Activiteit verslagen regio Deelen

Regio Deelen
De penningmeester, tijdelijk voorzitter Sip Tol, opent op 2 mei 2023, de bijeenkomst. Hij meldt dat de excursie in juni naar Woensdrecht helaas niet door gaat en dat iets anders op dezelfde datum wordt gezocht. Ger Eising vraagt of de gegevens van de leden in het ledenbestand nog kloppen. Dit in verband met de verhuizing van de regio bijeenkomsten naar de Oranje kazerne, gebouw 11. Datum van ingang nog onduidelijk, maar de ledengegevens moeten kloppen anders kom je de kazerne niet in. Dan geeft hij het woord aan Jan van Gent, regio voorzitter. Deze maakt na lange afwezigheid weer deel uit van de bijeenkomst. Hij krijgt veel positieve reacties en dankt ook degenen die aan hem hebben gedacht tijdens zijn ziekte. Daarna krijgt overste Van Hussen, commandant van 313 Sq. het woord.
Commandant 313 Sq. Lt-kol- vlieger Niels “Atilla” van Hussen over de transitie van F-16 naar F-35.
Van Hussen begint bij het begin, d.w.z. het bouwen van een transitie team. Nederland heeft vanaf 2003 meegedraaid als level 2 partner in de ontwikkeling van de F-35. Het squadron moest gereed zijn om de 1e F-35 te ontvangen op Volkel op 30 juni 2022. Anders dan bij de F-16 heeft de F-35 geen fase-onderhoud (meer) zoals we dat kenden op de F-16. Software bepaalt wanneer bepaalde onderdelen aan vervanging toe zijn en dan zorgt het distributiesysteem ervoor dat het juiste onderdeel op het juiste moment in Woensdrecht aanwezig is. Hierdoor is het aanleggen van grote, eigen voorraden niet meer nodig. Het echt grote werk gebeurt in Italië, maar op termijn kan dat ook Woensdrecht worden. Naarmate het aantal F-35 gebruikers groeit wordt de voorspellende waarde van het beheersysteem groter. Vroeger had het sq. 150 man, nu door extra functies 300. Deels nog in te vullen. Groot verschil tussen het opereren van de F-16 en de F-35 is dat de laatste onderling communiceren waardoor een groter totaalplaatje ontstaat. Ook heeft het toestel overal camera’s, waardoor de vlieger als het ware door het toestel heen naar beneden kan kijken. Het toestel is in feite een vliegend IT-platform en is gemaakt van aluminium en titanium, de buitenzijde van composietmateriaal. Dit geeft een nieuwe benadering aan het onderhoud van de buitenzijde, aldus Van Hussen. Tijdens de opbouw van het squadron kwam naar voren dat veel van de kennis bij Nederlandse luchtmannen in de USA is opgedaan, waar ze hebben geleerd over de F-35. Dat betekent ook dat technische luchtmachters in Nederland met veel (F-16) ervaring, op een andere manierleiding moesten geven aan medewerkers die immers nog veel beter in de materie zitten.
Binnenkort naar Noorwegen voor een oefening van 4 weken met 12 F-35, ook geluid-export. Dan is er ACE 23 de oefening met 150 vliegtuigen en 2.700 personeel. Zoals bekend is dit dus in mei en juni. Op Volkel komt nog een 3e F-35 Sq. Dit wordt waarschijnlijk een nieuwe versie van het 312 Sq.
Een zeer boeiende voordracht. Sip Tol bedankt Van Hussen en overhandigt hem de traditionele VVV-bon.


Tekst: Gertjan van de Klashorst

Foto’s Gertjan van de Klashorst en Arnoud de Vries.

Regio Deelen

Deel 1: Op 22 maart, 2023 vertelden de Lt-Kol. Ted Meeuwsen en een Aoo leerling-vlieger Van CML over het Centrum voor Mens en Luchtvaart (CML). Het Kenniscentrum beschikt over 70 man op Soesterberg en 130 op Gilze-Rijen.

Doelstelling: Militaire luchtvarenden moeten fysiek en mentaal klaar zijn en klaar blijven voor inzet. Daarvoor zorgt het CML in Soesterberg.

Taakgebieden

Het CML beschikt over hoogwaardige expertise op het gebied van selectie, luchtvaartgeneeskunde, psychologie en fysiologie. De taken bestaan uit:

  • Keuring en selectie.  
  • Opleiding en training.
  • Operationele gereed stelling.
  • Onderzoek en advies.

Keuring en selectie

  • Kandidaat-vliegers gaan door het keuring- en selectieproces bij het CML. Ook specialistisch luchtmachtpersoneel, zoals verkeersleiders, gevechtsleiders en loadmasters. Actief dienend personeel wordt met regelmaat door het CML gekeurd.

Opleiding en training

Het opleidingscentrum van het CML verzorgt initiële en herhalingscursussen voor alle luchtvarenden. Het centrum beschikt over de volgende middelen:

  • AGSM Centrifuge training (een centrifuge voor G-krachten). Bij 9G lichaam 9 keer zo zwaar. Bloed uit lichaam naar beneden. Oplossing: Spierspanningen, lucht in en uit ademen en een speciale broek die zorgt voor druk op de benen.
  • Hypobaric initial training (een hypobare kamer, om het luchtdrukverschil op grote hoogte na te bootsen).
  • ROBD refresher training (voor hoogtetraining).
  • Night Vision Goggle training 
  • Training ASD (standaard desoriëntatietraining).
  • Desdemona 6 DoF simulator (desoriëntatietraining).
  • De trainingen worden hier aan 18 landen gegeven. O.A. Japan en Zuid-Korea.

De Operationele Gezondheidszorg (OGZ) is ook onderdeel van het CML. Vooral training in het vervoer van gewonden door de lucht. Trainingen in de Dolomieten duurde eerst 3 weken. Nu met simulator 8 dagen. Een mooi systeem. 80% simulator en 20 % vliegen.

Onderzoek en advies 

De afdeling Operationele Training en Toepassing doet onderzoek waarmee ze specifieke kennis opdoet en onderhoudt over de mens in een militaire vliegomgeving. Bijvoorbeeld het aanpassen van de vliegerhelm. De helm kost 4 ton. Dit gebeurde eerst in de USA en duurde 10 weken. Dan pas terug. Nu doen we het bij CML als enige en doen het in 24 uur. 

AEOLUS

Het doel is om human performance onder extreme fysiologische condities te verbeteren. Human performance wordt gezien als de prestaties van mensen in combinatie met hun omgeving (vliegtuigen, uitrusting, terrein). Aeolus focust op (militaire) luchtvaart en de operationele inzetbaarheid van (militaire) piloten en luchtvarenden.

Na Lt-Kol Meeuwsen en leerling-vlieger bedankt te hebben gaan we lunchen.

Deel 2: Tijd 14.00 uur. Excursie Museum Vroege Vogels op het vliegveld Lelystad.

Er staat een heel mooie selectie oude vliegtuigen. De meeste zijn ook luchtwaardig.  Er staan: MUSTANG  P51D, NEUPORD, FAIRCHILD, VULTEE BT13A, PIPER  J3C-65 CUB en PIPER-CUB NC70889.  Tevens ook FOKKER DR1 en een NORD Frans.

Het was een goede toelichting. De stichting komt uit een nalatenschap van wijlen Jaap van Mesdag. Vrijwilligers zijn welkom. Ook doen? Mail dan naar info@vroegevogels.org. Of bel 0320-284101.  De heren werden bedankt voor de interessante uitleg.

Tekst Martin Hendriks, Foto’s Arnoud de Vries

Regioavond Regio Deelen

Regioavond op 10 januari 2023. Wegens ziekte van de voorzitter neemt penningmeester Sip Tol deze avond de honneurs waar en introduceert de spreker van hedenavond, Commodore Johan van Deventer, commandant van het ACC, het Air Combat Command. In gewoon Nederlands dus Luchtstrijdkrachten.

“Prachtige voordracht”. “Weer even bijgepraat”. “Je wordt niet zomaar Commodore” “Wat een enthousiasme” Zomaar een paar reacties van de aanwezigen na afloop. Van Deventer was niet alleen gekomen, hij had zijn stafadjudant meegebracht die ook graag wilde horen wat er allemaal te melden viel. Deze is pas heel kort bij het ACC.

Bij een 5e generatie luchtvloot hoort ook een 5e generatie luchtmacht. De wereld verandert snel om ons heen, maar de luchtmacht heeft niet de nijging spontaan mee te veranderen. Visie 2016/2017 gaf hier zicht op en de toestand in de Ukraine bracht alles in een stroomversnelling.

In de oude situatie deden Vliegbases Leeuwarden en Volkel heel veel dubbel in de ondersteuning van de vliegoperaties. Of eigenlijk deden ze dezelfde dingen, maar dan vaak net even anders. Dit centraal aanlopen scheelt een hoop tijd en mankracht en zorgt bovendien voor een betere afstemming tussen de squadrons onderling. Daarbij zal AOCS Nieuw Milligen nu veel meer en tijdiger onderdeel worden van de processen. Dat samen is echt een enorme winst van één Air Combat Command,” aldus commandant Van Deventer. (Bron: Vliegende Hollander 2022/06/02)-

De MQ-9 zal bewapend worden met Hellfire en lasergestuurde wapens. Maar heeft geen zelfbescherming, zal dit ook niet krijgen. De politiek heeft hiermee ingestemd. Voorlopig doet de MQ-9 nuttig werk (Maritieme policing) vanuit Curaçao, maar eigenlijk is dit een nevenproduct van de opwerkingsfase. De missie vanaf Hato is verlengd tot 30 juni 2023. Het is de verwachting dat er daarna een nieuwe missie elders volgt.

De nadruk van de presentatie was duidelijk op het belang van Intel. Steeds meer gegevens zijn nodig die dan weer tot informatie moeten worden gemaakt. Hiervan profiteert men van “in het veld”. De uitdaging van 2023-24 is de transitie van de nucleaire taak van Volkel van de F-16 naar de F-35. Dat is een zeer kritisch traject waarbij geen fouten geoorloofd zijn. Pas wanneer deze taak geheel door de F-35 kan worden overgenomen is deze transitie afgerond en kan de F-16 worden uitgefaseerd.

Ook het takenpakket van het AOCS wordt uitgebreid, meer betrokkenheid voor de medewerkers, meer deel van een totaalpakket, meer motivatie dus. En als Combat Command veel meer bij het totale ACC betrokken.

Een zeer boeiende voordracht. Sip Tol bedankt Van Deventer en overhandigt hem de traditionele VVV-bon.

Voor meer informatie over het ACC zie: https://magazines.defensie.nl/vliegendehollander/2022/06/02_acc-oprichting

Tekst: Gertjan van de Klashorst Foto’s Gertjan van de Klashorst en Arnoud de Vries.

Social Evening Deelen

Op 13 december 2022 had de regio Deelen haar jaarlijkse social evening. Meer dan 50 belangstellenden hadden zich aangemeld om dit spektakel mee te maken.
Voor de pauze een film van een luchtvaartshow in Moskou met vliegtuigen die we wellicht nog nooit gezien hadden. Deze film ging helaas niet door vanwege technische aansluitingsproblemen. In de plaats daarvan een film van 100 jaar Schiphol. Hier ook weer een technisch probleem waardoor er geen geluid bij was. Nu dus wat achtergrondmuziek, waardoor iedereen rustig kon kijken en praten. Na de pauze de verloting van zeer veel prijzen. Ger Eising deed dit in hoog tempo en met veel humor. Sip Tol hield de prullenmand met daarin de lootjes vast, die getrokken werden door mevr. Paula van den Berg. Dvd’s, boeken, bouwdozen en onder meer een vliegoverall, een fraaie KLu-pet en een KLu-schort. De gelukkige winnaar van de vliegoverall was de voorzitter Jan van Gent, die deze vanzelfsprekend moest aantrekken. Wat betreft de lengte van mouwen en pijpen paste het goed, alleen aan de voorzijde was Jan ruimer dan de overall. Dit tot hilariteit van de genodigden. De hoofdprijs, een rondvlucht, werd gewonnen door Gerard Smit, Veel prijzen en dus ging iedereen wel met iets naar huis.
De voorzitter bedankte Ger Eising en Sip Tol voor het organiseren van de prijzen en de verloting. De mannen van de postactieven van de regio Arnhem, Nico Mol en Paul Verweij, die altijd goed voor drankjes en hapjes zorgen, werden bedankt en kregen een VVV-bon. Iedereen werd genood om op 10 januari 2023 naar de eerste bijeenkomst in het Nieuwjaar te komen waar John “Cake” van Deventer, commandant van het pas opgerichte Air Combat Command , de spreker van de avond zal zijn. Hiermee werd een prima regioavond besloten en werd iedereen alvast een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar gewenst.

Gertjan van de Klashorst, foto’s [Gvdk]

Spreker: Eric “Pickwick” Buunk
Wegens ziekte van de voorzitter neemt penningmeester Sip Tol deze avond de honneurs waar en introduceert de spreker van hedenavond, 11 oktober 2022. De spreker was oud Twenthe vlieger Eric “Pickwick” Buunk (Winterswijk, 1959). Eric besprak zijn carrière en “lessons learned”. Vanaf jonge leeftijd wilde hij graag piloot worden. Zijn vader stimuleerde hem daarbij. In 1977 is hij te jong voor de Luchtmacht.

Na wat hobbels als een onvoldoende opleiding met te weinig exacte vakken en aanvullende scholing werd hij via de opleiding als luchtverkeersleider toegelaten tot de vliegeropleiding. Zo moest hij in de USA het vliegtuig bewust in een spin brengen, om vervolgens deze weer te herstellen. Het wou maar niet lukken. Ondanks een erbarmelijk slechte vlucht en zijn verwachting dat het voorbij zou zijn, sprak de strengste instructeur zijn vertrouwen uit in vliegvaardigheid van Eric en mocht hij toch door met de opleiding. Terug in Nederland werd hij op vliegbasis Twenthe geplaatst, waar hij NF-5 en later F-16 vloog. Ook vertelde Eric anekdotes van de squadronfeesten, waarvan hier geen details worden gegeven.


De omstandigheden veranderden en Eric wilde iets anders. Eind ’96 verliet hij de Luchtmacht om per 1-1-1979 MD-11 te gaan vliegen bij Martinair, later ook als instructeur. In het begin was het erg wennen met de 2-man crew in de cockpit. Heel anders dan het warme bad van een squadron, vaste tijden van 9-17 uur en altijd feest. Het werd een tijd van vliegen naar mooie locaties in Noord- en Zuid-Amerika, maar ook van bijzondere vluchten. Zo moest hij eens Lama’s overvliegen. Wat een smeerboel gaf dat! Daarna heeft hij nog enige tijd gevlogen voor een kleine Finse maatschappij en enkele andere maatschappijen. Die vlogen naar locaties in Afrika en Azië waar grote maatschappijen niet heen wilden.
Angsten? Eric beschreef enkele incidenten. In zijn NF-5-tijd was hij bezig met een laagvliegoefening in Duitsland. Ondanks dat er op het squadron bij het laagvliegen vaak genoeg was gewaarschuwd dat je het weer en de omstandigheden goed moet afwegen, had hij voor zichzelf de ‘enveloppe’ toch iets te ver opgerekt. De wolken bleven wel op dezelfde hoogte, maar het terrein kwam omhoog. Hierdoor vloog hij veel te dicht langs de tuidraden van een zendmast. Direct omgekeerd en op veilige hoogte rustig naar huis te gevlogen.
Een ander incident was toen hij met de DC-10 naar Hanoi vloog. Vanwege de buien en het onweer rond het vliegveld. De copiloot wilde de nadering niet met de autopilot doen. In de landing, bijna boven de baan, kwam er plotseling een harde windvlaag, waardoor de kist bijna over de kop vloog. Doordat ze zelf vlogen, met handen aan de knuppel, konden ze het vliegtuig ‘recoveren’ en vervolgens een veilige doorstart maken.
Nu is Eric zijdelings gerelateerd aan de Luchtvaart en maakt hij deel uit van een team dat jonge piloten na de afgeronde opleiding prepareert voor sollicitaties bij de luchtvaartmaatschappijen.
Een boeiende voordracht. Sip Tol bedankt Eric en overhandigt hem de traditionele VVV-bon.

Tekst: Gertjan van de Klashorst en met dank aan de site van de regio Twenthe.

Foto’s Ger Eising

Sanicole Airshow 2022
Op zondag 11 september organiseerde de regio Deelen een reis naar de Sanicole Airshow. Ook mensen vanuit andere regio’s waren welkom en hadden zich aangesloten. In dikke mist vertrokken wij om 7:00 hr. naar het Belgisch-Limburgse vliegveld Leopoldsburg-Beverlo in Hechtel-Eksel.
Op een aanvankelijk kletsnat en modderig veld installeerden wij ons voor de show. Pas rond het middaguur trok de mist op en de begon de ronkende, brommende en gierende dans van vliegend materieel.
Een schitterende non-stop demonstratie van absolute topattracties. Veel respect voor de organisatoren van deze show voor tienduizenden luchtvaart enthousiastelingen.
Mooie foto’s van dit evenement zijn op de sociale media te vinden.
Volgend jaar op naar de open dagen van de Belgian Airforce Days op Kleine Brogel.

Tekst: Jan van Gent

Foto’s: Nick Boersma

Bezoek AOCS NM

Op 15 juni ging de regio Deelen op bezoek bij het AOCS in Nieuw Milligen en daarna bij Dutch Mill/LVNL op Schiphol-oost. Beide evenementen waren een lust voor het visuele aspect en minder om een verslag van te maken. Na een presentatie over wat er hier (AOCS) gebeurt, gingen we naar de operationele ruimte van de Gevechtsleiding. Horloges, telefoons, camera’s en autosleutels inleveren voor we de Operations Room mochten betreden. Daarna mochten we in eerste instantie overal lopen en kijken. Dit werd echter snel teruggedraaid, omdat er nogal wat aantekeningen van “even afwezige” operators waren.

Daarna in de bus voor een kort ritje naar de radar, de MPR, (Medium Power radar) dome die binnenkort het 50-jarig jubileum mag vieren. Het is een oudje en waarschijnlijk de enige of een van de zeer weinige radarsystemen van dit soort dat nog operationeel is. Dat het nog draait is met name te danken aan de liefhebberij van velen om schaarse onderdelen weer gangbaar te maken en het kopen van (onder)delen van systemen die in het buitenland (Frankrijk) werden opgeheven.  Onze rondleiders Elt Bekkema en Sm. Lekprasert lichtten ons zeer deskundig voor, ondanks de oordoppen en het lawaai goed te volgen.

Foto: Ger Eising
Foto: Christiaan Stiphout

Daarna weer terug naar het AOCS waar de rondleiders bedankt werden voor het inzet en een schildje van de regio Deelen kregen aangeboden.

Dan naar Schiphol-oost naar de LVNL (Luchtverkeersleiding Nederland) waar we mochten kijken vanuit het aquarium naar wat er beneden zoal gebeurde. Weinig actie, maar dat valt ook niet te verwachten van medewerkers achter schermen. Aoo b.d. Anton Eelzak leidde ons prettig rond nadat de groep in drieën was gesplitst. Ook de lay-out van de nieuwe toren was leerzaam, evenals een demo van Vlb. Eindwarden (of was het Leeuwhoven?) was schitterend door het hoge realiteitsgehalte. Stoel vasthouden vanwege de bewegende uitzichten op achtergrond en startbanen. Elt Akkerman wist ons op zeer kundige wijze te informeren. Ook hier werd onder dankzegging weer een schildje uitgereikt door de zeer gulle voorzitter. (Foto gemaakt door Harry Diks)

Hierna moesten we weer naar de bus en Deelen waar we om 18 uur aankwamen na een fantastische dag. Daar was iedereen het over eens. Orga-team bedankt.

Foto: Harry Diks

Gertjan van de Klashorst

Lezing Aoo Marco Jansen
Op 10 mei 2022 kwam Aoo Marco Jansen een voordracht houden over de (mid-air collission) crash van de F-16, J-059 op 22 december 1999, getiteld “Hersenspinsels”. Bij deze crash raakten de F-16 van Twenthe en een van vliegveld Seppe opgestegen civiel lesvliegtuig elkaar in de lucht.

Wie is Marco en wat heeft hij gedaan? Hij is Crewchief en Flightchief geweest. En heeft daarnaast op Maple Flag, Red Flag en tijdens ATF-14 op Kandahar als Linechief gefungeerd. Daarna wordt hij Senior Ground Safety Onderofficier bij het 322 sqn, het 920 sqn en nu weer terug bij het 322 F-35 sqn op de vlb. Leeuwarden.

In zijn presentatie legde hij de nadruk op de impact van dit voorval op hem als persoon. Immers hij was de verantwoordelijke crew-chief.

 Hoe ervaar je zoiets? Wat doet dat met je, met je relaties, collega’s en je werkomgeving. De eerste reactie is vanzelfsprekend “Heb ik wat fout gedaan? Nee, het is een mid-air wat kan ik daaraan doen, of …..?)

De kist had voor de fatale vlucht lange tijd op krikken gestaan vanwege moeilijk te detecteren problemen. Op krikken staan is als het ware in vlieg-configuratie. Als er bij het testen boordspanning op werd gezet werden de Probes heet . Om dit systeem uit te schakelen waren zogenaamde Circuit Breakers getrokken. Om de kist te kunnen wassen was het panel van de Circuit Breakers door onderhoudspersoneel gesloten en er was afgetekend dat de Circuit Breakers weer gereset waren. Deze reset was echter niet uitgevoerd, terwijl daar wel voor was afgetekend. Uiteindelijk was de kist na veel werk toch in orde.  Het IMDS was op de locatie bij de F-16 niet beschikbaar. Op die dag op een iets later tijdstip heeft de Crewchief toen op een andere locatie de benodigde gegevens alsnog in kunnen voeren. De niet-beschikbaarheid van het systeem zou later tijdens het onderzoek nog een dingetje worden. J-059 maakte daarna 2 vluchten en 2 happy landings.

Op 22 december 1999 gaat het mis en kwam 1 van 4 in formatie vliegende F-16’s in botsing met de Piper. Beide toestellen vlogen op dat moment onder visuele vluchtvoorschriften (VFR). Transponders en vluchtplan waren voor dat deel van het luchtruim niet voorgeschreven. De vlieger kon zich met de schietstoel in veiligheid brengen en liep brandwonden op. De twee inzittenden kwamen om het leven.

De Commissie van Onderzoek (CvO) komt reeds op de zaterdag, 23 -12 bij elkaar. Daarna is er Kerstreces en dus stilte. Stress slaat uiteraard toe bij Marco!  Het is bewonderenswaardig hoe open en kwetsbaar hij zich nu uit en hoe weinig ondersteuning en empathie hij van de KLu, squadronleiding, leidinggevenden en een aantal collega’s ondervond. Hoe alleen moet hij zich hebben gevoeld. Maar ja, in die tijd was psychische begeleiding nog niet ingeburgerd bij Defensie. Door de vele uitzendingen en erkenning van PTSS is er nu gelukkig voor militairen in situaties als deze veel betere begeleiding en ondersteuning. Knap hoe hij zich in de loop der tijd terug heeft kunnen resetten.

Na het reces is er dan het gebruikelijke onderzoek van de CvO, die mag uitvogelen wat de oorzaak was en wat ervan geleerd kan worden. Nadrukkelijk gaat het hier niet om een schuldige aan te wijzen. Mocht er sprake van schuld of nalatigheid zijn, dan komt het Openbaar Ministerie eraan te pas. Dat is bij de CvO niet het geval. Was de kist in orde? Waren alle zaken die voor een vlucht gedaan moesten worden inderdaad gedaan, waren alle formulieren ingevuld en de gegevens in het IMDS ingevoerd?  Het IMDS was op die dag op die locatie nog steeds niet beschikbaar en door omstandigheden kon de Crewchief een aantal gegevens niet direct ergens op een andere locatie invoeren.  Papieren waren ingevuld en ook aan boord van de J-059, hetgeen belangrijk bleek later.

 Dan de toenmalige Raad van Transportveiligheid en het Openbaar Ministerie   Vooral die laatste zoekt wel een schuldige. Marco krijgt door de KLu een jurist toegewezen, maar het verbaast hem waarom hij die nodig zou hebben. Het ‘verhoor’ wordt door Marco niet als prettig ervaren.

