties en dankt ook degenen die aan hem hebben gedacht tijdens zijn ziekte. Daarna krijgt overste Van Hussen, commandant van 313 Sq. het woord.
Commandant 313 Sq. Lt-kol- vlieger Niels “Atilla” van Hussen over de transitie van F-16 naar F-35.
Van Hussen begint bij het begin, d.w.z. het bouwen van een transitie team. Nederland heeft vanaf 2003 meegedraaid als level 2 partner in de ontwikkeling van de F-35. Het squadron moest gereed zijn om de 1e F-35 te ontvangen op Volkel op 30 juni 2022. Anders dan bij de F-16 heeft de F-35 geen fase-onderhoud (meer) zoals we dat kenden op de F-16. Software bepaalt wanneer bepaalde onderdelen aan vervanging toe zijn en dan zorgt het distributiesysteem ervoor dat het juiste onderdeel op het juiste moment in Woensdrecht aanwezig is. Hierdoor is het aanleggen van grote, eigen voorraden niet meer nodig. Het echt grote werk gebeurt in Italië, maar op termijn kan dat ook Woensdrecht worden. Naarmate het aantal F-35 gebruikers groeit wordt de voorspellende waarde van het beheersysteem groter. Vroeger had het sq. 150 man, nu door extra functies 300. Deels nog in te vullen. Groot verschil tussen het opereren van de F-16 en de F-35 is dat de laatste onderling communiceren waardoor een groter totaalplaatje ontstaat. Ook heeft het toestel overal camera’s, waardoor de vlieger als het ware door het toestel heen naar beneden kan kijken. Het toestel is in feite een vliegend IT-platform en is gemaakt van aluminium en titanium, de buitenzijde van composietmateriaal. Dit geeft een nieuwe benadering aan het onderhoud van de buitenzijde, aldus Van Hussen. Tijdens de opbouw van het squadron kwam naar voren dat veel van de kennis bij Nederlandse luchtmannen in de USA is opgedaan, waar ze hebben geleerd over de F-35. Dat betekent ook dat technische luchtmachters in Nederland met veel (F-16) ervaring, op een andere manierleiding moesten geven aan medewerkers die immers nog veel beter in de materie zitten.
Binnenkort naar Noorwegen voor een oefening van 4 weken met 12 F-35, ook geluid-export. Dan is er ACE 23 de oefening met 150 vliegtuigen en 2.700 personeel. Zoals bekend is dit dus in mei en juni. Op Volkel komt nog een 3e F-35 Sq. Dit wordt waarschijnlijk een nieuwe versie van het 312 Sq.
Een zeer boeiende voordracht. Sip Tol bedankt Van Hussen en overhandigt hem de traditionele VVV-bon.
Tekst: Gertjan van de Klashorst
Foto’s Gertjan van de Klashorst en Arnoud de Vries.