 Uiteindelijke conclusie: De toestellen verkeerden in goede staat van onderhoud. It was Bad luck.

Marco Jansen wordt bedankt voor de presentatie en krijgt de gebruikelijke waardebon van de voorzitter.

GvdK/JvG/MJ

Foto: GvdK

Dinsdag 19 april 2022, Excursie naar 312 Sqn op de vliegbasis Volkel
Eindelijk, eindelijk was het dan zover: we mochten op bezoek bij ons jubilerende partner Squadron 312. De regio Deelen wilde het squadron heel graag feliciteren het 70-jarig jubileum. Oorspronkelijk zou het officiële 70-jarige jubileum van het 312 Sqn met de bijnaam Bonzo op 3.12.2021 hebben plaatsgevonden. Maar door de coronapandemie moest dit feest en ook ons bezoek telkens worden uitgesteld.

Het werd uiteindelijk een prachtige dag. We werden aan de poort ontvangen door Elt Eric Dries en SM Theo van den Boomen. Zij begeleidden ons naar het squadron gebouw waar de groep werd ontvangen door squadron commandant Luitenant-kolonel-vlieger Patrick “Naish” Vreeburg en leden van het squadron. Na een woord van welkom ging de ene helft van de groep naar de traditiekamer en de andere helft naar de Historische Vliegtuigen Volkel (na de lunch omgekeerd).

De Traditiekamer “Typhoon”

We werden rondgeleid door enthousiaste medewerkers van de traditiekamer, gevuld met ontelbare rekwisieten toen Volkel een Duitse Fliegerhorst was en Volkel daarna overgenomen werd door de geallieerden. De basis was zelfs even een plek waar mariniers opgeleid werden. Zeer indrukwekkend was ook de collectie uit het begin van het straaltijdperk. Met o.a. de cockpitsectie van de F-104G Starfighter, gerestaureerd door de HVV.

Historische Vliegtuigen Volkel (HVV)

Hier ontmoetten wij Hans van der Werf (oud demovlieger F-104G KLu) die een tijdje geleden nog een lezing voor onze regio gehouden heeft.

De HVV werd in 2004 opgericht door een groep vrijwilligers van o.a. het 312 Squadron in nauwe samenwerking met de traditiekamer “Typhoon”. Doelstelling was het restaureren van een oude F-104G en het restaureren van een cockpitsectie van een F-104G Starfighter voor de traditiekamer.  Zie ook op hun website www.traditiekamertyphoon.nl

Wij waren zeer onder de indruk van het verhaal hoe moeizaam en frustrerend het is om door een labyrint van regelgeving en luchtvaarteisen heen te laveren, resp. aan de eisen te voldoen. Zo bleek een door Soesterberg geleverd exemplaar gesaboteerd te zijn: Alle kabelbomen waren doorgesneden.

Na de lunch in het squadrongebouw vertrok het gezelschap naar een plek waar we de opstartprocedure van een F-16 van relatief dichtbij mochten meemaken: voorbereidende werkzaamheden door de crew-chief, aankomst en walk-around door de vlieger, opstartprocedure van de motor enz.

Vervolgens gingen we naar de startbaan waar wij een aantal F-16’s van nabij konden zien starten.

Met de kerosinedampen nog in de neus werd de dag werd afgesloten met een borrel in de squadronkantine. De voorzitter bood namens de regio het squadron een fust Veluwe bier aan en gaf aan de commandant Patrick Vreeburg en Elt. Eric Dries elk een KNVOL Challenge Coin cadeau: “Omdat niemand zonder vrienden kan”.

Zie voor meer informatie vooral ook op onze facebook pagina “KNV Onze Luchtmacht Regio Deelen”. (jvg/st/gvdk)

Foto: Nick Boersma

Foto: Nick Boersma
Foto: Eric Thoonen

Lezing commandant van de Multinational Multirole Tanker Transport Unit (MMU)
Op 8 maart 2022 kwam Kolonel Jurgen van der Biezen, commandant van de Multinational Multirole Tanker Transport Unit (MMU), een voordracht houden over het MRTT vliegtuig, de oprichting en huidige status van de eenheid. Eerder was deze presentatie in 2021 voorzien, maar door bekende omstandigheden werd dat dus deze avond.

Jurgen van der Biezen begon in 1981 op de KMA. In 1985 startte hij met de vliegopleiding en converteerde vervolgens naar de NF-5. Na ruim een jaar wisselde hij naar de F-16; eerst op Leeuwarden en daarna naar Volkel. Hij heeft diverse squadronfuncties doorlopen en is in totaal driemaal squadroncommandant geweest (131 EMV, 306 TFTS en 312 TFS). Aardig detail in zijn carrière was dat hij in 2010 tijdelijk bij de Landmacht werd gestationeerd en op uitzending ging naar Afghanistan, Karin Towt, waar hij als DCOM Redeployment Task Force (RDTF) het dagelijks commando had over ruim 800 landmachters. Na deze uitzending ging hij over naar het luchttransport domein en heeft hij twee functies bekleed bij het European Air Transport Command.

In 2011 werd de behoefte aan een grotere tankervloot binnen Europa evident. Nederland maakte zich sterk hiervoor. 10 landen toonden interesse in de gezamenlijke aanschaf van een tankervloot. Uiteindelijk bleven er 3 landen over, waarvan er 1 op het laatste moment afviel. Minister Hennis ondersteunde het programma en samen met Luxemburg werd de overeenkomst aangegaan. Nu doen er 6 landen mee. Naast Nederland en Luxemburg, Duitsland, België, Noorwegen en Tsjechië. Ondanks dat de Noren en Tsjechen relatief weinig uren in het programma hebben, blijven het belangrijke partners.  

Duitsland neemt meer dan de helft van de uren af. De toestellen zijn eigendom van NATO en zijn Nederlands geregistreerd. De deelnemende landen hebben jaarlijks een trekkingsrecht aan vlieguren. Hoewel Luxemburg geen Luchtmacht heeft, investeert het land in veel uren welke op termijn weer worden aangeboden aan de andere landen. Uiteindelijk (2024) moeten er 9 toestellen, alle A330 MRTT, komen op Eindhoven (5) als Main Operating Base (MOB) en Keulen (4) als Forward Operating Base (FOB). Interessant was te horen hoe lang het allemaal heeft geduurd. Van november 2011 de initiatie tot 2024 alle 9 A330 MRTT toestellen aanwezig, piloten getraind en alle functies gecertificeerd. De vliegtuigen worden aangeboden met twee soorten tankinstallaties, de boom en het probe & drogue systeem. Beide systemen kunnen niet tegelijk werken. Dankzij de wide body-romp kan het ook worden gebruikt als een puur transportvliegtuig voor max. 267 troepen met eventuele bepakking (ruimere stoelen), of een laadvermogen tot 45 ton. Het kan ook worden omgebouwd in medische evacuatieconfiguratie voor maximaal 6 intensive care units en 16 brancards. (Dit is een Duitse vereiste).

De missie: Het is MMU’s missie om wereldwijd een betrouwbare Air- to-Air Refueling (AAR), Lucht transport (AT) en Medische lucht evacuatie (AE) te bieden. De visie is om de preferred optie te zijn voor AAR, AT en AE, tot steun van de partners.

Conclusie; een zeer interessante en goed gebrachte presentatie die door de aanwezigen zeer werd gewaardeerd..

De voorzitter bedankte de kolonel voor een boeiende presentatie en overhandigde hem een boekenbon als dank voor zijn moeite. De aanwezigen beloonden hem met een gul applaus.

Regioavond 8 februari 2022

De transitie van F-16 naar F-35, Lezing door maj.-vlieger “Deuce”.

Er kon door de versoepelingen in het coronabeleid weer een regio avond in ons “honk” op de vlb. Deelen plaatsvinden. Ruim 30 deelnemers hadden zich op zeer korte termijn opgegeven. Het was dan ook bijzonder lonend om de lezing van maj.-vlieger “Deuce” te komen volgen.

“Deuce” is als F-16 vlieger verbonden aan “ons” 312 Squadron op Volkel. Hij is nauw betrokken geweest bij de transitie van de F-16 naar de F-35, dus bij de transitie van 4e generatie luchtmacht naar een moderne, en nodige 5e generatie luchtmacht.

Het vliegen zit hem in het bloed. Begonnen als enthousiast zweefvlieger heeft hij uiteindelijk naast zijn groot militair brevet ook civiele licenties gehaald en vliegt op Lelystad de aerobatic Pitts en bij de KLu Historische Vlucht met de Spitfire, de Piper Cub, enz.

Hij manifesteert zich als een gedreven, deskundige jachtvlieger en enthousiast pleitbezorger voor het nieuwe toestel. Hij geeft zeer duidelijk aan hoe belangrijk de transformatie naar een 5e generatie luchtmacht is. De “andere kant” heeft niet stilgezeten en inmiddels ook gereageerd met sterke strijdmiddelen. Daar kan de F-16 eigenlijk niet meer voldoende tegenop. Ondanks het “sexy” uiterlijk voldoet dat toestel echt niet meer in een modern strijdtoneel.

De modernere, “stealthy” of “low visibility” F-35 komt met een groot aantal verbeteringen t.o.v. de F-16. Die verschillen zijn zó groot, dat zelfs de organisatiestructuur van de KLu op de schop is gegaan.

Er kan 60% meer brandstof intern worden meegenomen bij een zuiniger motor. Dus de actieradius is toegenomen. Bijtanken in de lucht is ook nog mogelijk. Dus (oefen)missies kunnen langer duren.

Doelen kunnen op veel grotere afstand worden onderschept door uiterst intelligente en krachtige sensoren die ook weer (verborgen) in het toestel zijn aangebracht.

En mochten “boogies” desondanks doorbreken, dan heeft de F-35 ook nog een ouderwets, door vliegers geliefd, kanon aan boord.

Maar de nieuwe en belangrijkste nieuwe eigenschap van een 5e generatie toestel is naast de stealthy vorm en toesteloppervlakte met name het kunnen uitwisselen van data tussen verschillende toestellen om een compleet beeld van het theater te krijgen. In feite vormen de F-35s samen één grote vliegende computer met intensieve data-uitwisseling.

Nederland is vanaf het prille begin betrokken geweest bij de ontwikkeling. Dat levert nu, zoals beoogd, winst op. De oorspronkelijke instap van € 800 miljoen is door de Nederlandse industrie inmiddels terugverdiend. Ieder verkocht toestel levert de BV Nederland winst op. Nederland is intensief betrokken bij de productie van verschillende onderdelen van het toestel, zoals het landingsgestel, flaps en de kabelbomen. In Woensdrecht komt één van de Europese maintanance centres waar Europese F-35’s kunnen worden onderhouden.

Het 312 Sqn het laatste Nederlandse squadron dat nog met F-16’s vliegt en het Nederlandse luchtruim beschermt tegen bedreigingen. En doet dat vanaf de vliegbasis Volkel. Het 313 Sqn is druk bezig met de omschakeling naar de F-35. Eind 2024 stapt het 312 Sqn ook over op de F-35 en is de complete transitie een feit. De dan nog overgebleven F-16’s zijn reeds verkocht.

De aanwezigen stelden de presentatie duidelijk op prijs, ook gezien de wisselwerking tussen aanwezigen en spreker. Op sommige goede vragen mocht helaas geen antwoord worden gegeven.

De voorzitter dankte de spreker voor een boeiende voordracht en dankte hem met een cadeaubon.

Foto’s Ger Eising, Hans Haleber; tekst Gertjan van de Klashorst/Jan van Gent

Lezing Peter Wijniga

Op 3 november hield Peter Wijninga, kol. b.d. en vicevoorzitter van de KNV Onze Luchtmacht een presentatie genaamd “Nederland 2021 in een fundamenteel onzekere wereld”.

Allereerst vertelde Wijninga wat over zichzelf. Na een carrière bij Luchtmacht, vanaf 2014 als zelfstandig ondernemer (ZZPer). Betrokken bij het HCSS, (the Hague Centre for Strategic Studies), waarbij de wereld vanuit diverse invalshoeken bekeken wordt en verder vooruitkijkt dan de politiek (volgende verkiezingen) doorgaans doet en een 360 scan doet van de wereld.

Risico’s en bedreigingen.

Volgens Wijninga is sinds 2014 de geopolitiek terug van weggeweest, een machtsspel van rivaliserende grootmachten die elkaar de dominantie in politiek-economische en militaire invloed op het wereldtoneel betwisten.  Dat is duidelijk te zien aan de steeds agressievere houding van Rusland en ook China. Dat uit zich in risico’s, waar het de sterke modernisering en uitbouw van hun krijgsmachten betreft en in dreigingen, waar het hun verklaarde intenties betreft. Denk daarbij aan nastreven van een herstel van het oude Groot-Russische rijk. Denk daarbij ook aan China dat eilandjes in de Zuid-Chinese zee inpikt en regelmatig dreigt Taiwan gewapenderhand met het ‘moederland’ te herenigen. Ook vanuit Cyberspace zijn er risico’s en bedreigingen. Het hacken van IT-systemen, oliepijpleidingen of ziekenhuizen. Moeilijk te bewijzen waar die precies vandaan komen, maar de rij van verdachten is niet lang.

Nederlandse belangen

Tegen die achtergrond gelden voor Nederland 5 vitale veiligheidsbelangen;

1) Territoriale integriteit,

2) Economische veiligheid,

3) Ecologische veiligheid,

4) Fysieke veiligheid en

5) Sociale en politieke stabiliteit.

Aldus in 2007 geformuleerd, maar nog steeds geldend. Defensie kan echter niet aan haar grondwettelijke taken voldoen, v.w.b. deze veiligheidsbelangen.  De 2e Kamer is daarvan op de hoogte. Dat zou toch een wake-up call moeten zijn!

Resumerend

Tot slot werd nog naar de situatie van Nederland gekeken. Wijninga concludeert: De mate van invloed in de internationale politiek hangt af van de economische en de militaire macht van een land. Nederland is de 17e economie van de wereld, maar staat slechts op de 37e plaats wat Defensie betreft. Nederlands militaire macht kan niet worden gepaard aan economische macht, waardoor je in het internationale speelveld minder serieus genomen wordt. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar voor heel Europa, verdeeld als het is.

De aanwezigen stelden de presentatie duidelijk op prijs, ook gezien de wisselwerking tussen aanwezigen en spreker. De voorzitter dankte hem met een cadeaubon.

Voorzitter Jan van Gent introduceert speker Peter Wijninga. [Foto GvdK]
En bij de tweede foto: Peter wijninga. [Foto Ger Eising]

Lezing Sip Tol op 12 oktober
Op 12 oktober 2021 hield onze regio penningmeester en piloot Sip Tol een lezing over het vliegen in 2021. Zijn doel was om de leden voor te bereiden op de komende excursie naar de verkeersleiding op Schiphol Oost. Hij vertelde op zijn eigen unieke manier over:
– de verschillende instellingen van de hoogtemeter
– de overeenstemmingen en de verschillen tussen VFR en IFR vliegen
– het gebruik van vliegplannen
– de ATIS (Automatic Terminal Information Service)
– de FIS, Flight Information Service
– de werking van de ATC (luchtverkeersleiding)
– de STAR (Standard Arrival Route)
– de approach (nadering van een vliegveld). Hierbij ging hij verder in op de Precision (ILS, Instrument Landing System) en Non Precision Approach (GPS/RNP, localizer, VOR en NDB approach)
– de SID (Standard Instrument Departure)
– de moderne cockpit-ontwikkelingen waarbij de lay-out is veranderd (van analoog naar digitaal) , maar het principe is gelijk gebleven.
Een voor velen een interessante en leerzame avond. Men verbaasde zich erover dat er zoveel bij komt kijken.

JvG


Excursie SANICOLE zondag 12 september 2021
Eindelijk beginnen we het covid-19 virus onder controle te krijgen. Wat hebben we elkaar gemist. Maar langzaam, schoorvoetend en voorzichtig worden we wakker uit een soort pandemische winterslaap. Een dertigtal deelnemers (ook gasten uit de regio’s Twente en Soesterberg) verzamelden zich op zondagmorgen in alle vroegte op de parkeerplaats van de vliegbasis Deelen. Opvallend weinig verkeer en geen files onderweg. Eindelijk weer een excursie. En wel naar de fameuze driedaagse Sanicole Airshow die in 2019 en 2020 nog werd afgelast.

Bij het vliegveld was alles goed georganiseerd. Na een Corona-check en een check van het entreebewijs konden we het terrein op. We konden kiezen voor één van de vijf vakken, gereserveerd voor 1.500 toeschouwers. In totaal werden per dag slechts 7.500 mensen toegelaten. Druk, maar niet te druk. De zon brak die zondag door in tegenstelling tot de zaterdag die deels verregend was.

De Sanicole Airshow kon dit jaar optimaal profiteren van de Mini Tiger Meet die op de nabijgelegen vliegbasis Kleine Brogel plaats vond in die week. De deelnemers uit Tsjechië, Frankijk, Finland en Hongarije konden makkelijk en graag deelnemen aan de Airshow. Ook onze eigen B-25 Mitchell en Spitfire van de Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht en de Hawker Hunter van de Dutch Hawker Hunter Foundation leverden een prachtige gewaardeerde bijdrage.

Het werd een schitterende show, die de hele dag duurde, zonder vervelende pauzen.

Op de sociale media is allerlei visueel materiaal te bekijken. En daar gaat het eigenlijk om: veel geluid, veel vliegend metaal en vooral de schoonheid van het vliegen.

JvG

E-2C Hawkeye – Franse marine foto: Jan van Gent
De pipers foto: Jan van Gent

Regiobijeenkomst Deelen 7 september 2021

Eindelijk op 7 september 2021 weer een regio bijeenkomst en wie kan een betere gast zijn dan de uitgenodigde spreker. Adjudant-onderofficier H. Veerdig, toezichthouder en beheerder van de vliegbasis. Namens de commandant van Vliegbasis Deelen verwelkomt hij ons en zet de opzet van zijn verhaal uiteen.

Het eerste deel gaat over ‘een kleine geschiedenis van Deelen’ waarvoor hij ervoor kiest om buiten te gaan zitten op de centrale as van het vroegere landgoed Vrijland hetgeen deel uitmaakt van het verhaal en hopelijk naast de bijzondere beleving ook zo verhelderend is. Bovendien is het heerlijk weer en corona-veilig. Die keuze pakte goed uit.

Beginnend met het landschap, dit is geglooid door de voorlaatste ijstijd en voorzien van een dik pakket zand als sediment dat is afgezet door de op gang gekomen afwatering na die koude periode.

De eerste sporen van bewoning in de buurt wijzen op het Trechterbekercultuur-volk, door scherven gevonden aan de voet van de Kop van Deelen. Hiervan zien we een scherf.

Na een schets van een aanvankelijk lommerrijk gebied, gevolgd door kaalkap en zandverstuivingen waar louter wat schaapskuddes met hun herders een bestaan vonden op het Deelense Zand, komt hij bij de 19de eeuw, waarin stukken woeste grond door de gemeente Arnhem aan de rijke bovenlaag van de bevolking werden verkocht.

Architect Coers, die ook een op stoom aangedreven houtzagerij bezat in Arnhem aan de Rijn, kocht een stuk grond aan de Koningsweg en richtte er het Landgoed Vrijland op, in cultuur gebracht, vrijgemaakt land; vandaar de naam Vrijland. De structuur van de eiken- en beukenlanen, inclusief kavels zijn nog steeds goed te herkennen.

Na de bouw van zijn villa van hout (en verwoesting door brand) verscheen er in opdracht van de nieuwe bewoner, Baron Van Heeckeren van Enghuizen, een statige bosvilla van steen. Even wonen er de Van Pallandts, maar die gaan snel weer terug naar Den Haag en kwam het landgoed in handen van de geloofsgemeenschap Van Mill, die er een kloosterorde vestigde, de kapel en bijgebouwen liet verrijzen naast de villa en als zelfvoorzienende gemeenschap jonge broeders en zusters opleidden en de ouderen een goed rusthuis bezorgden.

Dan bezet Nazi Duitsland Nederland, de broeders worden verdreven (naar Oosterbeek) en de Fliegerhorst wordt aangelegd om de luchtoorlog met Engeland te winnen.

Na de oorlog wordt de Fliegerhorst een militaire dump (voornamelijk Canadees oorlogstuig) en kiest het Ministerie van Oorlog, gezien de opdracht van de NAVO om ruim twintig vliegbases in Nederland aan te leggen, ervoor om de gronden niet aan de rechtmatige eigenaren (waaronder Park de Hoge Veluwe) terug te geven, maar om van dit hypermoderne vliegveld een Nederlandse vliegbasis te maken. Tot op de dag van vandaag is dit het geval en maakt nu deel uit van het DHC (Defensie Helikopter Commando).

Daarna volgde binnen het tweede deel van de presentatie en een verhaal over Veerdig’s huidige woonplaats en vroegere werkplek Vlieland in de vorm van een militair-historische natuurwandeling, zoals hij die als gids voor badgasten in het weekend houdt. Tijdens deze wandeling vertelt hij korte wetenswaardigheden over de militaire historie, de natuur en de wind. Hiervan zijn korte samenvatting:

Zijn fascinatie voor de wind (als oud vliegveldmeteoroloog) heeft geresulteerd in de Expo Meteo Vlieland, een kleine Traditiekamer, waarin een verzameling oude meteorologische apparatuur en kunstwerken permanent wordt tentoongesteld. Als afsluiting van de natuurwandeling wordt deze Expo bezocht.

Aan de hand van fotomateriaal wordt de toehoorders in dit tweede deel meegenomen bij deze wandeling.

De toehoorders hebben geboeid geluisterd, vragen gesteld waarna de voorzitter de spreker middels een boekenbon dankt.

G. van de Klashorst, met grote dank aan Aoo H. Veerdig

Herman Ribbink overleden
Op 23 november 2020 is onze oud-voorzitter Herman Ribbink overleden.

Tussen 2005 en 2018 was hij voorzitter van de regio Deelen en lid van de Verenigingsraad van de Koninklijk Nederlandse Vereniging Onze Luchtmacht.

Gedurende ruim 13 jaar heeft hij op zijn zo eigen en kenmerkende wijze invulling gegeven aan zijn taken en verantwoordelijkheden. Zijn deskundige en democratische wijze van besturen waren hierbij kenmerkend.

Zijn juridische kennis heeft hij regelmatig ten dienste van de KNV Onze Luchtmacht aangewend, waardoor de kwaliteit van de besluitvorming en regelgeving is geoptimaliseerd. 

In zijn ambtsperiode is het aantal actieve leden van de regio Deelen aanzienlijk toegenomen en is de samenwerking met de Contactgroep Post-Actieven Arnhem gerealiseerd. 

Heel kenmerkend voor hem waren zijn belangstelling voor en zeer erudiete kennis van de geschiedenis in het algemeen maar met name van de geschiedenis van het KNIL en de Molukse gemeenschap in Nederland.

Ook heeft hij zich het lot van de Poolse strijders tijdens de slag om Arnhem altijd zeer aangetrokken. Tot op hoge leeftijd is hij bezig geweest met het zich bekwamen in de Poolse taal. 

Zijn liefde voor Rotterdam en de Rotterdamse tram heeft hij nooit onder stoelen of banken gestoken.

Wij verliezen in hem een betrokken en heel karakteristieke bestuurder. Wij wensen zijn echtgenote, kinderen en kleinkinderen heel veel sterkte bij het verwerken van het verlies.

Namens het Bestuur Regio Deelen

Jan van Gent, voorzitter

Op 19 oktober gaf Overste Michael van der Steeg een update aan onze regio: 

Beste leden van de regio Deelen,

Het is inderdaad alweer een tijd geleden dat we contact hebben gehad. Ik hoop dat de leden van de KNVOL-Delen door het virus gespaard zijn. Het squadron heeft de eerste golf goed doorstaan. Laten we hopen dat ook de tweede golf niet al teveel impact heeft.

Ieder jaar, net na de zomervakantie, breekt er voor ons een drukke periode aan. Dit jaar is die periode drukker dan normaal. Dit komt omdat een aantal belangrijke events door de Lock-down verschoven zijn naar het laatste kwartaal van het jaar. Dit zijn belangrijke events, die ervoor zorgen dat we onze slagkracht op peil houden. En dus nodig, zelfs in Corona-tijd.

Zo waren we van plan om over een paar weken deployen naar Italië om daar te oefenen met de Italiaanse luchtmacht. Goed zijn in deployen is een must voor een Fighter-Squadron. Dat komt omdat we er in crisistijd over het algemeen voor zullen kiezen, om ons kamp zo dicht mogelijk bij het inzetgebied op te zetten. Dat scheelt veel vlieguren en dus veel onderhoud, brandstof en tijd. We moeten daarom snel kunnen inpakken, verplaatsen, uitpakken en opzetten. Dat is niet iets wat je zomaar kunt en dus moet je het beoefenen. Dus waar heel Nederland zich op dit moment voorbereidt op veel thuis zijn en thuiswerken, bereiden wij ons voor op weggaan en ergens anders werken. Maar helaas gaat dit deployment op het laatste moment niet door vanwege corona beperkingen in Italië. 

Het is 3 december 2020 inderdaad alweer twee jaar geleden dat we onze partnerschap gestart zijn. Wat gaat de tijd toch snel. 3 december 2020 is ook de datum waarop het commando van 312FS wordt overgedragen aan een nieuwe commandant. Waarschijnlijk wordt het een kleine ceremonie, maar dat maakt het niet minder mooi. Voor mij persoonlijk natuurlijk een trieste dag: het commando van zo’n mooi squadron overdragen aan iemand anders is pijnlijk. Gelukkig ken ik de nieuwe commandant en weet ik dat het een fantastische vent is. Dat geeft weer wat rust.

Ik besef me dat de contacten met de KNVOL op dit moment moeilijker te onderhouden zijn. Dat geldt eigenlijk voor alle contacten. We vergaderen met Teams en gaan minder op dienstreis, we houden afstand en we schudden geen handen meer. Dat laatste vind ik grappig genoeg vooral vervelend bij de aanvang van de vlucht. Al 20 jaar lang geef ik de crewchief bij het instappen een hand uit blijk van waardering en vertrouwen. Nu is het een knikje, een lach en een ‘thanks’.

Groet,

Luitenant-kolonel Michel (TIM) van der Steeg

Commandant 312-squadron

Nieuwe Commandant Vliegbasis Volkel
Op 28 oktober tijdens een kleine ceremonie heeft de commandant van de Vliegbasis Volkel, Kolonel Rob van den Heuvel het commando overgedragen aan Kolonel Marcel van Egmond. Op 3 december draagt de Cdt 312 Fighter Squadron. Luitenant-kolonel Michel van der Steeg, het commando over aan Luitenant-kolonel Patrick Vreeburg. De regio Deelen van de KNVOL, partner van 312 Fighter Squadron, hoopt op een even vruchtbare samenwerking met hem als met zijn voorganger en wenst hem veel succes.

(GvdK)

11 februari 2020, regioavond Deelen.

ALVDe voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom, i.h.b. commandeur b.d. Gerhard Polet. waarna de ALV kan beginnen. Een moment stilte wordt gehouden voor de leden van wie we vorig jaar afscheid hebben moeten nemen. Over het jaarverslag van de secretaris worden geen vragen gesteld. De penningmeester wordt met applaus herkozen en meldt dat 2019 met een positief resultaat is afgesloten. Namens de FCC verzoekt  J.J. Kraaijveld de vergadering het bestuur décharge te verlenen, hetgeen met applaus geschiedt. De FCC, kascommissie zal voor 2020 bestaan uit de heren J.H.M. Vervoort (tweede keer) en H. Dingler (eerste keer). Daarmee komt een einde aan de ALV. 

DHC. De Commandeur b.d. Gerhard Polet heeft 2/3e deel van zijn loopbaan bij de marine en 1/3 deel bij de luchtmacht doorgebracht. De presentatie van vanavond geeft een blik achter de schermen en tevens een blik vooruit. Wat is het DHC nu? Bijna 2000 man inclusief burgerpersoneel, 3 vliegvelden en bijna 80 helikopters.

Als marineman werd hij als vrijwilliger aangewezen het reorganisatieproject DHC te trekken, hetgeen hij na enig aandringen heeft aanvaard. Toen hij met het project begon vloog de KLu en KM met 7 typen helikopters. In de nieuwe organisatie zijn de marine heli’s naar de Luchtmacht en zullen dus als zodanig niet meer zelfstandig functioneren. 

Als marineman projectleider voor de luchtmacht? Lijkt een merkwaardige constructie, maar het schept bij de andere partijen vertrouwen dat hun belangen ook goed vertegenwoordigd zullen zijn. De projectgroep bestond uit 6 luchtmachters, 3 marinemensen en 1 vertegenwoordiger uit de Defensie Materieels Organisatie. De projectduur werd gesteld op 3 jaar om een organisatie op te bouwen zonder discussie achteraf. Daartoe werd een soort click-fonds benadering gebruikt. Als een bepaalde aanpak voor een onderwerp was afgerond en geaccepteerd, kon er later niet meer op terug worden gekomen. Dit was wel eens moeilijk, maar essentieel voor de voortgang. Tijdens deze periode speelde ook Afghanistan, de sluiting van Soesterberg. MLD (De Kooy) voelde zich gepasseerd omdat de vloot weer eens voorrang had boven vliegen. De Landmacht vond dat heli’s bij hun hoorden vanwege de toepassingen, maar de budgetten waren bij de KLu. Iedereen vond er dus wat van en iedereen zocht naar een andere (eigen) invulling van het DHC

Van de 7 typen zijn er 3 inmiddels uitgefaseerd, zodat er nu nog 4 over zijn .de Cougar is terug van weggeweest wegens enerzijds problemen met de NH90 en anderzijds gebrek aan transportcapaciteit/Mobiele Brigade . Hij ging uitvoerig hierop in omdat veel kennis inzake Cougars was weggestroomd nadat de Cougar was uitgefaseerd waarna kennis en kunde weer moest worden ingebracht. Motivatie van medewerkers was hierbij van groot belang. Eerst ben je niet meer nodig, dan weer wel maar voor hoe lang? Tot 2030 is nu de verwachting en met een mid-life update moet dat kunnen. Cougar-vliegers waren niet getraind op deklandingen en boven zee te vliegen.

Tijdens het project was de invloed en advies van de Medezeggenschapraad heel belangrijk. Ook door hun kennis van het verleden, waarom zaken zo gekomen zijn. Ook voor de cultuur was het een bron van informatie. De Commandovoering DHC gaat in de verhouding KLu en Marine 80/20, en gebaseerd op grootte. Dus elke 5e commandant is een marineman en Polet was daar net de man op het juiste moment, zoals hij zelf stelde. De bedrijfsculturen zijn nog steeds verschillend, maar dat is niet erg, zolang het cultuurverschillen zijn die functioneel zijn. Dat is goed voor het uitvoeren van de verschillende missietypen.. Als de onderlinge verschillen elkaar gaan hinderen, moet je er iets aan doen.;

  • KLu en MLD
  • Transport vs. attack
  • SOF (special operations, dus alles geheim)                            

Het resultaat 10 jaar later. Standaardisatie in de opleidingen, standaard procedures en alleen afwijkingen waar nodig. Er zijn 4 domeinen met 4 “bazen” maar die ook overal aandeelhouder in zijn. Transparantie is hierbij het woord en DHC is een brug tussen de krijgsmacht onderdelen. De politiek heeft veel ambitie en verstrekt weinig middelen. Gelukkig gaat het beter, maar de achterstand van jaren loop je niet even in. Bottleneck is nu het gebrek aan technisch personeel, gereedschap en onderdelen. Ook hier weer een inhaalslag. Polet schat die minimaal op een paar jaar. 

De toekomst ziet er ondanks de  dagelijkse problemen rooskleurig uit. Er blijft enorm veel behoefte aan helikopters. Niet alleen transport en attack. Maar ook nog meer informatie verzamelen voor vloot en Luchtmobiel. Kansen benutten met simulatie en civiel militaire samenwerking en goed gebruik blijven maken van oefengelegenheid in Europa en VS. Dat geeft veel betere trainingsmogelijkheden en minder problemen met geluid in het kleine en volle Nederland

Na 10 jaar DHC is de conclusie; Met het DHC kom je verder.

De voorzitter bedankt hem voor de zeer boeiende avond en geeft hem een fraai boekwerk als dank voor zijn moeite.

(GvdK)

De Penningmeester voert het woord [foto: Ger Eising]
[Bron: Commandeur b.d. Polet]
De Voorzitter
dankt Gerhard Polet [foto: Ger Eising]

Op 7 januari hadden zich een 50-tal leden verzameld om de eerste bijeenkomst in het nieuwe jaar bij te wonen. Voorzitter Jan van Gent heette een ieder welkom, in het bijzonder de AOO. Henk Veerdig, locatie manager Deelen DHC MLT, dan onze spreker van de avond, dhr. Hans van der Werf, oud demo-vlieger op de F-104G Starfighter en niet in het minst, de postactieven voor het beschikbaar stellen van hun ruimte en de verzorging die we van hun krijgen..

Hans van der Werf blijkt een geroutineerd en gepassioneerd spreker. Lang nadat de Starfighter is uitgefaseerd is hij nog steeds heel betrokken bij en enthousiast over het toestel en is betrokken bij de HVV (Historische Vlucht Volkel) waar D8114 wordt gerestaureerd. Een paar uur per dag is hij er wel mee bezig.

Zijn voordracht heeft de titel “Ervaringen van een Demo-vlieger”. 

Vd Werf is van 1945 en had reeds op jonge leeftijd het diploma HBS-B. Maar bedrijven zitten niet te wachten op een jochie met HBS-B. Via-via kwam hij bij IBM terecht waar hij leerde programmeren. Rechtlijnig denken dus en daar heeft hij later veel plezier van gehad. De dienstplicht roept en via een kort verblijf bij de Cavalerie komt hij bij de Luchtmacht terecht. Opleiding Reserve Officier Vlieger en dan de EVO, VVO en TVO. Hij vliegt diverse toestellen zoals Fokker S-11, Fouga Magister, en T-33. Dan operationeel 315 Sq. voor de conversie en de 314 Sq. met de F-84 “Streak” een fijn maar underpowererd toestel. Naar de F-104G Starfighter op Leeuwarden en Volkel. Leeuwarden had de air defence taak, Volkel de strike taak. In totaal heeft vdWerf 2350 uur op de F-104G gevlogen en 112 shows in 9 landen gedaan . Behalve de demo ben je ook vertegenwoordiger van de Luchtmacht, dus moet hij ook op partijen en recepties verschijnen in de daarbij behorende kledij. Daartoe was in de demokist ruimte gemaakt. 

Hij gaat in op de geschiedenis van de F-104. Het ontwerp is van 1952 en is een gigantische stap vooruit. In 1954 de 1evlucht, in 1956 een sterkere motor, de J-79, om de doelstelling (Mach 2) te kunnen bereiken. In 1957 het wereldrecord snelheid en hoogte voor produktietoestellen en de 1e 2-zitter. In 1959 tekent Duitsland een contract voor 96 stuks waarna in 1960 de 1e vlucht volgt. Dit om te illustreren dat wanneer er daadkrachtig wordt besloten het echt wel snel kan (vgl. F-35)..De US Air Force was met minder dan 300 kisten geen grote klant. Lockheed moest dus buitenlandse kopers vinden. In totaal 15 landen hebben de F-104 Starfighter aangeschaft.

Wat is en doet een demo-vlieger? Eigenlijk is het een vlieger die toont hoe goed hij en hoe goed het toestel is. De demo-kist moet er éen zijn die voorlopig geen grote inspectie nodig heeft, evenals de back-up. De manoeuvres en de vlieger moeten een combine vormen. Eerst hoog oefenen en dan steeds lager. Ook een slecht weer programma dient geoefend te worden. Demo’s worden gevlogen op Flying Schedules. Dus doornemen wie er na je komt en wie is er voor je gaat.. Hoeveel peut heb je nodig? Taxiën en wachten kost brandstof. Wat is het gewicht? Hoe lichter hoe beter. Cleane kist en zware dingen niet meenemen. Wat zijn de limieten? Vlieg je voor de VIPs aan de ene kant of het publiek aan de andere kant van de baan? Dit alles werd geïllustreerd met veel anekdotes en werd daarom flink gelachen. Fysiek heeft het (demo-) vliegen wel zijn sporen achtergelaten. 

Als extra vertelde vdWerf nog over de HVV en de restauratie van de D8114. Eigenlijk is nog $ 325.000 nodig voor de aanschaf van een TF-104G. Ook de hindernissen die met het vliegvaardigheid van een kist gepaard gaan worden genoemd. Geen uitdagingen, maar beren op de weg veelal. Toch zal het wel goed komen, zo vertrouwt hij. Of er wellicht sponsoren in de zaal zijn?

De voorzitter bedankt hem voor de zeer boeiende avond en geeft hem het traditionele geschenk als dank voor zijn moeite.

(GvdK)

Foto:Ger Eising
Foto: Henk Blauw

Social Evening
OP 10 december had de regio Deelen haar jaarlijkse social evening. Het ene jaar is dit met een feestelijke verloting, het andere jaar met een spetterende quiz. Deze keer dus een quiz. Bijna 50 leden hadden zich aangemeld om dit spektakel mee te maken. 

Tevoren had Ger Eising, activiteitencoördinator en organisator van deze avond  7 teams van 6 deelnemers gevormd en ieder zocht een plekje bij zijn groep. Voorzitter Jan van Gent heette de aanwezigen welkom en mocht de vragen voorlezen. 

Activiteiten coördinator Ger Eising heeft de infrastructuur en 40 jaar ervaring in dit soort evenementen en verzamelt ook de vragen. Het liep allemaal gladjes. Gert Konijnenberg was jury en hield de scores bij. Als je een antwoord wist moest je snel drukken, ieder had zo een ding, want als je te laat drukte was een andere groep je voor en kregen zij de punten. Bij een fout antwoord gingen er punten af.. 

De vragen waren enerzijds gebaseerd op kennis, soms KLu  en soms instinkers. Naam van de eerste F-35 vlieger was zo een kennisvraag evenals het registratienummer van de eerste F-35 voor Leeuwarden. Ook hoeveel F-16s er ooit zijn aangeschaft en hoeveel er nu nog zijn was er zo één. Opvallend was dat de deelnemers die dicht bij de spreker waren in het algemeen sneller reageerden dan zij die verder weg zaten. Zal wel iets met de geluidssnelheid te maken hebben, zo werd verondersteld. Feit was wel dat genoemde groep overduidelijk de winnaar werd. 

Het programma speelde zich in hoog tempo af, want zo zei Eising, wat we nu in 2 uur doen, duurt normaal tot de vroege ochtenduren. Zo laat werd het dus niet. Ger en helpers werden bedankt door de voorzitter die daarmee de avond sloot en iedereen uitnodigde vooral naar de nieuwjaarsreceptie te komen en iedereen alvast een zalig kerstfeest en een gelukkig nieuwjaar toewenste.

(GvdK, met  Foto’s door Harry Diks en John Klomp.)

Bezoek aan Maritiem Vliegkamp De Kooy op 13 november 2019.
Een kleine vijftig leden van de regio Deelen bezocht het Maritiem Vliegkamp de Kooy, die gastvrij werden ontvangen. Na de koffie werd in het auditorium een presentatie gehouden over het verleden, het heden en een beetje toekomst. 

Op 7 oktober 1918 werd het Marine Vliegkamp De Kooy opgericht, dus 100 jaar geleden! Het Marine Vliegkamp De Kooy kent een rijke geschiedenis, omdat het vanaf het jaar van oprichting tot nu de hele ontwikkeling van de vliegtuigindustrie heeft meegemaakt! Vloog men in de beginjaren met diverse Zweedse Thulins en de Nederlandse Spijkers om maar iets te noemen, tegenwoordig is alles gericht op de Maritieme helikopters zoals de  NH90. Tot aan de Tweede Wereldoorlog veranderde er weinig op het MVKK er was een nieuwe generatie vliegtuigen gekomen zoals de Koolhoven FK-51 en de Fokkers S-IX.

Van deze vliegtuigen bleef na de Duitse inval op 10 mei 1940 niet veel over net als de infrastructuur van het vliegkamp. Het duurde tot woensdag 15 september 1954 vooraleer het naoorlogse Vliegkamp De Kooy weer officieel in dienst werd gesteld met het daarbij behorende MLTB en het LUMAG. Inmiddels zijn er al weer vele jaren verstreken en de grootste verandering kwam er op 4 juli 2008, toen het Marine Vliegkamp De Kooy onder bevel van de Koninklijke Luchtmacht kwam te staan en als Maritiem Vliegkamp De Kooy verder door het leven moet. Viceadmiraal Jhr. W.C.M. de Jonge van Ellemeet onthulde het monument 1918 – 1968 op het MVKK. 

Er werden verschillende filmpjes vertoond over het werk van de Koninklijke Marine in samenwerking met de Marine Vliegdienst. Heel indrukwekkend waren de filmpjes over de bestrijding van piraten in het Caraïbisch gebied.

Na de ontvangst in het auditorium werden we ontvangen in de NH90 onderhoudshangaar waar we een hoop te weten kwamen van de heli, de motor en het instrumentarium.

De lunch was natuurlijk de traditionele woensdagmaaltijd de “blauwe hap” die voortreffelijk smaakte.

De Traditiekamer Marineluchtvaartdienst mocht op veel belangstelling rekenen. SAR kreeg veel aandacht met de Westland Lynx en veel foto’s van onze vergane glorie, het vliegdekschip Karel Doorman  en foto’s vanuit ons voormalig Ned-Indië. Buiten was de Lockheed-Neptune, de poortwachter en de demo van de brandweer indrukwekkend. Ook de diverse vliegtuigen zoals de Hawker Sea Hawk en de Bréquet Atlantique werden bewonderd. Goed onderhouden en mooi om weer eens te zien.

Na de traditiekamer werden wij ontvangen door enthousiaste brandweerlieden die graag over hun vak vertellen. Zij gaven uitleg bij de crashtenders en over hun opleidingen.

Na dankzegging en overhandiging van de presentje door de voorzitter vertrok de groep naar Deelen waar het al donker was bij aankomst. Een mooie excursie en prima georganiseerd door de activiteiten commissie.

 [tekst en foto’s Jan van Gent- Harry Streppel]

Regioavond 08.10.2019
Presentatie door luitenant-kolonel.-vlieger Michel van der Steeg, commandant 312 Sqn, en sergeant Theo van de Boom, crew chief en lid Spotting Group Volkel.

De ‘Sons of Bonzo’ van het 312 Squadron: “We deliver worldwide airpower at the discretion of the Dutch government”. 

Sergeant van de Boom kreeg als eerste het woord.
De vliegbasis Volkel en Deelen hebben als het ware een gemeenschappelijke oorsprong. Beide werden vanaf 1940 uitgebouwd tot Duitse Fliegerhorsten. In september 1944 namen de geallieerden Volkel over en deze vlogen in eerste instantie met Engelse toestellen.
In september 1945 vertrokken de geallieerden en in 1946 kwam er een opleiding voor Mariniers. In 1951 kwam Volkel in handen van de Luchtmacht. In 1951 werd Volkel de eerste tactische vliegbasis. Het Sqn 327 en 328 vlogen nu met Amerikaanse toestellen. Op 1 december 1951 werd het Sqn 312 officieel opgericht. Dit oorspronkelijke op Duxford opgerichte RAF squadron was tijdens WO II een Czechoslavak Squadron. De toestellen hadden toen een DU registratie. Vanaf januari 1952 vloog het 312 Sqn met DU geregistreerde jagers met een blauwe herkenningsband op de neus. Het straaltijdperk was aangebroken. Ieder KLu squadron moest een call-sign hebben. Dat werd “Bonzo”, de hond van kapitein Joop Wansink, commandant van het toenmalige 327 squadron. Bonzo was zogezegd de “huishond” van de vliegbasis Volkel. Op 1 december 1952 werd de naam Bonzo officieel geadopteerd. Juni 1952 kwam de nieuwe Thunderjet, en na 4 jaar de Thunderstreak die vlogen tot december 1965. In 1966 kwamen de eerste Starfighters bij het 312 Sqn. In juni 1984 was de laatste vlucht met de F-104.  Het Squadron vliegt vanaf 27 juli 1984 tot op de dag van vandaag met de F-16. Dus dit toestel vliegt nu bijna net zolang als alle jets vanaf de Thunderstreak tot en met de F-104. De Viper is een zeer succesvol toestel gebleken. Werd regelmatig geüpdatet om state of the Art te blijven. Iedere 300 uur krijgt de F-16 een faseonderhoud (tijdens de eerste 15 jaar zelfs om de 200 uur). Het kleine onderhoud van minder dan drie uur wordt op het Squadron zelf gedaan. Van de Boom zegt dat onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende soorten onderhoud: Preventief onderhoud (of fase-onderhoud) Correctief onderhoud Modificatie onderhoud klein en groot (vanuit de fabriek of software).
Dan vertelt hij over het dagelijkse werk als crew-chief. Alles klaarzetten voorafgaande de vlucht. Toestel wordt geïnspecteerd. Vlieger weghelpen of opvangen na de vlucht. Kleine services verrichten zoals staat van de stikstof in de banden, toestand van de remmen en de verlichten. Verder is het de crew-chief die de configuratie aanpast (munitie, bommen, raketten). Alles wordt schriftelijk vastgelegd. Ooit begonnen met 213 F-16’s zijn er nu nog 68 over, waarvan er tien in de VS vliegen. Komende twee jaar gaan er nog eens 6 uit de vaart. De laatste F-16 zal rond 2024 voor het laatst vliegen na een diensttijd van 40 (!) jaar. Ze zullen voorlopig nog een belangrijke aanvulling zijn op het F-35 programma en zullen de aankomende tijd samen met de F-35 geïntegreerd opereren. Het Squadron heeft de laatste 25 jaar in verschillende uitzendingen geparticipeerd. Die hebben natuurlijk een wissel gehad op het materiaal, militairen en hun families.

Hierna kreeg Luitenant-kolonel vlieger van der Steeg het woord.

Air Power
Air Power is sinds de Tweede Wereldoorlog een belangrijk onderdeel van militaire inzet. Air Power kan het best offensief ingezet worden. Dat komt omdat het logistiek gezien complex en kostbaar is om vliegtuigen voortdurend in de lucht te houden om een belangrijke plek te verdedigen. Bij offensieve inzet kun je op een zelfgekozen moment een korte inspanning leveren en de tegenstander een klap uitdelen die hem hard raakt.  De moderne luchtmacht wordt gekenmerkt door snel ageren: ‘we zijn al weer weg voordat onze tegenstander doorheeft wat er gebeurt’. Doordat we snel en bijna overal ter wereld slagkracht kunnen leveren zijn we een geliefd instrument voor de politiek als diplomatie en het opleggen van sancties niet voldoende effect kunnen bereiken. Er zijn tegenwoordig veel landen die investeren in (relatief) goedkope luchtverdedigingsraketten. Die raketten zijn inmiddels zo slim en wendbaar dat de F-16 ze niet meer makkelijk kan ontwijken. Daarom wordt het voor ons steeds moeilijker en risicovoller om opdrachten goed uit te voeren. Daarom is de F-35 een noodzakelijke investering. Dit machtige vliegtuig is instaat om moderne dreiging het hoofd te bieden. We zijn met dat vliegtuig weer het topteam dat in opdracht van onze politiek de Nederlandse bevolking overal ter wereld kan beschermen Een goede onderlinge band tussen de collega’s waarop je moet vertrouwen is belangrijk. Iedereen heeft zijn of haar eigen taak en we verwachten van elkaar dat we die taak professioneel uitvoeren. Professionaliteit bevordert de veiligheid en het onderlinge vertrouwen. Dat zijn belangrijke elementen die nodig zijn voor ons team. Er zijn op Volkel twee fighter-squadrons, een onderhoudssquadron, een logistiek squadron en een platform-squadron gestationeerd. Thuis heeft ieder squadron een eigen identiteit en een eigen taak maar tijdens uitzendingen en oefeningen bestaat een detachement uit een mix van mensen uit ieder squadron. Zo is een detachement in staat om bijna alle taken die bij het opereren met F-16’s horen zelfstandig uit te voeren.

Precisie
De Luchtmacht moet haar werk met precisie uitvoeren. Daarom investeren we in precisiewapens, de slimme wapens, en beschikken we over middelen die ons helpen om de locatie van doelen nauwkeurig te bepalen. We mogen geen fouten maken. Juiste Informatie is daarom van groot belang. Die informatie verzamelen we samen met onze partners. De Amerikanen spelen daarin een belangrijke rol. Zij beschikken immers over een groot en effectief informatienetwerk. Informatie bereikt ons meestal voor de vlucht maar kan ook tijdens de vlucht via het Link-16-systeem naar ons verzonden worden. De vliegers hebben naast twee tv-schermpjes ook een moderne helm op die veel tactische informatie voor het oog projecteert. Dat zorgt ervoor dat ze minder in de cockpit hoeven te kijken en sneller instaat zijn om te begrijpen wat er om hen heen gebeurt.

Training
We willen zo optimaal mogelijk trainen. Omdat een oorlog-missie bestaat uit een aantal erg complexe elementen trainen we eerst ieder complex element los van elkaar. Vervolgens vliegen we missies waarin elementen in blokken met elkaar worden verbonden totdat we instaat zijn om een gesimuleerde oorlog-missie te beoefenen. Dat doen we zo realistisch mogelijk: ‘train as you fight’ want je vecht zoals je traint. We nemen jaarlijks deel aan vliegoefeningen waar grote realistische missies gevlogen worden. Red Flag in Las Vegas is een bekende en gewaardeerde internationale oefening waar we aan deelnemen, maar we organiseren in Nederland ook een eigen oefening: Frisian Flag.
Voorafgaand aan de vlucht wordt uitvoerig gepland en vervolgens in detail gebrieft. Er wordt daarbij nog steeds gebruik gemaakt van whiteboards en kleurstiften maar natuurlijk gebruiken we ook modernere techniek.  Tijdens de vlucht brengen we het plan ten uitvoer en na de vlucht vindt de debriefing plaats. Daar ‘verdien je je geld’. Elk element van de vlucht wordt geanalyseerd met gebruikmaking van de data die het vliegtuig opslaat. Tegenwoordig slaat het vliegtuig heel veel data op. Dat maakt het mogelijk dat we open en eerlijk naar ieders presteren kunnen kijken en we de effectiviteit van onze missie kunnen beoordelen. Een fout maken is niet erg zolang je er maar eerlijk over bent en ervoor zorgt dat we er met z’n allen iets van leren.

Uitzendingen
Ook van der Steeg gaat in op de verschillende uitzendingen met korte pauzes tussen de deployments. Je wordt als het ware één grote familie met de mensen van het detachement. Dat blijft indrukwekkend. Als we op uitzending gaan nemen we onze eigen vliegers, brandweer, luchtverkeersleiders, baanvegers, brandstofspecialisten, computerspecialisten  sportinstructeurs, bewakers, vliegtuigtechneuten, wapentechnici, mechanicaspecialisten, elektriciens, voertuigmonteurs, intellers, maatschappelijk werkers en geestelijk verzorgers, personeelsadviseurs, logistiekelingen, artsen, chauffeurs, behoeftestellers, accountants, politie en niet te vergeten koks mee. Met zo’n  team heb je het gevoel dat je alles aankunt. We hebben gelukkig niet alleen maar mannen bij ons. Meestal is ongeveer 10% van het detachement vrouw. Dat komt grofweg overeen met het percentage vrouwelijke militairen dat voor de Luchtmacht werkt. Opvallend is dat “Hollanders”, aangekomen op hun plek van uitzending meteen beginnen met opruimen en bouwen. We willen altijd verbeteren. Eerst tenten, dan containers en echte gebouwen. Ook de vlaggen worden snel gehesen. Tijdens de eerste uitzending boven Afghanistan werden sorties van 8 uur gevlogen. Daar komt de tijd voor opstarten en uitzetten van het vliegtuig nog bij. In totaal zit je dan een uurtje of tien in de cockpit. Boven Irak en Syrië waren de missies een stukje korter, hoewel we nog steeds zeven uur in de cockpit zaten. Er zijn ook conflicten denkbaar waarbij we missies van een uur of twee vliegen, maar dan wel drie keer per dag

Combat MustacheTijdens de uitzendingen laten de vliegers veelal een snor staan. De zogenaamde ‘Combat Mustache’, in navolging van Robin Olds. Deze fighter pilot van de US Air Force, die bekend staat als de beste Wing Commander in de Vietnam oorlog en die 17 luchtoverwinningen heeft gehaald tijdens de tweede wereldoorlog, liet een net iets te grote snor staan. Die snor werd een symbool voor onfeilbaarheid en overwinning.  De vliegers claimen trouwens dat hun snor bulletproof is…
De leden van de regio Deelen waren zeer onder de indruk van de duidelijke verhalen. Beide sprekers konden een aardig inzicht geven in de historie van het Squadron en wie ze zijn en wat ze doen. Vanzelfsprekend werd als dank een kleine bijdrage aan het squadronfonds overhandigd. 

{tekst: JvG; foto’s: GE]


Excursie: zondag 15 september 2019 – Internationale Airshow Sanicole

Samen met enkele leden uit andere regio’s zakte de regio Deelen op 15 september af naar Hechtel-Eksel, vlakbij de Belgische F-16 basis Kleine Brogel voor de Internationale Sanicole Airshow. 
Dit jaar stond de vliegshow in het teken van Honouring the Past, Celebrating the Future. Dit naar aanleiding van de 75ste verjaardag van de bevrijding van België. In dat kader werd er ook voor het eerst sinds 10 jaar de Sally B, de enige in Europa nog vliegende B-17 bommenwerper voorgevlogen.
Sowieso een dag van jubilea, zoals bleek. Zo werd de 50ste verjaardag van de SF-260 Machetti gevierd met een speciale demo van de Red Devils. Tevens was vandaag het treurige afscheid van het vertrouwde Breitling Jet Team dat uiteindelijk toch te duur bleek.

Een kleine, onvolledige greep uit het programma:
De Belgische Luchtmacht demonstreerde de F-16, de A-109 Agusta, de NH90, en daarnaast een Hurricane een Spitfire , een C-130 en een F-16 allen met invasiestrepen!
Zwitserland was vertegenwoordigd met de Patrouille Suisse en een Super Puma.
Zo ging het verder met toestellen uit Griekenland, Kroatië, Jordanië, Noorwegen, Zweden en Groot Brittannië.
De Koninklijke Luchtmacht was er met een static Chinook, evenals vliegend de KLHV.
De kersen op de taart dit jaar was de verrassende demo door een Sukhoi 27 Flanker van de Oekraïense Luchtmacht, en een CV-22 Osprey van de US Air Force. En heel vertrouwd kwamen we tussen de vele verkoopkramen de presentatiestand van onze eigen vertrouwde Onze Luchtmacht tegen. Piloot, schrijver, verhalenverteller Hans Nordsiek (boek “Piloot met vijf strepen”) gaf enkele drukbezochte voorstellingen. De hele dag vlogen de straaljagers, propeller kisten en helikopters ons dus letterlijk om de oren. Een dag om te genieten voor de doorwinterde en beginnende spotter, de luchtvaart geïnteresseerde en de dagjesmensen.

(JvG)

[Foto Ger Eising]
[Foto Ger Eising]

14-15 juni Vliegshows Luchtmacht dagen 2019 VOLKEL

De twee bussen waren op tijd en de 79 deelnemers van Deelen met hun introducees ook. Hoezo kleine regio? Op 15 juni vertrokken we op het afgesproken uur en via de VIP route waren we om 10 uur ter plekke. De bus vlak bij de ingang en de KNVOL/Postactiven tent vlak daarbij. De weersvoorspelling was slecht, maar op een paar druppels na is het de gehele dag droog gebleven en naarmate de dag verstreek werd het steeds zonniger.  Lekker (gratis) kopje koffie gedronken en maar afwachten wat er zo vlak voor je neus gebeurt. Vol verwachting keken we uit wat de deelnemers uit 12 landen ons zouden laten zien. Vlak bij ons stond de F35 F-008 die later op de dag een demo zou geven samen met een Spitfire en een F16. Het overvliegen van een formatie 10 F16As was schitterend. Ook werden we prettig verrast door een oude Saab Viggen die een fraaie demo gaf. Ook de Saab Draken liet zich fraai zien.  De Patrouille Swiss vloog zoals altijd als aan een touwtje en ook de Belgische F16 gaf een fraaie demo met heel veel lawaai. Eigenlijk allemaal teveel om op te noemen en er staan veel gedetailleerde verslagen op de website en in ons blad, later. De KLu gaf een airpower demo met lawaai, F-16s, Cougars en Chinooks en ook de C-130 Jaap Mulder. Jammer dat de Apaches niet aanwezig konden zijn.  Fantastisch waren de Phantoms, helaas alleen static. De USAF  C17 Globemaster  vloog evenals de laatste demo van de dag, de Alenia C-27J Spartan die zelfs meerdere loopings maakte. Ongelofelijk. 

Foto’s: Ger Eising

Bezoek aan Vlb Gilze Rijen en 301 Sq. Redskins op 28 mei, 2019.

Die dag werd slecht weer verwacht én was er een nationale staking van het Openbaar Vervoer. Toch arriveerden we precies op tijd bij de basis, evenals de groep van regio Twente die ook geen noemenswaardig oponthoud had gehad. Na de identiteitscontrole aan de poort werden we onder begeleiding van Sgt 1, mevrouw E. Wijnaldum naar de vergaderzaal  gebracht waar koffie en prima koeken op ons stonden te wachten. Daarna was het woord aan Sm. J. Kuipers om ons over de basis te vertellen.

De vliegbasis is gelegen op de voormalige Molenschotse Heide. Er liep een oude weg van noord naar zuid over deze heide. Het militaire gebruik ervan begon in 1831 toen Koning Willem I de heide gebruikte als verzamelplaats voor zijn troepen ter voorbereiding op de Tiendaagse Veldtocht. Van toen af aan heette het gebied: Kamp te Rijen en het werd incidenteel voor militaire oefeningen gebruikt.

Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van suikerfabriek Van Breda, Dolk en Van Voss, te Etten-Leur wilde de directeur ervan, Heerma van Voss, iets speciaals organiseren en wel ene vliegmachine-opstijging, in die tijd iets heel bijzonders en een primeur voor Nederland. Men liet de Franse Graaf De Lambert overkomen met zijn Wright Flyer om op zondag 27 juni 1909 op te stijgen van de Klappenbergse Heide. Tegen de avond lukte dat op deze winderige dag. Dit evenement inspireerde tot de oprichting der Eerste Nederlandsche Vliegvereeniging en in 1910 kon vliegveld Molenheide met de bijbehorende vliegschool beginnen. Gilze-Rijen was hiermee het eerste vliegveld van Nederland. 

Het vliegveld was aanvankelijk vooral bedoeld voor civiel gebruik maar ook de militaire luchtvaart, vanaf 1913in Nederland aanwezig, maakte er gebruik van, hoewel Vliegbasis Soesterberghet belangrijkste militaire vliegveld was. Na de Eerste Wereldoorlogkwam er meer militair gebruik, en de burgerluchtvaart richtte eind jaren 30 van de 20e eeuw het Vliegveld Nerhovenin, dat iets verder naar het oosten lag. Tijdens de mobilisatiein 1939moest ook dit aan de militairen worden afgestaan. Deze maakten het onklaar om te verhinderen dat de Duitsers er zouden landen. 

Tijdens de Tweede Wereldoorlogwerd de vliegbasis door de Duitsers omgebouwd tot een van de grootste van Europa. De regio rond de vliegbasis heeft ook veel te verduren gehad van geallieerde bombardementen.  De plaatselijke bevolking werd door de Duitsers gedwongen om deze kraters te dichten, wat levensgevaarlijk was gezien mogelijke blindgangersen nieuwe bombardementen. In de nabijheid van Gilze-Rijen zijn als gevolg hiervan begin 21e eeuw nog veel kraters zichtbaar.

Vliegbasis Gilze-Rijen is de thuisbasis van het Defensie Helikopter Commando(DHC). Op 4 juli 2008 werd het DHC met een ceremonie op Vliegbasis Gilze-Rijen opgericht en werd Commodore Ten Haaf als Commandant DHC door de Commandant Luchtstrijdkrachten, Luitenant-generaal Jansen, geïnstalleerd. Hierbij kreeg Commodore ten Haaf de nieuwe vlag van het DHC uitgereikt. Aansluitend volgde een fly-by van 22 helikopters waaronder een nieuwe NH-90. 

Het DHC omvat alle toestellen van de voormalige Tactische Helikopter Groep van de luchtmacht en de voormalige Groep Maritieme Helikopters van de marine en is onder verantwoordelijkheid van de Commandant der Strijdkrachten ondergebracht in het Commando Luchtstrijdkrachten. 

Het DHC bestaat uit alle eenheden van de voormalige vliegbasis Soesterberg, Maritiem Vliegkamp De Kooy, Militair Luchtvaartterrein Deelen, 303 SAR Squadron vliegbasis Leeuwarden en Vliegbasis Gilze-Rijen. 

Vervolgens per bus naar de baan teneinde wat vliegbewegingen te zien en foto’s te maken. Twee Chinooks kwamen voorbij, een heli van de Politie en we zagen Apaches vliegen en landen. Toen het begon te regenen was het mooi geweest en gingen we lunchen. 

Na de lunch eerst naar de crew-room van 301 Sq. en vandaar een rondleiding langs de Apaches die binnen stonden. Hier kregen we een duidelijke uitleg van twee Apache-vliegers. Een aardige anekdote was dat als gevolg van het incident in de Tieler-en Bommelerwaard en de daaropvolgende stroomuitval, de basis-commandant 9 maanden later een serie geboortekaartjes kreeg. Er wordt over gedacht deze kinderen bij een jubileumfestiviteit uit te nodigen.  Uitgebreid werd op de bewapening ingegaan en de armour-piercing ammunition.. Je moet er niet aan denken dat je in een tank zit en zo wordt “aangesproken” Ook de gondel met optische waarschuwingsmiddelen en flair-bakken werd duidelijk toegelicht. Daarna weer terug naar de Redskins crew-room en in de bus naar de Traditiekamer Gilze-Rijen. Deze bleek veel groter dan gedacht, 2 etages en een fraaie tijdelijke tentoonstelling over de Dambusters, een RAF operatie in mei 1943 gericht tegen de stuwdammen in het Roergebied. Een van de deelnemende toestellen is hier neergestort waarbij alle inzittenden om het leven kwamen. De echtgenote van een der inzittenden was in verwachting en hun zoon heeft ruim 75 jaar later de opening van de tentoonstelling verricht en tevens het gedenkteken onthuld. Een emotioneel moment. 

Daarna weer in de bus en zonder oponthoud bereikten we Deelen. Iedereen ging zijns weegs, tevreden na een fijne dag waarvoor de organisatoren Tol en Eising dan ook hartelijk werden bedankt.

[Tekst: GvdK, foto’s: Ger Eising en Harry Streppel]

Dinsdag 16 april 2019 – Excursie Airborne Warning and Control System (AWACS) en PS Aero Baarlo

Op deze dag was de Regio Deelen aan de beurt aan om een bezoek aan het AWACS in Geilenkirchen te brengen. Het was een ochtendprogramma. Voor de namiddag had de activiteitencommissie een bijzonder alternatief bedacht: een bezoek aan de PS Aero Baarlo.

BEZOEK NATO AIRFORCE BASE
Op de NATO basis werden wij ontvangen door kapitein Alex van Dam. die ons na een korte rondleiding over de basis in de ontvangstruimte een leerzame introductie gaf. 

Het begin
In januari 1980 begon men met de opbouw van de Nato Airborne Early Warning & Control Force die in 1982 operationeel werd. In 1988 was het squadron volledig operationeel. 
Van de 14 Boeing E-3A zijn er enkele jaren geleden drie afgestoten en deze staan nu in de woestijn op Davis-Monthan AFB net buiten Tucson, Arizona. De resterende 11 toestellen hebben inmiddels allemaal een zgn. glass cockpit gekregen, waardoor de vierde persoon in de cockpit, de navigator, overbodig werd. Daarnaast heeft dit squadron de beschikking over drie gemodificeerde Boeing 707-320C opleidings- en transporttoestellen (TCA). Vanaf 2012 heeft een civiel bedrijf het vracht- en personenvervoer overgenomen.

foto door Ger Eising

AWACS basesGeilenkirchen is de MOB (Main Operating Base) van de AWACS component. Er zijn nog drie FOB (Forward Operating Bases) in Konya (Turkije),  Aktion (Griekenland) en Trapani  (Italië). Tenslotte is er nog een FOL (Forward Operating Location) op Ørland (Noorwegen)

Commandant
Per toerbeurt wordt de functie van de Component Commander ingenomen door een Duitse of Amerikaanse brigadegeneraal. De plaatsvervangend commandant is altijd een kolonel van de Koninklijke Luchtmacht.

De toestellen
Omdat het een echt NATO squadron is, dat bemand wordt door medewerkers uit de verschillende NATO landen zijn de E-3A toestellen geregistreerd in het kleinste NATO land: Luxemburg. Zij opereren doorgaans op een hoogte van 10 km en kunnen een gebied van meer dan 400 km in ogenschouw nemen. 

De bemanning bestaat in de cockpit uit twee piloten en één boordwerktuigkundige. De bemanning in de cabine bestaat doorgaans uit: 1 Tactical Director, 1 Fighter Allocator, 2 Fighter Controllers, 1 ESM officier, 3 Radar Detectors, 1 Communicatie-, 1 Radar- en 1 Systeem technician. Land-, lucht- en Zeemacht kunnen via digitale dataverbindingen informatie uitwisselen. Dankzij een Impuls-Doppler-Radar kunnen luchtdoelen onderscheiden worden van grondecho’s en kan daarmee in een vroeg stadium laag- en hoogvliegende aanvallers detecteren.
De taken van dit enige echte NATO squadron kunnen samengevat worden als luchtruimbewaking, begeleiding van luchtstrijdkrachten tijdens oefeningen en operaties, leiding geven aan jachtvliegtuigen, steun bij SAR operaties, luchtverkeersleiding en het begeleiden van luchtdoeleenheden. 

Men heeft weliswaar bekeken of de toch wel op jaren gekomen Boeing 707’s door kleinere toestellen zoals de Boeing 737 of de Airbus A310 vervangen kunnen worden. Maar kleinere vliegtuigtypen (zoals ze in diverse landen in gebruik zijn) hebben geringere capaciteiten in vergelijking met AWACS. 

foto door Ger Eising

OperatiesTijdens hun bestaan heeft de Component aan verschillende operaties deelgenomen. Heel bekend was de operatie Eagle Assist 2001/02 na de aanslagen op de Twin Towers. Ook boven Nederland was de Component actief, bijvoorbeeld tijdens de G8 conferentie in juli 2009 en de inhuldiging van koning Willem Alexander in Amsterdam. Ook bij humanitaire hulpoperaties waren ze actief: orkaan Catrina, aardbevingen in Pakistan en overstromingen in Pakistan en Haïti.

Op het platform
Op het platform konden wij getuige zijn van het vertrek van een KC-135 tankvliegtuig van de Air National Guard van Utah. Precies 20 jaar geleden, op 13 januari 1999, is zo’n tankvliegtuig in het noordwesten van de basis gecrasht en dit kostte twee vliegers, een navigator en een boomoperator het leven. Oorzaak was mogelijk problemen met het stabilo, de horizontale stabilizer of de pitch trim.

Daarna konden wij in de stralende zon een AWACS toestel zien vertrekken. Na de minutieuze voorbereidingen op het platform volgde de push-back, taxiede de kist uit voor de baan 09 en koos sierlijk het luchtruim voor een 10 uur durende missie.
Hierna werd de groep in twee subgroepen gedeeld om een gereedstaande E-3A van buiten (alle “voelsprieten” en sensoren) en van binnen (cockpit en cabine) te bekijken. 

Na de groepsfoto namen we afscheid van onze begeleider.

www.youtube.com/natoe3acomponent

www.facebook.com/natoe3acomponent

BEZOEK PS AERO B.V. BAARLO
Na een korte busreis naar Baarlo, gelegen aan de beroemde Napoleonsbaan, kwamen wij aan bij PS Aero Baarlo. Tegenover het gebouw ligt het van de televisie bekende  hotel Sandton Château de Raay  (First Dates Hotel).
Dit bezoek werd een ware verrassing! We werden met warme Limburgse gastvrijheid ontvangen met chocolade paaseitjes en koffie met gebak. De gastvrouw bediende ons, uitrustend in vliegtuigstoelen, met een heuse trolley als een ervaren flight attendant. 
Een interessante introductiefilm gaf een goed beeld van de geschiedenis en de doelstellingen van dit bedrijf. De eigenaar, een vroegere BMW dealer, begon jaren geleden met de aanschaf en verkoop van allerlei vliegtuigen. Alle tentoongestelde vliegtuigen zijn dan ook te koop of te lease. Uiteindelijk is het bedrijf zó bekend geworden dat zelfs mensen als de beroemde filmregisseur Steven Spielberg bij hem vliegtuigen komen huren om ze een rol te geven in de filmstudio’s b.v. in Berlijn. 

foto door Ger Eising
foto door Ger Eising
foto door Ger Eising

Zowel binnen als buiten kom je allerlei, soms nog luchtwaardige, toestellen uit binnen en buitenland tegen. Groot en klein. Propeller- en straalvliegtuigen. Civiel en militair. Als je na het bezoek in de bus naar Deelen even de ogen dicht, doet komen de verschillende toestellen weer terug op je netvlies: een Fokker Friendship (ooit van André Rieu), een complete Caravelle van Air France, een prachtige Breguet Atlantic van de Duitse Marine, een Transall en een Tornado van de Luftwaffe, een Jet Provost, een Phantom van de USAF, een Fouga van de Belgische Luchtcomponent, een Fouga Magister, Franse Mirages, een Westland Wasp Helikopter, enz.Er is zelfs een heel MIG squadron opgekocht waarvan er ondertussen enkele weer doorverkocht zijn aan bijvoorbeeld speeltuinen en attractieparken. Een bekend object is de vliegtuigsuite op het vliegveld Teuge die helemaal is omgebouwd tot een luxe hotel. Dit toestel was een tijd het DDR regeringstoestel van president Erich Honecker.

Al met al een genoeglijke, middag met veel hoogtepunten. Zeker een bezoek waard!

[JvG/GvdK]

Lezing Elt b.d. John van Harmelen
Op 22 maart bracht Elt b.d. John van Harmelen ons een bezoek met de presentatie “Mijn kist”.   In 1975 als 19-jarige KVV-er opgekomen bij LIMOS in Nijmegen. In februari 1976 naar het 5eGGW in Stolzenau als hulpvuurleider HAWK bij 503 Sq., in september  1980 naar de KKSL en LETS i Schaarsbergen. Dan in december 1982 als crewchief naar Twenthe bij 313 Sq. In 1986 is dan de transitie naar F-16, de J-143 als eerste kist. Na 6 jaar is dat mooi geweest en in februari 1994 wordt het de 313 squadronhangaar. Maart 2001 afdeling systemen bij 910 Sq. (off-equipment). Daarna BTO, ook in Leeuwarden en naar Woensdrecht als hoofd clusterafstoting F-16. December 2011 volgt dan het Functioneel  Leeftijds Ontslag. Een zeer gevarieerde carrière dus. 

Maar wat is nou een crewchief? “Een crewchief is verantwoordelijk voor het technisch klaarmaken van het vliegtuig. Hij of zij is verantwoordelijk voor de laatste controle van het toestel en heeft een op vertrouwen gebaseerde relatie met vlieger, want wanneer de vlieger de papieren aftekent ter acceptatie van het vliegtuig moet hij er van op aan kunnen dat de kist ook inderdaad prima in orde is”.

Al lijkt dit een droge opsomming, wanneer John aan het vertellen slaat is het zoals werd opgemerkt, een mengeling van Herman Finkers  (accent) en Youp van ’t Hek (brilletje). Mooie anekdotes, prima timing.  Zijn eerste kist is dan de K-4003, een NF-5 en de enige kist die naar een particulier is verkocht en waarschijnlijk nog vliegt. Een prima toestel om alleen aan te werken, simpele techniek en een klein en lichte motor. Opvallend was dat er niet in de regen mee mocht worden gevlogen ( want dan ging de coating eraf).  Daarna naar de F-16, de J-143 en een heel nieuwe werkwijze, namelijk met 2 man. Deze vliegt nu in Chili als 750. Wel wennen wanneer je gewend bent om alleen te werken. Veel betere documentatie, maar dat was ook wel nodig voor veel meer techniek. Veel anekdotes over uitzendingen, o.a. naar Goose Bay en niet per Friendship, maar voor het eerst per KLM. Gratis drank dus (gepland voor heen en terug) maar die was al op bij aankomst! Dan Deny Flight, uitzending naar Italië met de J-017. De verwachting was dat men zou worden ondergebracht in een tentenkamp of vakantiepark. Maar nee,  een half jaar aan het Gardameer in een luxe hotel. 

Dan wordt het Woensdrecht voor de afstoting van F-16s naar Jordanië en Chili waar John ook meerdere keren heenging o.a. met de KDC10. Eind 2011 is het einde oefening en gaat John als eerste luitenant met pensioen. 

John van
Harmelen als cc (crewchief) rechts en zijn vader, ook een cc in het midden,
gereed om mee te vliegen met vlieger links.
Deelen
voorzitter Jan van Gent bedankt John van Harmelen [foto Ger Eising

12 februari 2019, regioavond Deelen
De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom, i.h.b. lt-kol. vlieger Maurice “Skunk”   Schonk die vanavond een voordracht houdt over de QRA en zijn ervaringen in Afghanistan en de Middle East als commandant en F-16 vlieger. Inmiddels heeft hij meer dan 4000 uren F-16 gevlogen. 

De nieuwe leden worden verwelkomd en hebben we helaas afscheid moeten nemen van een aantal leden wegens gezondheidsredenen. Hierna gaan we over tot de orde van de dag, namelijk de ALV.

Er hebben geen bestuurswijzigingen plaatsgevonden in het afgelopen jaar. De activiteitencommissie heeft een aantrekkelijk programma samengesteld dat bevestigd werd door het grote aantal deelnemers. Een van de hoogtepunten was de overeenkomst tot samenwerking met 312 Sq. in december. De Kascommissie heeft de uitgaven gecontroleerd en in orde bevonden.  De activiteiten-coördinator geeft een toelichting op de gewijzigde situatie m.b.t. de toegang van de vlb Deelen. Dan wordt het programma van 2019 toegelicht.

Het woord is aan de overste Schonk. Deze zegt zijn lezing in twee delen te knippen, nl. eerst over de QRA en na de pauze over de missies in Afghanistan en het Midden Oosten.

De QRA is, zoals bekend, een 24/7 activiteit, die samen met de Belgische Luchtmacht (BLu) wordt gedeeld. Nederland 8 maanden, België 4 maanden. Dit vanwege de beperktere omvang van de BLu. Voor echter wordt gescrambled is de mogelijke indringer al gedetecteerd. Vanuit het Noorden komend door de Noren, de Engelsen, de Duitsers en ev. ook nog de Denen. Vanuit het Oosten komend door de Zweden, Polen en de Duitsers, dus er kan tijdig worden ingegrepen, maar indien gewenst gebeurt dit ook. Overste Schonk licht toe dat Nederland in een F-16 slechts 8 minuten bij 4 minuten groot is. België slechts  4 bij 4 minuten. Dus je moet er tijdig bij zijn, anders ben je al te laat. Na 9/11 is de situatie drastisch veranderd. Verscherpt, want ook niet-militaire vliegtuigen kunnen “bandits” zijn.

Dan de uitzendingen. Afghanistan werd eerst vanuit Kirgizië, ten noorden van Afghanistan, aangevlogen waarbij over de uitlopers van de Himalaya gevlogen moest worden, ook in het donker. En dan zie je op je hoogtemeter en realiseer je je dat de grond zo dichtbij is dat in geval van een eject, de parachute niet op tijd opent. Benauwend dus. Het boordkanon van de F-16 speelt een belangrijke rol, maar ook het bombarderen van grotten en plekken waar de vijand zich kan schuilhouden. Targeting met laser geeft hier prima resultaten met de minste nevenschade. De overste is diverse keren hier geweest maar is niet positief over de veranderingen die zich hebben voorgedaan.

Overste Schonk was onder meer Commandant van de Air Task Force Middle East. Hij geeft voorbeelden, bewegende beelden, van het “uitnemen” van een voertuig waarvan wordt vermoed dat het op een zelfmoordmissie is. . Gezien de enorme explosie wanneer de truck wordt geraakt is dit inderdaad het geval. Slimme projectielen zijn in staat het traject te berekenen dat het doelwit aflegt en zo de plaats van impact te berekenen. Duidelijk waren de beelden van het grondgebied van ISIS in het verleden, en wat er nu nog rest. Eerder waren er veel  landen betrokken bij deze missie, Australië, Denemarken en nog meer. Op het laatst, d.w.z.  tot 1 januari 2019 waren het alleen de VS, Frankrijk, UK en Nederland als deelnemers. Nederland draagt meer dan zijn steentje bij. Nederlandse F-16’s waren sinds begin 2018 bijna dagelijks actief boven Irak en Oost-Syrië. Dit gebeurde samen met andere landen. Ze ondersteunden de troepen op de grond en zetten geregeld hun wapens in, vooral in Oost-Syrië. Ze vielen ISIS-doelen aan zoals voertuigen, logistieke opslagplaatsen en wapenopstellingen.

Het ondersteuningsdetachement bestond uit ongeveer 150 militairen. Een Belgische eenheid beveiligde de Nederlandse F-16’s en werklocaties. Omdat Nederland eenheden beschikbaar moet hebben voor diverse snel inzetbare eenheden en de NAVO, eindigde de F-16-missie op 31 december 2018. Dat geeft ook ruimte om de overgang naar de F-35 te maken.

8 januari 2019, “Bevlogen en bevoorrecht  38 jaar vliegen”. Spreker dhr. Peter Jongbloed
De voorzitter Jan van Gent heet de aanwezigen welkom en wenst ze, ook namens het regiobestuur een gezond en voorspoedig 2019. Dhr. Peter Jongbloed is lid van onze regio en we zijn verheugd dat hij ons deelgenoot wil maken van “Bevlogen en bevoorrecht  38 jaar vliegen”. Het zal de eerste keer zijn dat hij deze voordracht houdt, een primeur voor de regio Deelen dus. De voorzitter geeft het woord aan Peter Jongbloed.

Zijn jeugd bracht hij door in het voormalig Ned.-Indië, zijn zusje werd in het Jappenkamp geboren, maar hij werd net na de oorlog in Amsterdam geboren. Daarna ging de familie weer terug naar Medan, Indië, alwaar ze tot 1954 bleven. Toen werd naar Eindhoven verhuisd waar senior bij Philips werkzaam was. Spreker was vaak in de buurt van het vliegveld Welschap te vinden en kreeg zo de liefde voor de luchtvaart. Op Welschap werd ook gezweefvliegd en dat werd de droom, jachtvlieger worden. Zijn vader overtuigt hem dat verkeersvlieger een betere keus is. De weg gaat dan via de RLS en na solo te zijn gegaan op een Safir 91D, komt vervolgens de Morene Saulnier Paris 2 en de Beachcraft D18S. Dan komt hij in dienst als copiloot bij Philips en vliegt een Haviland-Dove, (PH-FST en PH-EST) tot hij in dienst moet. Een zijstap is de invloed die Ed van Bree, zijn leermeester op de Beachcraft Queen Air (PH-ILS) op hem heeft gehad. Een uitstekend pedagoog en vriend.  De dienstplicht werd bij de Marine vervuld als reserve officier-vlieger bij VSQ 5 op MVK Valkenburg op de Beachcraft TC-45J Navigator voor de opleiding van waarnemers. Wel  een leuke tijd, zegt de spreker, maar er werd niet altijd even zinvol gevlogen. Naar de Wadden of over de Deltawerken?

Na de dienstplicht werd de KLM werkgever. 8 jaar op de DC9-15 en de DC9-30, dan instructeur, nog steeds als copiloot en conversie naar de lange DC8. Dan naar de 747-200 en 300, nog steeds als copiloot. Op een zeer goede dag wordt hij beroepen als chief-instructeur en dat is een captains functie, dus een functionele promotie. Wanneer de KLM in 1989 70 jaar bestaat vraagt het hoofd van de vliegdienst Ledeboer of hij met een 747 een demo van een half uur wil geven voor de gasten op Schiphol-oost en het hoofdkantoor in Amstelveen. Zo maar een half uur lang met de  kist mogen doen wat je wil. Het overige vliegverkeer werd overigens stil gelegd. De demo werd eerst in de simulator voorbereid. Peter mocht zelf zijn bemanning kiezen uit de vele vrijwilligers die dat ook wel leuk leek. Laag over de baan, steile bocht en weer terug. Dan is het bijna voorbij en vraagt de toren of hij daar ook een low-pass wilde maken. Met plezier natuurlijk. De volgende dag wordt hij vriendelijk bedankt door het hoofd van de Vliegdienst, maar eigenlijk had hij zijn baas moeten danken voor dit buitengewone cadeautje.

Nog veel meer verhalen en anekdotes vermaken ons. Passagiers? Een hinderlijke noodzakelijkheid, met name hinderlijk door overmatig gebruik van alcohol. Handboeien zijn soms de enige mogelijkheid om een passagier te “controleren”.

Peter meldt trots dat zijn zoon ook bij de KLM vliegt en onlangs is gevraagd om instructeur te worden. Daarmee is de cirkel rond.

Peter Jongbloed krijgt een warm applaus en de voorzitter overhandigt hem een geschenk. Daarmee kwam een einde aan een prima regio bijeenkomst.

[GvdK]


11 december 2018, Lezing over het bouwen van vliegtuigmodellen en een verloting van luchtvaart artikelen.  
Dit was de laatste bijeenkomst van het jaar.  De heer Jerry Burgstede hield een presentatie over het modelbouwen van vliegtuigen.  Allereerst vertelde hij over zijn liefhebberijen.  De luchtvaart in het algemeen. Dit heeft hij met de paplepel binnengekregen, zijn vader vloog bij de KLu. Dan  zweefvliegen als actief beoefenaar en het bouwen van vliegtuigmodellen. Hierin onderscheidt hij twee stromingen,  

  • dynamisch, ofwel radiografisch bestuurd en 
  • statisch, het bouwen van modellen voor de vitrine. 

Zijn voorkeur is voor de statische modellen, veelal in schaal 1/32.  Aan de hand van fraaie foto’s maakte hij ons deelgenoot van het maken van een model. Dat bouwen duurt vaak een jaar of zo. Ongelofelijk gedetailleerd bouwt hij deze modellen. Ook details die bij het uiteindelijke product niet meer te zien zijn, zoals de motor, de cockpit  of de besturingskabels die intern naar de staart gaan. Ook heel aanschouwelijk was het  z.g. weatheren van de toestellen. Het verouderen door middel van paint brush en penseel en zelf ontwikkelde technieken waardoor de toestellen er zo waarheidsgetrouw mogelijk uitzien. Zijn voorkeur gaat naar modellen van schaal 1/32, omdat die optimaal zijn in enerzijds detaillering en beperkte grootte. 

De voorzitter dankte hem voor het enthousiaste verhaal en gaf hem als dank een cadeaubon. 

In de pauze vertoonde Ger Eising een film en fotocollage van de excursie naar Woensdrecht op 9 oktober.  De heren postactieven voorzagen ons van lekkere hapjes.

Jerry Burgstede had voor  de verloting wat fraaie bouwdozen ter beschikking gesteld. Ook de heren postactieven hadden boeken gegeven.  Ger Eising reikte de prijzen uit, Mevr. Van den Berg trok de lootjes uit een melkbus die penningmeester Sip Tol dan voorlas.  Zoals vaker met dit soort verlotingen, werden de prijzen niet evenwichtig over alle deelnemers verspreid, maar de duivel …. weer op een grote hoop, zodat sommigen met veel  en anderen met weinig naar huis gingen.  Ger had ook nog wat troostprijsjes voor hen die niets gewonnen hadden. Kortom, het was een gezellige avond. Volgend jaar wil Ger Eisiing ons weer met een quiz vermaken.  We kijken er naar uit.

[GvdK]

3-12-2018, Partnerschap regio Deelen en het 312 Squadron. 
Om 3.12 uur (!)  werd door de C-312 Sq. de Luitenant-Kolonel Michaël van der Steeg en KNVOL regio Deelen voorzitter Jan van Gent de Oorkonde behorend bij het partnerschap ondertekend. Aanwezig daarbij waren de niet-op-uitzending-zijnde squadron-leden en degenen die de dienst voor de dag erop hadden zitten en ruim 35 leden van de regio Deelen. Voordien had voorzitter Jan van Gent in zijn speech het wederzijdse belang van samenwerking benadrukt; enerzijds het uitdragen van het belang van de Koninklijke Luchtmacht in het algemeen en van het “fighter” squadron 312 in het bijzonder. 

Overste “Tim” Van der Steeg benadrukte in zijn toespraak dat het 312 Sq. een fighter squadron is en voorop ging en gaat in de strijd voor de Nederlandse vrijheid waar dan ook ter wereld. Geen militair onderdeel van Defensie als de luchtmacht kan zo snel en zo flexibel worden ingezet. Daarom is geoefendheid en de beschikking over het beste materiaal zo belangrijk. Maar, de politiek heeft altijd het laatste woord.

KNVOL voorzitter Tom de Bok sprak over de jeugd die de toekomst heeft. Zo is een jeugdafdeling van de KNVOL opgericht onder de naam “Netherlands Air Cadets”. Er worden activiteiten georganiseerd om jonge mensen te enthousiasmeren. Jongeren mogen dan meevliegen met Air Combat Europe (ACE) met Blackshape vliegtuigen. Ook werving op technische instituten is zowel voor de Koninklijke Luchtmacht als voor de KNVOL van groot belang.

Daarna verplaatste het gezelschap zich naar de crewroom van het 312 Sq. voor een gezellig samenzijn met een hapje en een drankje en het uitwisselen van geschenken.

Voor de officiële ceremonie had het squadron voor de leden van de regio een mooi programma georganiseerd. Na de ontvangst in de crewroom werd als eerste de Traditiekamer “Typhoon” bezocht. De Traditiekamer biedt een overzicht van de geschiedenis van de vliegbasis Volkel vanaf het begin van de Duitse bezetting, toen de basis werd aangelegd, tot heden. Na een prima lunch, aangeboden door het 312 Sq. en de KNVOL regio Deelen ging het gezelschap naar een shelter waar een F-16 werd opgestart. De J-882.  Voor de startup konden we de kist van dichtbij bewonderen. Vragen werden kundig beantwoord door een van de crewchiefs. Vervolgens naar de historische hangaar 1 (beschermd rijksmonument). Naast de zweefvliegclub maakt ook de Historische Vliegtuigen Volkel (HVV) gebruik van deze voormalig Duitse hangaar. Hier restaureren mensen van de HVV een F-104 die hopelijk bij de Luchtmacht dagen in 2019 kan worden gepresenteerd. Daarna verplaatsen we ons naar hangaar VIII voor de officiële bekrachtiging van het partnerschap.

[GvdK]

15 november 2018. Nogmaals de Berging MH17. 
Voorzitter Jan van Gent opent de avond en memoreert dat tijdens de vorige bijeenkomst met lt-kol Hans van de Ven in januari j.l. hij nog secretaris was en Herman Ribbink in februari afscheid nam als voorzitter. Vervolgens geeft hij het woord aan de spreker van vanavond.

Naar deze lezing hadden de leden van de regio uitgekeken en de opkomst was dan ook overweldigend. Nadat de presentatie in februari die louter verbaal was vanwege een probleem met de projectie, konden we nu de foto’s zien. De impact deze keer was zo mogelijk nog groter.

Van de Ven begon te zeggen dat de missie uit drie delen bestond, 

  1. de berging als zodanig, 
  2. het onderzoek door de Onderzoeksraad voor Veiligheid, een onafhankelijk instituut, 
  3. Onderzoek door het Openbaar Ministerie over de schuldvraag. 

Van de Ven hield zich met het eerste deel van de missie bezig.  De resten van het vliegtuig zijn in een gebied van ca 70 vierkante kilometer terecht gekomen en dit gebied was op dat moment in de frontlinie gelegen.  Het was dus geen ongevaarlijke missie en hulp van de lokale bevolking was daarbij onontbeerlijk. Even in retrospectief; 18-19 juli 2014, aankomst eerste leden bergingsteam. Het gebied waar het toestel terecht kwam wordt vergeleken met De Peel, zoals Toon Kortooms in zijn boeken schreef. Geen water, geen elektra. Overdag loopt de temperatuur op tot 40 graden. Als mortuarium dient een trein met koelwagon die de overledenen naar Charkov bracht. In totaal 227 kisten met stoffelijke resten worden geborgen  Dan worden er 700 Nederlandse, Australische en Maleisische bergingswerkers met 55 C-130’s en C-17s ingevlogen om het totale gebied te doorzoeken. Ook stuurt men materiaal zoals een veldhospitaal en andere voor het onderzoek benodigd materieel. Probleem;  op de bepaalde plaatsen oa. waar de vleugel terecht was gekomen mocht of kon niet worden gezocht. Dit betekende op 6 augustus het einde van de eerste missie. 

Pas na 10 oktober is er weer toegang tot het gebied. Dit betreft een paar man, een tolk en beveiligers.  Dan volgt een uitnodiging van de separatisten om de koffers en andere persoonlijke bezittingen  op te halen. Alles wordt geselecteerd en onderzocht en naar Charkov en later naar Culemborg gebracht. Intussen kan het onderzoeksteam nu ook bij de restanten van de vleugel. Hier vond men nog veel menselijke resten. Restanten en delen van het vliegtuig worden geborgen en per trein naar Nederland vervoerd. Na de winter wordt er doorgezocht en op 30 april 2015 wordt de operatie beëindigd. Dan is het terrein schoon. Op dit moment zijn twee inzittenden nog niet geïdentificeerd.  De vraag of deze twee ondanks het intensieve speurwerk wel in het toestel zaten, bevestigde de spreker.. 

De voorzitter dankt de overste en een welgemeend applaus beëindigt de avond… GK

Woensdag 9 oktober 2018 – Excursie Vlb. Woensdrecht
Het was zeven jaar geleden dat de Regio Deelen voor het laatst op bezoek was op Woensdrecht. Dus hoog tijd om weer eens naar het zuidwesten te gaan. Verwachtingsvol vertrok het gezelschap vanaf een zeer drukke Vliegbasis Deelen (Oefening Falcon Autumn) richting Woensdrecht. Na de files doorstaan te hebben arriveerden wij net op tijd bij de hoofdpoort van de Vlb. Woensdrecht.

Ontvangst
Hier werden wij ontvangen door adj. A. Paas die ons begeleidde naar de onderofficiers mess. Hier kregen we een korte inleiding en de laatste instructies m.b.t. het maken van foto’s. Er is natuurlijk de afgelopen jaren veel gebeurd op het gebied van veiligheidsbewaking. En dan natuurlijk de strenge regels rond de Europese privacy regelgeving. Velen van ons willen toch graag net dat ene fotootje maken. Dan is het belangrijk dat er van tevoren heel duidelijke afspraken gemaakt worden. En er werden gelukkig wel momenten ingebouwd om toch wat foto’s te maken.

Vliegbasis Woensdrecht
De Vliegbasis Woensdrecht is een belangrijke vliegbasis en onderscheidt zich van de andere vliegbases door de aanwezigheid van lesvliegtuigen, een modern trainingscentrum voor brandbestrijding, de Defensie Expertise Centrum Diensthonden en een meteorologische groep voor de hele krijgsmacht.

Buiten het kader van dit bezoek vielen: de Koninklijke Militaire School Luchtmacht, het Logistiek Centrum Woensdrecht, afdeling meteorologie en de hondenopleiding.

BOTC
Wel werden wij ontvangen bij het Brandweer Opleiding en Training Centrum (BOTC). Het BOTC maakt deel uit van de Opleidingsafdeling Brandweer van het 133 Elektronische, Technische en Brandweer Opleidingen Squadron van de KMSL. Het BOTC levert praktische faciliteiten ten behoeve van alle brandweeropleidingen van de Koninklijke luchtmacht.

Al het brandweerpersoneel van de KLu komt minimaal twee keer per jaar een dag ‘live fire’training volgen. Ook de Koninklijke Landmacht, Koninklijke Marine, NAVO-partners zoals Belgium Airforce,  German Airforce en Swiss Airforce en brandweerkorpsen van de regionale vliegvelden maken gebruik van de unieke faciliteiten van het BOTC.

Op het grote, op deze dag zonovergoten, oefenterrein staan simulatiemodellen van F-16, Hercules, Cougar, KDC-10. Wij kregen spectaculaire demonstraties te zien van een gesimuleerde motorbrand van een F-16, en een KDC-10. Toen wij opgesteld stonden voor een groepsfoto werd plots achter ons een gloeiend hete kerosinebrand gesimuleerd. De groepsleden verspreidden zich snel tot op gepaste afstand van de hitte die we tot in onze longen konden voelen branden. 

EMVO en PC-7
Na een uitgebreide lunch in het bedrijfsrestaurant toog het hele gezelschap naar de Elementaire Militaire Vlieger Opleiding (EMVO), het 131 Sqn, aan de andere kant van het veld. Hier krijgen aspirant vliegers na het behalen van hun bachelor-diploma op de KMA hun elementaire vliegeropleiding in Woensdrecht. Hier wordt hard getraind onder stressvolle condities. Als de opleiding is afgerond wordt gekeken naar de geschiktheid van de jonge vlieger en naar de behoefte van de KLu. Of een F-16 opleiding (Sheppard AFB) óf een helikopteropleiding (Fort Rucker) in de Verenigde Staten.

Wij werden opgewacht door twee jonge enthousiaste instructeurs van de EMVO. Zij vertelden uitgebreid over de opleiding, en benadrukten met klem dat er echt geen onderscheid wordt gemaakt tussen toekomstige jet- en helikoptervliegers. 

Na deze inleiding liepen we naar het platform waar een paar PC-7’s aan het opstarten waren. Daarna gingen we de hangar in waar we onder leiding van onze twee begeleiders een PC-7 van buiten en binnen uitvoerig konden bewonderen. De toestellen hebben recentelijk nog een digitale update in de Zwitserse Pilatus fabriek gehad en kunnen nu weer 12 jaar mee. 

Hierna werden we geïnstrueerd over de uitrusting die de jonge vliegers gebruiken. Ook een parachute (dit finale reddingsmiddel komt gelukkig zelden tot inzet) hoort bij de uitrusting.

Tenslotte werd ons nog een kijkje gegund bij de simulatoren van de PC-7 om de procedures erin te stampen en de basisvliegbewegingen “droog” te leren. 

Afscheid
Op het einde van de excursie namen wij afscheid van sm J. den Braber en overhandigden hem een envelop met een kleine bijdrage voor het Basis Goodwill Fonds. Met het BGF ondersteunt het personeel van Vliegbasis Woensdrecht sociaal zwakkeren in de ‘zuidwesthoek’. Bijvoorbeeld scholen met geestelijk en lichamelijk gehandicapte kinderen of zeer moeilijk lerende kinderen.

Op weg naar huis werd nog even gestopt bij het Basis Informatie Centrum (BIC) waar onze KNVOL Gerard Blokhuis zijn winkeltje KNVOL memorabilia ter beschikking stelde. Hier werd zeer druk gebruik van gemaakt. 

(GJvdK/JvG)

Vlb Eindhoven, 20 september, 2018
Keurig om 9 uur reed onze bus het terrein van de vliegbasis op. Bij de receptie waren we reeds ontvangen door Aoo  René, ground liaison officer 336 sq. De bus bracht ons naar de OO-mess waar de koffie en cake klaarstonden.  Nadat iedereen een plaatsje had gevonden werden we officieel welkom geheten en werd de eerste spreker, de befaamde militaire historicus Dr. Jack Didden, aangekondigd. Didden hield een boeiend betoog over het waarom van het falen van de operatie Market Garden. Het is opvallend dat 70 jaar later er nog steeds boeken verschijnen over  deze gebeurtenis. Volgens Didden zijn er een aantal oorzaken aan te wijzen die samen hebben gezorgd dat de operatie niet ging zoals gepland. Vanwege foutieve en onvolledige informatie waren de dropping te ver van de doelen waardoor het verrassingseffect verloren ging. Deze hadden als het ware net naast de bruggen kunnen plaatsvinden. De droppings waren onvolledig in die zin dat er meer vluchten per dag nodig waren geweest om de volledige detachementen  te completeren. Vanuit Engeland werd dat als niet haalbaar geacht vanwege te stressvol voor de piloten. Dus op de grond moest men wachten op aanvulling. Gebrek aan communicatie was direct een van de grootste handicaps. Men wist niet van elkaar wat gebeurde en waar men was. Als voorbeeld, een Amerikaans en een Engels detachement die 3 km van elkaar waren maar dat niet wisten. De Duitsers reageerden zeer snel en konden daarmee de opmars blokkeren. Tijd ging dus verloren. Dit alles maakte dat de geplande voortgang bij lange na niet werd gehaald. Beelden van kaartmateriaal uit die tijd maakte dit inzichtelijk.

De commandant van het 336 Hercules sq. Lt. Kol. Jorrit de Gruijter,  maakte duidelijk hoeveel belang aan adequaat transport moet worden gehecht en meldde dat op dit moment 2 van de 4 Hercules C-130 in onderhoud waren. Hij sprak positief of het ambassadeurschap van de leden van Onze Luchtmacht. Samenwerking Land- en Luchtmacht komt duidelijk tot uiting bij de rode baretten. De commandant van de para’s, majoor Harry van Riessen,  sprak hierover met enthousiasme. Maar ook bij hulpverlening zoals in de Caraïben. Luchttransport brengt de Landmachters die daar aan het werk gaan. Tot slot sprak majoor Tennekes, hoofd communicatie van de vliegbasis. Daarna was het echt tijd om naar het platform te gaan om de toestellen te zien binnenkomen. De motoren zouden blijven draaien terwijl de para’s werden “ingeladen”.  Op het platform was nog niet veel te zien, alleen toestellen van Ryanair en Transavia die vertrokken. Toen kwamen de toestellen in formatie aangevlogen, een keurige break boven de baan en daarna afdraaien en landen. Intussen waren de para’s uit de vertrekhal gekomen en gingen groep bij groep vrijwel  naast ons zitten. Een Nederlandse Hercules, twee korte van de Amerikaanse reserve en een tweemotorige C-295 van de Poolse luchtmacht.

Nadat de para’s waren ingestapt en vertrokken gingen we naar de mess voor de lunch. Prima verzorgd. Voorzitter Jan van Gent dankte majoor Tennekes voor de gastvrije ontvangst en prima organisatie en gaf hem als dank het schild van de KNVOL , regio Deelen. Na deze afsluiting was het tijd om weer naar huis te gaan. Eem prima dag, zo vond iedereen. [GvdK]

Zaterdag 8 september 2018 – Excursie. Belgian Airforce Days
Het vertrek vanuit de vliegbasis Deelen verliep vlekkeloos. We konden ook verschillende leden uit andere regio’s op deze excursie verwelkomen. De chauffeuse van de bus bracht ons keurig op tijd in de buurt van de vliegbasis Kleine Brogel. Helaas moest er vanaf de busstop nog een drietal kilometer gewandeld  worden om de ingang van de basis te bereiken. Dit was voor de deelnemers die minder goed te voet waren geen geringe opgave. Een volgende keer zullen wij proberen oplossingen te bedenken om deze lange wandeling voor de ouderen onder ons te bekorten.

Bij de ingang stond een fraai beschilderde “poortwachter”, een F16 gesierd met de rode Limburgse leeuw van de hier gestationeerde 10 W TAC.
Dan verder lopen naar de vele tentoongestelde toestellen. Maar eerst consumptiebonnetjes kopen waarmee overal op het terrein de hele dag gegeten en gedronken kon worden en een polsbandje waarmee men naar hartenlust van de vele toiletfaciliteiten gebruik kon worden gemaakt. Consumpties overal te betalen met bonnen. 1 Bon a 2,50 euro, 1 koffie of 1 biertje.

Op de basis zelf moest ook veel gelopen worden: de flightline had een lengte van zeker 1 kilometer. Maar het was zeer de moeite waard. Een fraaie opstelling, links beginnend met een Amerikaanse  Osprey, voor het eerst in België. Een AWACS, en een Airbus A400M. . Deze werd vlak bij ons geparkeerd. Naar rechts lopend  onder andere een (Italiaanse) JSF F35 Lightning II, een Chinook en een Apache van de RNLAF. Een Zwitserse F18 Hornet die later een fraaie en spectaculaire demo zou geven.  

Je moest er even voor lopen maar aan het einde van de static stonden twee lichtblauwe Ukrainse Sukhoi S-27 Flanker. In de lucht veel jets en propeller toestellen.   Demo’s  van de Belgische F16, het Breitling Team met 7 jets die zoals bekend zeer strak in formatie vlogen,  Britse parachutisten met rookpotten en valschermen met de kleuren van de Union Jack.  Het blijft verbazingwekkend en fascinerend hoe die aerobatic toestellen als het ware aan hun prop hangen.  Indrukwekkend was ook de gezamenlijke demo van de Supermarine Spitfire AUJ met de Belgische F16 als verwijzing naar de historie van de Belgische luchtcomponent. 

En natuurlijk de bekende stand en de bus van Onze Luchtmacht, bemand door Gerard en Elly Blokhuis samen met twee vrijwilligers van de regio Noord-Brabant-Zeeland. Zij maakten dat iedereen zich welkom voelde zodat ook de functie als sociaal ontmoetingspunt goed werd ingevuld. Helaas maakte de stand van de buren nogal veel lawaai, zodat het praten soms lastig was.

Merkwaardig was dat in het statische gedeelte projectielen die absoluut niet gefotografeerd mochten worden tijdens een bezoek aan Volkel, hier breeduit te zien en te fotograferen waren. Ook de B-Hunter en een tweemotorige 64 pk (Moto Guzzi) Israëlische UAV (unmanned aerial vehicle) van de belgische luchtcomponent met een trek- en duw prop waren interessant om eens van nabij te zien. Weliswaar uit gefaseerd, maar toch.

Lichamelijk zijn wij dus op deze dag behoorlijk op de proef gesteld. Wij hielden er stijve nekken en geknepen ogen en veel spierpijn, zere voeten en geteisterde ruggen aan over. Maar al met al reden wij met een tevreden gevoel terug naar “onze” vliegbasis Deelen.

Dinsdag 8 mei 2018 – Regioavond. Lezing majoor-vlieger b.d. Gerrit Jacobs over zijn vliegercarrière.

Gerrit Jacobs (bijna 87 jaar!) is bekend bij praktisch iedereen die met de Nederlandse luchtvaart, militair en civiel te maken heeft (gehad). Hij werkte 38 jaar bij de Koninklijke Luchtmacht, waar hij in 1989 als majoor-vlieger met functioneel ontslag ging. Is vervolgens 12 jaar instructeur geweest bij de Rijksluchtvaartschool in Eelde. Hij heeft meer dan 20.000 vlieguren heeft hij op zijn naam staan waarvan er 7000 als instructeur.

Na zeven jaar voorzitter te zijn geweest, is hij nog steeds erevoorzitter van de AOPA (Aircraft Owner and Pilot Organization) Nederland. Nog steeds neemt hij Engelstalige vaardigheidstrainingen af bij civiele vliegers en vliegend personeel. Het Limburger-zijn zit hem nog steeds duidelijk in het bloed. Carnaval, processies zijn redenen genoeg om je te verkleden en uit te dossen. Zo komt de energieke Jacobs op in zijn complete vliegermontuur – en dat op een zeer warme mei-avond. Hij vertelt uitgebreid over zijn jeugd. Tijdens zijn mobilisatie droeg zijn onderwijzer een (weliswaar) landmacht kapiteinsuniform. Dat bracht hem als het ware in contact met defensie.

Hij heeft ook nog de nare dingen van de oorlog nog meegemaakt. De oprukkende geallieerde troepen en de zich verdedigende Duitse troepen. In 1944 schoot een granaat door zijn ouderlijke huis en moest Venray geëvacueerd worden. Alleen de Jacobsen niet, die woonden net buiten de bebouwde kom.

Na de oorlog snel van de lagere school. Na een korte seminarietijd heeft hij de mulo afgemaakt en kwam als dienstplichtige in Nijmegen bij de chauffeursopleiding. Zijn eigenlijke militaire loopbaan begon pas echt toen hij beroeps werd. Via via heeft hij zich toen aangemeld voor de vliegeropleiding. 29 januari 1953 maakte hij na slechts zes uur instructie zijn eerste solovlucht in een Tiger Moth. Slechts16 van de oorspronkelijk 85 gegadigden behaalden hun brevet! Hij vertelt met een ernstig gezicht dat hij als vlieger eigenlijk nooit gekke of gevaarlijke dingen heeft uitgehaald. Dat leer je wel af als je voor straf, nadat je bij een landing je landingsgestel hebt vergeten neer te laten, een hele dag met een groot landingswiel moet rondwandelen. Gerrit zit vol met soms zeer amusante anekdotes. Uiteindelijk heeft hij toch nog een HBS diploma kunnen halen en is schietinstructeur op Leeuwarden geweest. Jacobs is een levend geschiedenisboek. Vliegtuigen als de Tiger Moth, de Gloster Meteor, de Hawker Hunter, de Kaasjager. 17 keer gevlogen bij het bekende aerobatic team Whiskey Four van de KLu. Zijn spannende verhaal over het onweer boven Twenthe en zijn zeer problematische landing staat uitgebreid beschreven in Onze Luchtmacht.

Voorzitter Jan van Gent kon op het einde de nauwelijks te remmen enthousiaste Jacobs nog het lied “Wie sjoeën ós Limburg is” ontlokken. Samen zongen ze dit schone lied.  Als dank voor zijn unieke presentatie ontving Jacobs een geschenkbon en een Verenigingsschildje van de Regio Deelen.

Frisian Flag 2018
Lang was er naar uitgekeken en er was enige onduidelijkheid over de datum en het aantal deelnemers, maar op 19 april mochten de Deelen-leden van de KNVOL een dagdeel, de morgen, naar Leeuwarden om de FF bij te wonen. Voor het zover was, was er enige onduidelijkheid aan de poort van Deelen inzake de toegang van de deelnemers en de bus. Na wat telefoontjes (het was 05.15) kwam het in orde en mochten de bus en de deelnemers de basis op. In de 11-stedenhal in Leeuwarden werden we gastvrij ontvangen. Registratie en polsbandjes maakten dat we mee mochten, samen met veel spotters naar de basis. Twee bussen van Defensie waren hiertoe niet voldoende en zo mocht de Deelen-bus met haar passagiers ook mee de basis op. Defensie had flink uitgepakt met een prima tent, filmzaal, info-schermen waarop de bewegingen boven de Noordzee goed te volgen waren en een terras langs de baan. Voorts koffie, watertjes, koeken en oorpluggen. Ook zonnebrand was niet vergeten want het weer was schitterend. Goed zicht op startende en afdraaiende toestellen. Genieten. Daarna kwamen ze weer binnen en dat gaf ook kans op mooie foto’s. Bij vertrek kregen we nog een goodie bag mee. Na vertrek van de 11-stedenhal waren we om 14.30 uur weer op Deelen. Een prima dag en dank aan de organisatie van onze activiteiten-coördinator.

Gertjan van de Klashorst

Regioavond 13 maart, 2018. Presentatie de heer Gertjan Smit over de F86K’s jagers in dienst bij de KLu.
De nieuwe voorzitter Jan van Gent is blij en verheugd met de grote opkomst. Evenementen coördinator Ger Eising deelt mee dat de Frisian Flag dit jaar voor slechts  50 deelnemers van onze regio en eventueel andere regiodeelnemers is opengesteld. Het laatste gedeelte van de busreis naar Leeuwarden zal met een KLu-bus dienen te geschieden. Daar hierin slechts  50 personen kunnen is dit de limiet van het aantal deelnemers. Voorts is het nieuwe beleid dat een regio slechts 1x in de 5 jaar naar FF kan. Niet leuk dus.

Gertjan Smit over de North American F-86K “Kaasjager” in dienst bij onze KLu. Gertjan heeft dit eerder vertelt in januari 2017 bij de regio Twenthe. Voor en uitgebreid verslag wordt verwezen naar de regiosite van Twenthe en scrollen naar januari 2017.

Alle aanwezigen waren het er over eens dat het geheel van zeer grote kwaliteit was en op een heel boeiende manier werd gepresenteerd. Als dank kreeg hij de gebruikelijke envelop van de voorzitter.

(Gertjan van de Klashorst)

Dinsdag 13 februari 2018 – ALV regio Deelen met afscheid voorzitter en lezing door majoor Ellart Brus over het (Multinational Multirole Tanker-transport) MRTT project

ALGEMENE LEDENVERGADERING

Financieel overzicht

Financieel overzicht KNVOL Regio Deelen van de penningmeester over het jaar 2017 met toelichting.
De kascommissie, bestaande uit de heren H.N. Cornelissen en M.W. Hendriks, heeft de balans en de resultaten bekeken en de financiële organisatie juist weergegeven en goed bevonden. Zij stellen voor om de het financieel overzicht van 2017 vast te stellen en het bestuur te dechargeren. De nieuwe kascommissie zal bestaan uit de heren M.W. Hendriks en de heer J.Kraaijveld

Jaarverslag 2017 door de secretaris
Het jaarverslag 2017 door de secretaris werd kort doorgenomen.

Bestuursmutaties
Naast deze gebruikelijke agendapunten voor een ALV zijn dit jaar bestuursmutaties aan de orde. Dit vanwege het feit dat de huidige voorzitter om leeftijdsoverwegingen zijn functie ter beschikking stelt. Het bestuur stelt voor om de heer van Gent te benoemen als plaatsvervangend voorzitter en tevens de procedure voor de benoeming van hem tot voorzitter aan te vangen. Tegenkandidaten zijn niet ingediend. De benoeming werd door de aanwezigen per acclamatie aangenomen. De functie van secretaris wordt hierdoor vacant. Het bestuur stelt voor om de heer Gertjan van de Klashorst te benoemen tot secretaris. Ook hier zijn geen tegenkandidaten ingediend. Ook hij werd per acclamatie benoemd.

Afscheid van scheidende voorzitter H. Ribbink
De heer Ribbink neemt middels een korte toespraak afscheid als voorzitter wegens het binnenkort bereiken van zijn 80ste verjaardag. Hij heeft zijn voorzitterschap altijd met zeer veel genoegen vervuld, mede vanwege de plezierige contacten met de medebestuursleden. Hij bedankt alle leden voor de plezierige contacten en vooral de gastheren van het CPA. Hij wijst nog op het zeer aantrekkelijke programma waardoor het aantal actieve leden groot is. Hij wijst ook nog op het voor de hele KNVOL geldende gebrek aan jeugdleden. Ook de KLu heeft te kampen met een gebrek aan leerling-vliegers. Hierop nam de nieuwe voorzitter het woord en dankte de heer Ribbink voor zijn 13jarig, plezierig engagement. Als blijk voor de waardering overhandigde hij een klein afscheidsgeschenk.

Vervolgens nam de landelijk voorzitter commodore b.d. Tom de Bok het woord. Hij was speciaal gekomen om vanuit het hoofdbestuur de scheidende voorzitter de heer Ribbink een oorkonde als blijk van zijn verdiensten te overhandigen. Daarna spelde hij de heer Ribbink het ere-insigne op en overhandigde hem de erepenning van de vereniging.

Tenslotte overhandigde de heer Tol Ribbink een bos bloemen speciaal voor zijn vrouw.

De heer de Bok deelde de aanwezigen mee, dat het ledental van de KNVOL de laatste jaren stabiel op zo´n 5000 leden ligt. Veel mensen nemen afscheid wegens ouderdom, maar er zijn mondjesmaat ook jongeren die belangstelling voor de vereniging hebben. Betrokkenheid van de jeugd is inderdaad gering. Dit geldt niet alleen voor de KNVOL. Men tracht nu meer nadruk op de Air Cadets te gaan leggen. Hiervoor is de samenwerking met de KLu noodzakelijk. De vereniging blijft er verder voor zorgen dat meevliegen op historische vluchten (Catalina, Luchtmacht Historische Vlucht) voor leden blijft bestaan.Door het veiligheidsbeleid van de KLu en overheid zijn de toegangsregelingen voor militaire objecten problematisch. De KLu ziet dit wel in. Busvervoer door de KLu is duurder dan het inhuren van civiele bussen. Hij moedigt de aanwezigen aan om actief leden te werven, door bijvoorbeeld bij veteranenclubs binnen te lopen. Gewoon doen!

Lezing door majoor Ellart Brus over het (Multinational Multirole Tanker-transport) MRTT project
De nieuwe voorzitter nodigde de heer Brus uit om zijn verhaal te doen.

Een uitgebreide beschrijving van de lezing die majoor Brus die hij ook voor de regio Twenthe gegeven heeft, kan men vinden op de website van de regio Twenthe, Activiteiten verslagen, en dan naar beneden scrollen naar donderdag 18 januari 2018.

Nieuwjaarsreceptie 9 januari

Op dinsdag 9 januari opent Voorzitter Herman Ribbink de avond en heet de spreker van vanavond, de heer Hans v.d. Ven, die ons een uiteenzetting zal geven over de bergingsmissie van de MH17, van harte welkom op onze nieuwjaarsreceptie.

Hij wenst een ieder een in alle opzichten voorspoedig en vooral gezond 2017.

Zijn beste wensen gaan ook uit naar onze vrienden van het CPA, die het ons mogelijk maken van hun prachtige accommodatie voor onze verenigingsactiviteiten gebruik te maken. Tenslotte merkt hij nog op, dat het komende jaar zeer belangrijk zal zijn vanwege de inzet van de KLu boven Irak en Oost-Syrië. Waar mogelijk zal onze vereniging hieraan de nodige aandacht schenken.

Hij geeft graag het woord aan de heer v.d. Ven.

Berging MH17

Naar deze lezing hadden de leden van de regio uitgekeken en de opkomst was dan ook groot. Er was een probleem met de memorystick en de computer, zodat de lezing plaatsvond  zonder lichtbeelden. Hierbij kunnen we aantekenen dat de voordracht dermate boeiend was dat de beelden eigenlijk niet echt werden gemist. Een groot compliment aan de spreker dus.

Van de Ven begon te zeggen dat de missie uit drie delen bestond, nl. de berging als zodanig, het onderzoek door de Onderzoeksraad voor Veiligheid, een onafhankelijk instituut, en een onderzoek door het Openbaar Ministerie over de schuldvraag. Van de Ven hield zich met het eerste deel van de missie bezig.  De resten van het vliegtuig zijn in een gebied van ca 70 vierkante kilometer terecht gekomen en dit gebied was op dat moment in de frontlinie gelegen.  Het was dus geen ongevaarlijke missie en hulp van de lokale bevolking was daarbij onontbeerlijk. Deze werd dan ook gegeven. De berichtgeving hierover was indertijd niet altijd positief, maar de Overste vertelde dat er met de partijen daar goed is samengewerkt. Even in retrospectief; 18-19 juli 2014, aankomst eerste leden bergingsteam. Lokale hulpdiensten  bergen initieel de resten. Het gebied waar het toestel terecht kwam wordt vergeleken met De Peel, zoals Toon Kortooms in zijn boeken schreef. Geen water, geen elektra. De temperatuur liep op tot 40 graden overdag. Als mortuarium diende een trein met koelwagon die de overledenen naar Charkov aan Oekraïense zijde ,  bracht. 227 kisten met stoffelijke resten werden geborgen  Dan worden er 700 Nederlandse, Australische en Maleisische bergingswerkers met 55 C-130’s en C-17s ingevlogen om het totale gebied te doorzoeken. Ook stuurt men materiaal zoals een veldhospitaal en andere voor het onderzoek benodigd materieel. Probleem;  op de bepaalde plaatsen oa. waar de vleugel terecht was gekomen mocht of kon niet worden gezocht. Dit betekende op 6 augustus het einde van de missie.

Pas na 10 oktober is er weer toegang tot het gebied. Het is nu veilig genoeg. Dit betreft een paar man, een tolk en beveiligers.  Onverwacht volgt er dan een uitnodiging van de separatisten om de koffers en andere persoonlijke bezittingen  op te halen. Alles, 10 kubieke meter, wordt geselecteerd en onderzocht en naar Charkov en later naar Culemborg gebracht. Intussen was de NOS wel bij de restanten van de vleugel geweest en het onderzoeksteam kon er nu ook bij. Hier vond men nog veel menselijke resten. Restanten en delen van het vliegtuig worden geborgen en per trein naar Nederland vervoerd. Na de winter wordt er doorgezocht en op 30 april 2015 wordt de operatie beëindigd. Slechts twee inzittenden zijn nog niet geïdentificeerd.  De vraag of deze twee ondanks het intensieve speurwerk überhaupt  wel in het toestel zaten, bevestigde de spreker..

Slotwoord; Nederland heeft de slachtoffers met heel veel respect behandeld en de perceptie komt zeker niet altijd overeen met de realiteit.

Gertjan van de Klashorst

Secretaris regio Deelen

Dinsdag 12 december 2017. Regio Avond Social met quiz

De laatste regioavond van dit jaar werd enigszins verstoord door het plotselinge winterweer. Een aantal deelnemers bleef veilig thuis, de diehards echter kwamen, al dan niet slippend door de sneeuw, het terrein van de vliegbasis Deelen oprijden.

Tijdens deze laatste regio-avond van 2017 hadden we weer het genoegen een quiz georganiseerd door Ger Eising te mogen meemaken. Normaal is het tijdens de regioavonden luisteren geblazen, maar op een avond als deze moet men zeer actief aanwezig zijn. Het werd een flitsende show-avond met veel vragen over algemene en leuke onderwerpen, maar natuurlijk ook met veel luchtvaart gerelateerde onderwerpen. De avond werd natuurlijk geleid door Ger zelf. De vragen werden voorgelezen door Jan van Gent en de technische ondersteuning kwam van  Gert Konijnenberg.

De onderstaande foto’s geven een impressie van deze avond.

(Jan van Gent)

Fotoimpressie:

Voorbereidingen
Overleg was nodig
Jan van Gent en Gert Konijnenberg
A hard job…!
Ik weet het niet…..wanneer ontploft dit ding?
Pfff…toch nog een bonus!

Dinsdag 14 november excursie naar het CML in Soesterberg
In Soesterberg werden wij ontvangen met koffie en traditionele “luchtmacht cakejes”. Bij de oudere vliegers onder ons, die vroeger in dit gebouw hun medische vliegerkeuring ondergingen, kwamen allerlei herinneringen naar boven. Het gebouw zelf is niet veel veranderd.

We werden officieel welkom geheten door de commandant-CML, kolonel de Jongh. Hij heeft gewerkt als commandant van de vlb. Woensdrecht, vlb. Gilze-Rijen en sinds 24 april 2017 van het Centrum voor Mens en Luchtvaart. De luchtmacht heeft vele bezuinigingen moeten meemaken de afgelopen jaren. Maar volgens de Jongh is men er gesterkt uitgekomen.

Kolonel de Jongh

Hij benadrukte vooral de komst van een 5th Generation Airforce. Binnen 10 jaar zal de luchtmacht er totaal anders uit komen te zien. Naast het traditionele werk als medische vliegerkeuringen, zal men zich ook bezig moeten gaan houden met een heel nieuwe vliegergeneratie die bijvoorbeeld met UAV’s gaan vliegen. Waar moeten deze mensen aan gaan voldoen en welke specifieke problemen zullen zij ontmoeten. Denk aan problemen die kunnen ontstaan omdat men in oorlogsgebieden actief opereert en daarnaast ook nog “gewoon” thuis woont.

Het is logistiek veel handiger om de Amerikaanse lijn te gaan volgen. De komst van de F 35. Communicatiecentra in de lucht nieuwe mogelijkheden.

Daarnaast zijn de eerste stappen gezet om te komen tot een eigen geneeskundig squadron voor de operationele gezondheidszorg van de luchtmacht. Dit squadron wordt in de loop van 2017 officieel opgericht. Tot slot zijn de bakens gezet voor de oprichting voor een Europees Pilot Readiness Center, waar F35 vliegers terecht kunnen voor het aanmeten en aanpassen van hun Life Support Equipment (LSE) en tegelijk diverse trainingen kunnen doorlopen om veilig en effectief te blijven functioneren onder extreme omstandigheden (zoals G-krachten, hypoxie, nachtzicht, desoriëntatie).

Daarna nam kapitein Wittenberg het woord. Hij is fysioloog en vertelde over het unieke van dit centrum waar veel bij elkaar komt. Hij gaf uitleg over stressoren als slaapdeprivatie, rustschema’s, beweging.

Kapitein Wittenberg

In samenwerking met de industrie ontwikkelt men hier het Life Support Equipment (LSE).
Vervolgens leidde hij ons door het gebouw, waar we de drukcontainers bezochten. Na uitgebreide tekst en uitleg ging de rondleiding vervolgens naar de centrifuge, die op dat moment helaas niet kon worden gebruikt.

Drukcontainer

Daarna ging de rondleiding naar de kelder, waar we uitgebreid gebriefd werden over de NVG’s, de Night Vision Goggles. We konden aan den lijve ervaren hoe het is om met die dingen op je hoofd in het stikkedonker tóch nog veel te kunnen waarnemen. Veel respect voor de mensen die urenlang door die twee, toch wel zware “closetrolletjes” hun opdrachten moeten uitvoeren.

Demo Night Vision Goggles

Na een verkwikkende lunch in het bedrijfsrestaurant kregen we een lezing aangeboden door luchtvaart en bedrijfspsycholoog dhr. Tier.
Als luchtvaart en bedrijfspsycholoog houdt hij zich o.a. bezig met de vliegveiligheid en de inzetbaarheid van medewerkers.

Psycholoog Tier

De psychologie zit dicht op operationele werkelijkheid. Men probeert een voorspellende waarde op de werkplekselectie te krijgen. Natuurlijk is de vliegerselectie de meest bekende. Hier doet men ook wetenschappelijk onderzoek op.

Men onderzoekt de human factors in het werk van de luchtmachter. Hij vertelt over de proactieve bezoeken die medewerkers van de afdeling psychologie. Men gaat actief op bezoek bij onderdelen zodat het contact met een psycholoog makkelijker wordt. Mentale training is ook belangrijk bij mensen om efficiënter te kunnen werken.

En tenslotte kwam Bedrijfsarts majoor vliegerarts Erik Staidt ons op zeer onderhoudende wijze informeren over zijn werk. Ook hij benadrukte dat de defensieorganisatie niet meer te vergelijken valt met die van 30 jaar geleden.

Hij ging vrij diep in op de geschiedenis van de vliegfysiologie. De grondlegger van de militaire luchtvaartgeneeskunde in Soesterberg, dat tegenwoordig het Centrum voor Mens en Luchtvaart genoemd wordt was de vlieger-arts Pieter M. van Wulftten Palthe (1891) een briljante man die zowel vlieger als arts was. Hij kreeg in 1919 de opdracht om de medische gevolgen van vliegen te onderzoeken, kreeg de P.M. van Wulfften Palthe en richtte binnen de Luchtvaartafdeeling een vliegmedische dienst op. Zijn opvolger was Jacob Jongbloed (1895). Deze was eerst onderwijzer en later arts en haalde op 35 jarige leeftijd zijn vliegbrevet. Hij bouwde vanaf 1924 de vliegmedische  dienst verder uit. Reeds medio jaren 20 genoot de Vliegmedische Dienst internationale faam.

Op Kampweg 3 in Soesterberg kwam in 1953 de stichting Nationaal Luchtvaart Geneeskundig Centrum met alle faciliteiten van de Nederlandse overheid op het gebied van de luchtvaartgeneeskunde. Alle Nederlandse vliegers, zowel burgerpiloten als militaire vliegers, werden hier vliegmedisch gekeurd.

majoor vliegerarts Erik Staidt

In 2002 is het Nationaal Luchtvaart Geneeskundig Centrum ontbonden en heette vanaf toen Aeromedisch Instituut. De civiele keuringen gingen naar KLM en het naastgelegen TNO voerde voortaan het wetenschappelijk onderzoek uit. De luchtmacht nam het gebouw en de overige taken over, zoals selecteren, keuren en trainen van militaire luchtvarenden. Men dient te voldoen aan de EASA regels

Nu heet het instituut “Centrum voor Mens en Luchtvaart”. Men doet onderzoek naar bijvoorbeeld vermoeidheid, men doet psychologische selecties en onderzoek. Het CML draagt bij aan het optimaal functioneren van vliegers en vliegtuigbemanningen van onder andere het Commando Luchtstrijdkrachten, de zogenaamde “pilot readiness”.

Op dit moment vindt er in samenwerking met de fabrikant een onderzoek plaats om het draagcomfort van het 20/P zuurstofmasker van de vliegers te vergroten. Het brengt namelijk schade toe aan de neusbrug van de drager.

Toen wij naar de vliegbasis Deelen terugreden hadden wij veel kennis en ervaring opgedaan over de verschillende zeer professionele werkterreinen van het Centrum.
(jan van gent)

Dinsdag 10 oktober 2018 – Regio Avond: Lezing Tom Karst van der Meulen over “zijn vliegveld” Oosterwold en zijn P51 Mustang.
Na een kort welkomstwoord introduceerde voorzitter Herman Ribbink de heer Tom v.d. Meulen die deze avond een uiteenzetting geeft over één van de allerbelangrijkste vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog en de periode daarna: de Mustang.

Ribbink wil kort op de veelal onbekende Indische geschiedenis van de Mustang. Dit geldt overigens niet alleen voor de Mustang, maar ook voor de overige geschiedenis van de ML- KNIL, bijvoorbeeld de Glenn Martins.

De Militaire Luchtvaart van het KNIL kreeg i.t.t. Nederland dit toestel wel ter beschikking.

In april en mei 1946 vlogen de eerste toestellen vanaf de Vliegbasis Tjillitan bij Batavia. De bij het 121 SQN ingedeelde toestellen werden onder meer ingezet bij de Eerste Politionele Actie. Onder meer werden aanvallen uitgevoerd op vliegvelden op West Java, welke in handen waren van de TNI. Voorts tegen kustgeschut op het eiland Noesa Kembangan

Het 122 SQN voerde onder meer dekking uit bij de landing bij Koeala Perboeangang en de verdere opmars van de gelande troepen.

Tijdens de Tweede Politionele Actie was  squadron 121 onder meer betrokken bij de grootscheepse luchtlandingsoperatie bij Magoewo bij Djocja. Ten aanzien van de prestaties van de ML-KNIL geldt dan ook: Jangan Lupa – Dit mag nooit worden vergeten.

Een familiebedrijf
De vader van Tom Karst van der Meulen, heette ook Tom van der Meulen. Hij behaalde in 1948 zijn militair vliegbrevet. Hij kwam in 1960 van Den Haag naar Groningen om vanuit een Piper-Cup gewasbeschermingsmiddelen te spuiten. Hij had in 1958 al 15 toestellen in Nederland en Duitsland.

Later begon hij rondvluchten, een bedrijf voor luchtfotografie en een parachutistenvereniging. Vader overleed op 81 jarige leeftijd.

Tom Karst van der Meulen leerde op zijn 14de zweefvliegen en kreeg zijn PPL op zijn zeventiende. Hij vliegt vanaf 1977. Hij moest vader al vroeg helpen gewasbeschermingsmiddelen te mengen voordat hij naar school ging. Op zijn 16de vloog hij al vliegtuigjes over. Maar dit was afgelopen toen hij een sproeiboom verloor.

Hij kreeg vooral bekendheid door zijn Oostwold Airshows, waarmee hij jaarlijks publiek van heinde en verre naar Oostwold haalde. Hij is tevens vlieger op een P-51D Mustang.
De geschiedenis zet zich voort in zijn zoon Wout van der Meulen. Deze heeft op 13 april 2013 zijn privé-brevet (PPL) gehaald op de leeftijd van 17 jaar en 2 maanden!

Een eigen vliegveld
Van der Meulen heeft het veldje van zijn vader in Oostwold inmiddels uitgebouwd tot het eigen vliegveld Oostwold waar zijn vader mee begonnen was. Dat kon in Nederland eigenlijk niet. Van der Meulen vertelt op een zeer onderhoudende wijze over de bureaucratische hindernissen, blunders, mogelijkheden en onmogelijkheden. Grootheden als Schiphol, luchtvaartautoriteiten liepen regelmatig tegen de muur die Oostwold heet.

Dhr. Tom van der Meulen

Hij heeft ook een onderhoudsbedrijf dat eigen toestellen in onderhoud mag hebben. En er mogen passagiers vervoerd worden. Maar voor iedere vlucht moesten bijvoorbeeld briefjes komen, ook als men met een Cessna rondvluchten wilde organiseren. Toen volgde een tijd waarin tijdelijke vergunningen werden verleend.

De plaatselijke burgemeester had een eeuwigdurende verklaring van geen bezwaar afgegeven. Zelfs de linkse partijen in de gemeente hadden en hebben geen bezwaar tegen een vergunning. Ook de meningen van landelijke politici werden heel handig ingeroepen.
Een bijkomstig voordeel was, dat eerder afgegeven vergunningen niet meer konden worden teruggeroepen. Zo kon het gedoogbeleid veranderen in een officiële licency. En na 35 jaar is het vliegveld Oostwold eindelijk officieel. In 2013 vond de eerste Oostwold Airshow plaats. Het vliegveld was bijna officieel. Bij de provincie was het al officieel. Landelijk viel de vergunning onder een overgangsvergunning.

P-51 Mustang
Vliegen in een Mustang is volgens van der Meulen het mooiste wat er is. De kist is in 1992 gekocht in de VS. Een Thunderbolt was helaas inmiddels al verkocht.

Tom van der Meulen in zijn P-51 Mustang

Oorspronkelijk werd de Mustang in slechts 120 dagen ontwikkeld. Het toestel vloog voor de eerste maal op 21 oktober 1940. Het kreeg eerst de beschikking over een RR Merlin motor van 1000 pk die ook in de Spitfire zat. Maar een echte game-changer bleek de inbouw van een RR Merlin 12 cylinder motor van 1600 pk. Toen was men in staat om met dit toestel Berlijn bereiken. Het werd ingezet bij de bescherming van de Engelse en Amerikaanse bommenwerpers boven Duits gebied.

In dit toestel waren enkele nieuwtjes ingebouwd. Zo waren de vleugels laminair ontwikkeld. Dat wil zeggen dat de boven en onderkant van de vleugels gelijk gewelfd waren. Ook revolutionair was de koelingsinlaat onder de romp. Nu was het voor het eerst mogelijk om op de grond de motor meteen te koelen en niet pas als vliegtuigen tot dan toe door de vliegwind. De Mustang hoefde niet meteen op te stijgen, maar kon rustig taxiën. Een Spitfire bijvoorbeeld moest meteen weg.

Uiteindelijk zijn er zo’n 15.000 toestellen van dit type gebouwd. Nog steeds zijn 80 tot 100 toestellen luchtwaardig. Zo’n 200 exemplaren zijn nog in musea te vinden. Nog steeds zijn (dure) onderdelen te vinden.

Het ding weegt geijkt zo’n 3500 kg en moet iedere vier jaar officieel gewogen worden.

De sexy Mustang van van der Meulen wordt trouwens ook regelmatig gebruikt voor fotoshoots.

Jan van Gent

Zondag 10 september 2017, Excursie naar de 40ste Sanicole Airshow (ISA)

Door het ontbreken van de zo populaire Luchtmachtdagen in Nederland waar doorgaans tussen de tweehonderd- en driehonderdduizend bezoekers uit binnen en buitenland op afkomen heeft de regio Deelen besloten dit jaar een keer naar het kleine vliegveld Leopoldsburg, bij Hechtel-Eksel, België, te gaan. Hier vond op vrijdag 8 (sunset Airshow), zaterdag 9 (spottersdag Kleine-Brogel Airbase) en zondag 10 september de International Sanicole Airshow plaats. Het is de enige burgerluchtvaartshow in België die jaarlijks plaatsvindt. De ISA wordt georganiseerd door de Aeroclub Sanicole in samenwerking met de Belgische Luchtmacht.

Ooit klein begonnen medio 70er jaren van de vorige eeuw kreeg het steeds meer bekendheid. Nu is de ISA een begrip geworden en uitgegroeid tot een internationaal evenement dat zowel in binnen– als buitenland geldt als dé referentie voor innovatie, veiligheid en kwaliteit. Ze kregen hiervoor ook de erkenning van de European Airshow Council in 2010 toen ze de Paul Bowen award mochten ontvangen als beste Europese vliegshow. Dit is niet overdreven. 17 landen (!) waren bij deze 40ste editie vertegenwoordigd. Static en vooral vliegend.

Dus onze verwachtingen en die van de 40.000 andere bezoekers waren hoog gespannen. Alleen de slechte weersvoorspellingen baarden ons aanvankelijk wat zorgen. Maar eenmaal aangekomen op de parkeerplaatsen brak de zon door en konden de fotografen onder ons de gehele dag prachtige foto´s maken van de vliegdemo´s tegen de achtergrond van indrukwekkende wolkenpartijen. Ook onze eigen KNVOL promotiestand, “omdat niemand zonder vrienden kan” was aanwezig! Goed gedaan vrienden!

De kleine toestellen kunnen op de strip van dit vliegveld starten en landen en de grotere mogen van de Belgische Luchtcomponent gebruik maken van de faciliteiten van de luchtmachtbasis Kleine Brogel. 17 landen (!) waren vertegenwoordigd op het static display en vooral vliegend. Het was dus een vliegdag met heel verschillende vliegtuigen uit heel verschillende landen. De gerenommeerde internationale demo teams waren aanwezig, zoals F-16 demo´s van België, Griekenland, Turkije. Ook toestellen uit Zweden, Saudi-Arabië, Finland, Chech Republic, Finland, United Kingdom, enz. Verder deden de ons welbekende Patrouille de France, Breitling Jet Team, Frecce Tricolori, Royal Jordanian Falcons, Patrulla ASPA, Patrouille Suisse mee aan dit spektakel. De Amerikanen kwamen met een KC-135 Stratotanker voorbij en de show werd afgesloten door een parachutedemo van de Golden Knights.

Een prachtige dag, en zeker ook voor andere regio´s in de toekomst voor herhaling vatbaar.
(Jan van Gent)

Dinsdag 13 juni 2017 – Lezing door dhr. Roger Soupart over zijn boek ‘We gaan!’ – Vlucht KL4805, noodlot in de mist.

De heer Soupart  gaf een lezing over zijn boek “‘We gaan!’ – Vlucht KL4805, noodlot in de mist” (co-auteur Ketty Nielsen) waarin hij een aantal bekende en onbekende feiten de revue laat passeren.

Na een algemene inleiding in de geschiedenis van de Jumbo´s van KLM en speciaal de ongeluksmachine “De Rijn” schetst hij globaal de situatie op de vliegvelden op Tenerife.

Zo bestaat er een kaart is waarop een kruis getekend staat om aan te geven waar zeker geen vliegveld moet worden aangelegd. Uitgerekend daar ligt Los Rodeos. Het aantal militaire kisten dat er al was verongelukt is onbekend, maar zeker is dat er tussen 1956 en 1977 reeds acht ongelukken met civiele machines hadden plaatsvonden.

Het was toentertijd sowieso een roerige tijd: de oliecrisis maakte het vliegen zeer onrendabel en luchtvaartmaatschappijen werden zwaar geteisterd door vele kapingen.

Het ongeluk
Op zondag 27 maart 1977 vertrok de KLM Boeing 747 “De Rijn” met 249 passagiers en bemanningsleden onder vluchtnummer KL4805 naar Gando Las Palmas, de internationale luchthaven van Gran Canaria. Maar een bomaanslag in de terminal zorgt er voor dat de machine uit moet wijken naar Los Rodeos op Tenerife. Dit is de eerste schakel in een reeks van gebeurtenissen die zal leiden tot de grootste vliegramp uit de geschiedenis. Al deze schakels op zich waren niet fataal. Maar er was mist.

Na een kort verblijf taxiet de Boeing 747 met 248 inzittenden later die dag in dichte mist weer naar de startbaan. De jumbo vertrekt. Op hetzelfde moment taxiet er echter een Boeing 747 van Pan Am-vlucht 1736 met 396 inzittenden vanaf de andere kant over de startbaan.

Dan voltrekt zich de grootste vliegramp uit de geschiedenis van de luchtvaart. De Nederlandse Boeing boort zich met grof geweld in de flank van de Amerikaanse Boeing. Een poging van beide gezagvoerders een botsing te voorkomen, blijkt tevergeefs. De tragedie eist 583 levens. Alle inzittenden van het KLM-toestel komen om het leven, 61 inzittenden van het Pan Am-toestel overleven de crash.

Soupart maakt duidelijk dat er veel vraagtekens zijn. Voor hem is het verbijsterend dat er bijvoorbeeld nooit enige aandacht is besteed aan het getier in de cockpit van de PanAm-747 – het was er carnaval aldus een onderzoeker – terwijl er wel uitgebreid is ingegaan op de sfeer in de KLM-cockpit.

Luchtvaartregels aangescherpt
Veiligheid staat hoog in het vaandel van de luchtvaart. Na de vliegramp van 27 maart 1977 zijn radicale veranderingen doorgevoerd in de internationale luchtvaartregels. De standaardcommunicatie tussen verkeersleiders en piloten werd aangescherpt  op taxi- en startbanen. Vliegtuigfabrikanten installeerden apparatuur om door mist te kijken. De cockpitprocedures werden gewijzigd. De hiërarchische verhoudingen bij de bemanning werden aangepast, waarbij de nadruk meer kwam te liggen op het nemen van besluiten na wederzijdse instemming.

Dinsdag 9 mei 2017 – regioavond. – Lezing kolonel-vlieger Johan “Cake” van Deventer over de missie van de KLu in het Midden-Oosten

Hoewel kol.-vlieger van Deventer inmiddels een staffunctie heeft (Hoofd Transitie Projecten bij het CLSK) is hij nog fit genoeg om te vliegen. Vorig jaar is hij nog drie maanden op uitzending geweest in het Midden-Oosten. In dit geval legt hij zijn staffunctie dan voor even neer. Hoewel de F-16’s inmiddels naar Nederland teruggekeerd zijn is Nederland wel nog met de KDC-10 en de C-130 in het theater aanwezig. Een van zijn doelstellingen van vanavond is om de KNVOL leden van argumenten te voorzien, zodat zij hun ambassadeurschap voor de KLu beter kunnen invullen.

Vandaag zal hij spreken over de F-16 missie in de context van de Operation Inherent Resolve (OIR). Dit is de codenaam voor de militaire acties van de Verenigde Staten van Amerika en meer dan 65 bondgenoten in het Midden-Oosten (niet alle coalitiepartners vliegen mee). De acties zijn sinds 2014 gericht tegen de IS in Irak en de Levant (ISIL) en de organisatie al-Nusra, de Syrische tak van de ISIS. De bondgenoten hebben een mandaat gekregen van de Irakese regering. Nederland speelt hierin een serieuze rol.De oorlog concentreert zich in en rond bewoonde gebieden en rivieren. De rest is zand. Het conflict in die regio is uiterst complex. Vanaf maart 2016 mogen de Nederlandse F-16´s zowel in Irak als in Oost-Syrië opereren. Dit opereren boven Syrie is wel gericht op de veiligheid in Irak. Dat wil zeggen dat men de IS in Syrie attaqueert om hun invloed in Irak te verminderen.

kol.-vlieger van Deventer

Het militair ingrijpen bestaat zowel uit Airpower van de bondgenoten als  grondtroepen van lokale strijders  met soms tegenstrijdige belangen en met eigen einddoelen. Het risico voor de bondgenoten is relatief veilig daar de IS weinig wapens tegen de Air Power heeft in te brengen.

Het gezamenlijke doel is nu om de IS te bestrijden. Er wordt momenteel overleg gevoerd over de complexe situatie na de overwinning op de IS.

Organisatie
Het centrale (Joint) commando zit in Tampa in Florida. Hier worden de grote doelen geïdentificeerd. De sorties zelf worden aangestuurd vanuit het Air Operations Center in Qatar. Het Nederlandse belang wordt behartigd door Nederlandse ministeries.

Nederland doet mee op kleine onderdelen van het grote plan. Dagelijks worden een paar doelen gespecificeerd.
De coalitie is 7×24 uur stand-by om Irak en de Koerden te beschermen. De Klu draagt hier dagelijks enkele sorties aan bij. Dit kost heel veel tijd en materieel. Het betreft hier dus een zeer complexe operatie met veel metaal in de lucht. De jachtvliegtuigen worden aangestuurd door AWACS, en ondersteund door tankers. Ook UAV’s worden ingezet voor aanvallen van doelen of intelligence. Toch valt het mee als je de sorties per dag vergelijkt met vele sorties per dag tijdens operatie Desert Storm.

Het is van cruciaal belang om het van IS terugveroverde gebied te laten opvullen met Irakese grondtroepen. Daarom gaat het nu de laatste tijd ook zo snel.

Air Interdiction
De doelen worden van tevoren bepaald. Per doel zijn er verschillende “mikpunten”. Dit vergt een nauwkeurige planning door de Mission Planner. Daar heeft de KLu tijdens de oefeningen van Frisian Flag veel ervaring mee opgedaan. Er moet beslist worden welke doelen er zijn, welke wapens moeten worden ingezet, ook letten op collateral damage, tankers moeten beschikbaar zijn, er moeten back-up plannen beschikbaar zijn. Dat alles gebeurt via een video conference. De deelnemers zitten verspreid over Florida, Jordanië, Irak, enz.

Bij Air Interdiction is de uitvoering relatief simpel, maar de planning zeer gecompliceerd.

Close Air Support
Bij de Close Air Support is de planning juist relatief simpel maar de uitvoering uiterst gecompliceerd. Er kan tijdens zo’n overdag shift helemaal niks gebeuren of het wordt heel gecompliceerd en dynamisch. Dat is niet te plannen. Van Deventer geeft ook het voorbeeld van een heel saaie en vermoeiende shift ’s nachts: de zogenaamde graveyard shift.

Tijdens zo’n patrouille is er een intensieve samenwerking tussen de vlieger een Foreward Air Controller (FAC). Dit is tegenwoordig iemand die vanachter een bureau als een spin middenin het virale web zit en informatie uitwisselt met het CAOK (?) en met de frontsoldaten. Zo kan de vlieger met de IR van de targeting pod in een dorp activiteit waarnemen. Via de gegevens van de FAC zien we dan bijvoorbeeld een gevecht. Dat blijken dan IS-strijders te zijn die een dorp willen heroveren. Die FACer heeft bijvoorbeeld contact met de Irakese grondtroepen en via de gegevens van een UAV kan het CAOC achterhalen wat we al weten van dat dorp. Via de targeting pod kunnen we heel nauwkeurig de coördinaten bepalen.

De F-16
Het is goed te realiseren dat van de oorspronkelijk 213 aangeschafte F-16’s er nu nog 68 over zijn.
De oude F-16 uit de zeventiger jaren is behalve zijn uiterlijk niet meer te vergelijken met de huidige 68 overgebleven en aangepaste toestellen. De software is middels verschillende updates telkens weer aangepast aan de nieuwe tijd en kennis.

Geanimeerd gesprek tijdens de pauze

Wapensystemen

Vooral belangrijk is de combinatie van de software met de moderne wapensystemen. De JDAM bijvoorbeeld is op lange afstand te gebruiken en is een slag preciezer dan vroeger. Men maakt tegenwoordig meer gebruik van juist de kleine bommen van 250 pond (i.p.v. de 500 ponders van toen). De nieuwe bommen worden vaak per laser of gps gestuurd. De laser geleide  bommen hadden we ook in de Kosovo oorlog, maar de tegenwoordig gps geleide JDAM’s zijn goed tegen stabiele doelen.

Het battlefield wordt gedigitaliseerd en de bommen krijgen opeenvolgende software updates. Fysiek is het geen probleem om bijvoorbeeld een Deense bom onder een Nederlands toestel te bevestigen, maar de software kan behoorlijk verschillen. Dan kan men met kleine updates van de fabriek wel weer een aanpassing krijgen.

Communicatiesystemen
In 2004 is het Link-16 datalinksysteem geïntroduceerd en in 2007 de Helmet-Mounted Display, waarbij de vlieger de belangrijkste vliegtuig- en doelgegevens op het vizier van zijn helm krijgt geprojecteerd.

De KLu doet mee met zes F-16’s waarvan er vier operationeel moeten zijn. Vanuit Jordanië vliegend zijn de sorties lang: een uur heen, drie uur operationeel en een uur terug.

Limitaties
Na 21 maanden in het Midden-Oosten geweest te zijn keren de F-16’s weer terug. Zo’n uitzending is een afmattingsslag voor mens en machine. Een rekensommetje laat veel zien. De vier toestellen vlogen zo’n vijf uur per dag, 120 uur per week, 500 uur per maand, 6000 uur per jaar. Per toestel 1500 uur. Normaal vliegen de toestellen 150 uur per jaar. Om dus 4 toestellen in te kunnen zetten “verbruik” je er op jaarbasis bijna 40! En dan te bedenken dat men ooit heeft uitgerekend dat een F-16 een levensduur van 8000 uur heeft.

Tot slot nog een illustratief voorbeeld

Als illustratie gaf van Deventer tot slot nog een voorbeeld uit 2016 van een stad van 100.000 inwoners die bevrijd zou moeten worden door de Irakese grondtroepen. Via Air Interdiction werd eerst het hoofdkwartier van de IS geneutraliseerd. Vervolgens werden in de stad enkele logistieke plekken geïdentificeerd die dan werden aangevallen met Air Interdiction. Close Air Support missions kwamen in het spel bij de opmars van de grondtroepen. Shaping the Battlefield noemen ze dat. De Irakese grondtroepen trokken van west naar oost door de stad.

Als dank ontvangt van Deventer een cadeaubonAls dank ontving van Deventer nog een cadeaubond uit handen van voorzitter Herman Ribbink.

(Jan van Gent)

Dinsdag 25 april 2017 – Excursie Vlb. Volkel

Rondrit over basis en start zestal F-16´s

Bij een strakblauwe hemel met prachtige cumulusbewolking mochten wij de start meemaken van een zestal F-16´s van het 312 Sqn. Een prachtige gelegenheid om een paar indrukwekkende plaatjes te schieten.

Lunch in het bedrijfsrestaurant

Lekker eten in het bedrijfsrestaurant en een bezoek aan het onderofficierswinkeltje dat praktisch werd leeggekocht.

Bezoek Traditiekamer “Typhoon”

Vervolgens bezochten wij de altijd weer interessante, nooit vervelende  en leerrijke traditiekamer.

Bezoek aan de „Historische Vliegtuigen Volkel“ (HVV) 

In het 2004 werd er door een aantal vrijwilligers van de Traditiekamer “Typhoon”,  het idee onderzocht of het mogelijk was om een F-104 cockpit in de expositie te krijgen. Na contact met enkele actieve 312 Sqn collega’s die de D-8312 wilde bewaren voor het nageslacht, werd er een plan van aanpak gemaakt.

Zo ontstond na contact met enkele actieve 312 Sqn collega´s als onderdeel van de traditiekamer het “Starfighter Rescue Team”. De werkzaamheden werden uitgebreid met de D-8279, een F-16 en een F-84F, die beschikbaar werden gesteld als poortwachters. Het team kreeg een andere benaming en heet nu de groep “Historische Vliegtuigen Volkel”.

De werkzaamheden begonnen in een oude Canadese T-2 hangar. Nu word gewerkt in Hangar 1. Dit is de enig overgebleven Duitse “Deiselhangar” op de vliegbasis.

De D-8114 wordt door de HVV gerestaureerd om te kunnen taxien

Wij werden door de HVV ontvangen in de historische Duitse “Deiselhangar” (met betonnen overkappingsspanten) en konden zien hoe de D-8114, komend van de Vlb. Soesterberg, gerestaureerd werd.

Bezoek nieuwe Verkeerstoren

Tenslotte werden wij in de gelegenheid gesteld om een kijkje te gaan nemen in de nieuwe verkeerstoren van de Vlb. Volkel. Dat was koren op de molen van de vliegers onder ons.

(Jan van Gent)

Dinsdag 14 maart, Regio avond. – Lezing door de heer Arend Versteege over de F-104 Starfighter

De voorzitter opent de bijeenkomst en heet de spreker van de avond hartelijk welkom. De heer Arend Versteege, geeft vanavond een uiteenzetting over een aantal aspecten van het toestel dat tijdens zijn loopbaan als vlieger centraal stond, namelijk de F-104 Starfighter.

Versteege heeft een lange loopbaan van 30 jaar als vlieger gehad. Eerst bij de KLu en daarna bij Swissair. Al van jongs af aan was hij zeer in de vliegerij geïnteresseerd. Hij was al vroeg lid van de Zweefvliegclub Twente.Zijn loopbaan bij de Klu begon met de grondopleiding (van de 40 leerlingen vielen er 10 af). De elementaire vliegopleiding vond plaats op de Fokker S 11 (hier vielen weer 10 leerlingen af). De opleiding tot jachtvlieger vond plaats op de Fouga Magister. De heer Versteege vond dit toestel, dat oorspronkelijk qua  ontwerp een zweefvliegtuig was, een beauty om op te vliegen. Met dit toestel kwamen instrument en close formation aan de orde (weer 3 man verdwenen – toen waren er nog 17). Na zijn opleiding werd hij geplaatst op het 314 Squadron op de Vlb. Eindhoven waar hij op de NF-5 ging vliegen.

De heer Arend Versteege

Alvorens tot de bespreking inzake de Starfighter over te gaan schets de heer Versteege een aantal  sfeerverschillen tussen de toenmalige luchtmacht en de huidige KLu.
Inmiddels was gebleken, dat de Russische Mig-15 superieur was aan de Amerikaanse toestellen. Deskundigen, onder wie de hoofdontwerper van de Lockheed Skunk Works Kelly Johnson, werden opgesloten in een kantoor en moesten als antwoord op de Mig-15 een ideaal vliegtuig ontwerpen. Ze dienden uiteindelijk een schets in bij het Pentagon dat later de F-104 Starfighter werd. Het toestel werd zuiver op snelheid ontworpen. De kleine vleugels van het toestel werden met bouten aan de romp vastgesteld. Dat was nog nooit eerder vertoond. De vleugels werden onder 10 graden neerwaartse hoek geplaatst. Het toestel werd bewapend met een Gatling kanon, dat een zeer hoge vuursnelheid had. Het staniol werd boven op de staart gemonteerd om het traagheidskoppel te compenseren.

Aanvankelijk waren er problemen met de oorspronkelijke schietstoel, die door de vloer van de cockpit schoot. Men was namelijk bevreesd, dat de piloot dan tegen de staart sloeg. Deze schietstoel werd vervangen door een krachtig omhoog schietstoel, welke als nadeel had dat er een minimumsnelheid van 170 kilometer per uur nodig was om deze te kunnen benutten. Bij de oudere toestellen zijn ten gevolge hiervan veel ongevallen geschied.  De meeste Starfighters voor de export werden daarom uitgerust met een Martin-Baker schietstoel die zelfs bij nulhoogte en nulsnelheid gebruikt kon worden.

In de Verenigde Staten was de Starfighter geen succes.  De USAF kocht er slechts 296. Lockheed wenste de zeer hoge investeringen terug te verdienen en boorde een nieuwe markt aan, zijnde de NAVO-landen. Het geheel werd gepresenteerd als „De aankoop van de Eeuw” en dit met succes. Zij het dat een omkoopschandaal (de Lockheed-Affaire) de Duitse minister van Defensie, Franz Josef Strauß, en de Nederlandse prins Bernhard fataal werden. Dit soort omkoopschandalen deden de naam van het toestel geen eer aan.

Ook buiten de NAVO werden de nodige toestellen verkocht. Met het toestel zijn de nodige ongevallen gebeurd, vaak met dodelijke afloop. De Starfighter bezat de twijfelachtige eer het slechtste veiligheidsrecord te vestigen. Een van de redenen hiervoor is dat bijvoorbeeld in Duitsland nieuwe piloten een enorme ontwikkelingssprong moesten maken van propeller-toestellen naar zeer snelle straaljagers, die om heel andere vliegtechnieken vroegen.

De voorzitter dankt de heer Versteege hartelijk voor zijn belangwekkende uiteenzetting en overhandigt hem de voor sprekers gebruikelijke attentie.

(Herman Ribbink)

Dinsdag 13 december 2016 – Regio Avond: social evening met film en verloting.

De voorzitter opent deze laatste regio avond van 2016. Traditiegetrouw is deze laatste avond van het jaar een avond met veel gezelligheid. Op het reilen en zeilen van onze regio in het bijna afgelopen jaar zal de voorzitter terugkomen tijdens de Algemene Ledenvergadering in januari. Hij is ingenomen met het feit dat er weer zoveel mensen gekomen zijn en wenst iedereen heel gezellige feestdagen.

De voorzitter spreekt zijn speciale dank uit over de vaak ondankbare taak van de activiteitencommissie. Natuurlijk mocht een woord van dank aan het adres van de mensen van de Postactieven niet ontbreken voor hun gastvrijheid met koffie met koekjes en drankjes en die telkens weer hun ruimte beschikbaar stellen.

Dit jaar geen quiz, maar de avond begon met een informatieve documentairefilm “10 dagen in september `44” over de Slag bij Arnhem. Hierna vond de traditionele verloting plaats. We hadden dit keer een enorme hoeveelheid prijzen. De hoofdprijs, een rondvlucht voor twee personen, werd dit keer gewonnen door dhr. Fleury.

Tenslotte werd nog in een geanimeerde sfeer genoten van een consumptie.

Woorden schieten in dit geval te kort. Hieronder een korte impressie van de social evening.

De aanlokkelijke prijzentafel.

Mw. Van den Berg is weer de geluksengel van de avond.

Ger Eising tijdens de verloting.

Spanningsvol wachten op het juiste nummertje.

Wat hebben we allemaal gewonnen?

Bijna allemaal een prijs!

De rondvlucht werd dit jaar gewonnen door dhr. Fleury.

Dank, Ger Eising, voor de voortreffelijke presentatie.

(Jan van Gent)

Dinsdag 8 november 2016 Regio Avond: Lezing door dr. Marc Dierikx over Anthony Fokker (1890-1939)

Dr. Marc Dierikx is momenteel Senior Researcher bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Begonnen is hij met de opleiding Geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De man heeft te veel gedaan om hier allemaal op te noemen. Voor ons is het interessant te weten, dat hij in 1994 met een Guggenheim beurs gewerkt heeft op het National Air & Space Museum (Smithsonian Institution) dat in de afgelopen jaren driemaal bezocht is door leden van onze vereniging.

Zijn specialiteiten zijn naast Nederlandse buitenlandse politiek, development cooperation policy, Amerikaanse Studiën en technologiegeschiedenis vooral ook de luchtvaartgeschiedenis.Dierikx is gefascineerd geraakt door het kleurrijke leven van de luchtvaartpionier Fokker. Opmerkelijk is hoe vaak door toeval hij in contact komt met onderwerpen en mensen waardoor hij zijn kennis over Fokker kon vergroten.

Filmpje uit South-Carolina

Hij begon zijn lezing met het tonen van een zeer zeldzaam stukje film uit 1930 dat is opgedoken in South-Carolina. Het is augustus 1918 en we zien Anthony gezellig  in de Somme te spetteren met Hermann Göring die hij kopje onder drukt (hij moet altijd winnen…). In het filmpje is Fokker op bezoek aan het westelijk front en bekeek daar kapot geschoten tanks. Dit laat al iets zien van de durfal en avonturier Fokker.

Bezeten van vliegen en watersport

Een echte ingenieur-vliegtuigbouwer is Fokker niet. Hij bleek vaak de laatste van de klas en had veel onvoldoendes. Alleen in sport en tekenen was hij goed. Diploma’s heeft hij nooit gehaald. Zijn vader stuurde hem naar Duitsland om Automechaniker te worden. Maar Fokker wilde iets met vliegtuigen gaan doen. Zo heeft hij zes weken (!) lang een cursus vliegtuigbouw gevolgd in Mainz.

Bekend is hij vooral geworden als onverschrokken piloot. Een risicovol beroep, daar hield hij van. Hij is acht keer neergestort. Hij heeft zijn leven vaker in de waagschaal gelegd om het maar vooral te kunnen maken in de luchtvaart. In 1913 was hij de tweede, na de Rus Nesterov, die een looping maakte.

Vliegtuigproducent in Duitsland

Van 1910 tot 1914 heeft hij vliegtuigen gebouwd in Duitsland. Eerst in Johannisthal bij Berlijn en later in Schwerin. Zijn eerste vliegtuig noemde hij “De Spin”, waarmee hij op 31 augustus 1911 boven Haarlem vloog.

Bekend is ook het verhaal van een gesynchroniseerde mitrailleur waarmee de piloot door de propellerschijf kon schieten zonder de bladen te beschadigen. Volgens Dierikx had Fokker het idee “gestolen” van een Zwitserse ontwerper die hem voor de rechter daagde. Maar voor Fokker was het heel goed te doen om de opgelegde straffen voor de geschonden octrooien te betalen. Dus ging hij en niet de Zwitser de geschiedenis in.

Fokker, inmiddels officier in het Duitse leger, raakte bevriend met Manfred von Richthofen, de Red Baron zoals de geallieerden hem noemden. Beiden profiteerden van deze vriendschap. De Baron ging met de Fokker DR.I driedekker vliegen en kon met dit beroemde en wendbare toestel vele vijandige toestellen neerhalen.

Dus in wezen heeft Fokker enorm kunnen profiteren van de Eerste Wereldoorlog. Door list en bedrog heeft hij zijn kennis over vliegen en vliegtuigen veelal kunnen vergroten en bleef hij de concurrentie telkens een stap vooruit.

Op het einde van de oorlog bezat hij zo´n 88 miljoen Mark (omgerekend ongeveer 12 miljoen Euro).

Een leuke anekdote is dat hij in 1919, kort na de capitulatie van Duitsland, de kapitein van zijn eigen Yacht de opdracht gaf om het geld per schip naar Den Helder te brengen, hetgeen inderdaad geschiedde. De kapitein ging trouwens met een behoorlijke vergoeding naar huis.

Bijna alles in zijn leven draaide om het geld. In tegenstelling wat vaak gedacht wordt heeft hij op het einde van de oorlog zijn toestellen (zijn kapitaal) niet stiekem in een “Nacht-und-Nebel-Aktion” naar Nederland vervoerd. Dit gebeurde eigenlijk contractueel op een heel legale wijze per trein.

Met meer dan 100 Fokker vliegtuigen van verschillende types is hij naar Nederland teruggekomen waar hij eigenlijk de weg niet meer kon vinden

225 jachtvliegtuigen heeft hij verkocht aan de Sovjet Unie. Verder hielp hij  Duitsland in de jaren twintig een illegale luchtmacht op te bouwen. De toestellen werden via Rotterdam in kratten verscheept. De Nederlandse regering wist van niks. Alleen de pers kreeg hier wind van.

Terug in Nederland

In Nederland ging het niet heel best met het Fokker-bedrijf. Hij kon de hal van de ELTA (Eerste Luchtvaart Tentoonstelling in Amsterdam, 1919) als assemblagebedrijf huren. Hij probeerde vergeefs zijn toestellen verkopen.  Probleem was dat Fokker geen geld wilde uitgeven en investeren. Normalerwijze worden vliegtuigen telkens complexer en duurder en moest juist geïnvesteerd worden. Daarom redde hij het ook niet. Eigenlijk was hij een heel slechte zakenman. Hij  kon zijn succes  niet vasthouden en het bedrijf ontwikkelde zich technisch gezien nauwelijks. Fokker had de kennis niet en kon daarom de jonge ingenieurs met nieuwe ideeën niet volgen. Maar in de VS bleek een markt te zijn. Dus op naar de VS

Naar de VS

In 1922 vertrok hij na zijn eerste huwelijk naar de VS. In 1923 heeft hij hier al zijn eerste vliegtuigfabriek opgezet.
In 1927 vloog Charles Lindberg non-stop over de Atlantische oceaan naar Parijs. Dat had eigenlijk met een Fokker toestel  moeten gebeuren. In de VS laat hij zijn bedrijven verslobberen.

Hij heeft de Amerikaanse nationaliteit aangevraagd. Maar in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt heeft hij deels door slimheid en deels door nonchalance de uiteindelijk verkregen nationaliteit nooit ondertekend en is dus nooit Amerikaan geworden.

Persoonlijkheid

Fokker had een bijzondere persoonlijkheid. Hij had zeer beperkt interesses: vliegen en watersport. Hij heeft veel relaties gehad maar heeft zich nooit echt weten te binden. Zo heeft hij in 1919 in Haarlem de dochter van een Duitse generaal gehuwd: Sophie Marie Elisabeth von Morgen. Maar omdat zij de Duitse nationaliteit had mochten er geen familieleden op bezoek komen en de bruid zat eenzaam bij de burgerlijke stand. Dit huwelijk hield slechts vier jaar stand. Wel heeft Fokker haar een riant maandgeld gegund. Maar pas in 1954 kon die erfenis worden uitgekeerd.

Fokker was inmiddels ook in de VS beroemd en trouwde in 1927 met een Canadese actrice, Violet Austman. Dit huwelijk werd hem bijna noodlottig. Omdat hij bijna altijd afwezig was is die arme vrouw in een depressie geschoven. Na een opname van zes weken in een psychiatrisch ziekenhuis  was Fokker weer aan het testvliegen. Toen hij op een eindelijk afgesproken diner weer te laat was en straal langs haar heen liep om te gaan slapen, besloot zijn echtgenote van 15 hoog uit het venster te springen.

Achteraf drong het pas tot hem door wat er gebeurd en niet gebeurd was. Hij voelde zich enorm schuldig, gaf zijn echtgenote een monumentaal graf en reed iedere dag langs haar graf naar zijn werk. Jarenlang sloot hij zich op in zijn Yacht waar hij de herinneringen aan zijn vrouw levend hield. Op de een of andere manier moest hij het kennelijk met zichzelf goedmaken.

Fokker overleed in 1939 op 49 jarige leeftijd aan de complicaties na een neusbijholteoperatie.

Als dank voor zijn spannende en boeiende lezing die een heel nieuw licht wierp op de legendarische en vaak geïdealiseerde figuur van Fokker ontving Dierikx uit handen van voorzitter Ribbink een boekenbon.

(Jan van Gent)

Enkele boeken van Dierikx als auteur of co-auteur:

Blauw In De Lucht – Koninklijke Luchtvaart Maatschappij 1919-1999

Anthony Fokker – een vervlogen leven (2014)

Luchtspiegelingen – cultuurgeschiedenis van de luchtvaart (2008)

Uit De Lucht Gegrepen – Fokker als Nederlandse droom 1945-1996 (2004)

Schiphol Airport –  Amsterdam’s Airport Below The Sea

Clipping the Clouds – How Air Travel Changed the World (2008)

Een werkplaats voor de toekomst – Anthony Fokkerschool 1936-1993

Dinsdag 13 september 2016 –  Excursie Crash Museum Aalsmeerderbrug en Transavia Schiphol

CRASH MUSEUM

Op deze excursie hadden wij wederom een bijzondere bus tot onze beschikking: de bus van FC Twente. Gezien de te verwachten hoge temperaturen van boven de 30°C waren enkele leden “verkleed” als voetballer met korte broek en poloshirt, maar verder was er geen direct verband met de bus. Met deze rode bus baanden wij ons een weg langs overdrukke autowegen naar Aalsmeerderbrug waar we werden ontvangen in het zeer bijzondere Crash Museum. Dit museum is gehuisvest in een indrukwekkend fort uit het begin van de 20e eeuw van de Stelling Amsterdam. Tijdens de tweede wereldoorlog zijn tientallen geallieerde, Duitse en Nederlandse toestellen in en rondom de Haarlemmermeer neergestort. De stichting Crash Research in Aviation Society Holland 1940-1945 (CRASH ´40-´45) beheert het museum waarin het resultaat van 25 jaar research naar de luchtoorlog wordt getoond. Ook het verzet in de Haarlemmermeer tegen de Duitse bezetting heeft hier een prominente plek.
Zeer enthousiaste gidsen liepen met ons langs wrakdelen, vliegtuigmodellen, vertelden verhalen van missies, en lieten maquettes van onderduikboerderijen en voorwerpen uit de oorlogsperiode zien. CRASH verleent regelmatig haar expertise aan overheidsinstellingen als het  gaat om onderzoek naar neergestorte vliegtuigen en blindgangers. Dit bezoek was voor ons “Deelenaren” (natuurlijk ook bekend met het oorlogsverleden) zeer verrassend en de zeer de moeite waard.

onze-crash-museum-medewerker-geeft-enthousiast-uitleg-jvg

Vervolgens ging de busrit verder naar Schiphol. Bij de goed beveiligde poort op Schiphol-Oost werden wij voorzien van de nodige identiteitskaartjes en reden wij naar het Transavia gebouw.

TRANSAVIA

Na Martinair verplaatste ook Transavia.com haar hoofdkantoor van Schiphol-Centrum naar Schiphol-Oost dat door Schiphol Real Estate (SRE) wordt herontwikkeld. Het heeft een oppervlakte van 12.000 m² en geldt als het meest duurzame gebouw in Nederland.

Om een indruk van het gebouw te krijgen kunt u hier klikken.

Bij de ingang van het gebouw werden we ontvangen door Richard Hol. Hij dreef ons als kudde schapen met het gemak van een ervaren herder door de beveiligingspoortjes, langs trappen, resp. liften naar de tweede verdieping waar in een lokaal de koffie en het (thee)water klaar stonden.

Richard Hol (oud medewerker van de KLu) vertelde de geschiedenis van Transavia en Willem van Stevens (ex landmachter) zou ons iets vertellen over het technisch onderhoud van de vloot. Hierna konden wij een bezoek brengen aan de hangaar waar een kist in onderhoud stond.

De heer Hol vertelde dat Transavia 1966 vergunning kreeg om chartervluchten uit te voeren vanaf thuisbasis Maastricht Aachen Airport en Zestienhoven onder de naam Transavia Limburg N.V..
Vanaf het begin heeft Transavia zich voornamelijk gericht op toeristische bestemmingen binnen Europa tegen lagere prijzen. Momenteel maakt de luchtvaartmaatschappij deel uit van de Air France-KLM-groep maar opereert financieel zelfstandig. Er staan dit jaar vliegtuigen gestationeerd op Schiphol (31), Rotterdam (5), Eindhoven (4) en München (4).

Eigenaren veranderden door de jaren heen. Een klein overzicht:
Sinds 2003 is Transavia een 100% dochter van Air France-KLM. In december 2004 werd de naam van Transavia Airlines veranderd in transavia.com. In 2006 kreeg transavia.com een nieuwe huisstijl. In januari 2015 werd opnieuw een nieuwe huisstijl geïntroduceerd. De veranderingen bestaan onder andere uit een nieuw uiterlijk voor de vliegtuigen, een naamswijziging (van transavia.com naar ‘gewoon’ Transavia) en een nieuw logo. Schaalvergroting: De vloot moet geleidelijk groter worden en over vijf jaar wil Transavia 10 miljoen passagiers per jaar vervoeren.

In 2014 vervoerde men 6,8 miljoen passagiers. 32% was zeer tevreden en 87% was tevreden.
De vloot bestaat uit 26 Boeing 737-800 toestellen en 9 Boeing 737-700 toestellen.

Safety Management Systemen (SMS)

Alle luchtvaartmaatschappijen dienen aan de alle EASA (European Aviation Safety Agency) eisen te voldoen. Veiligheid is tegenwoordig geen concurrentie issue. Risico´s kan men niet uitsluiten, maar wel beheersen. Men probeert vooral proactief te zijn. Men is heel transparant in meldingen van hazards aan de autoriteiten. Het aantal ongelukken is drastisch gereduceerd.

Hierna nam Willem Stevens het woord. Hij is sergeant bij de KL geweest, heeft vervolgens 12 jaar bij KLM gewerkt en tenslotte 24 jaar bij Transavia. Hij is productieman. In zijn portefeuille zit de technische dienst die de vliegtuigen gereed moet stellen. In de winter worden toestellen uitgeleend met eigen technici aan andere maatschappijen en/of de eigen toestellen krijgen groot onderhoud. Iedere acht weken krijgen ze een klein onderhoud. De motoren gaan ongeveer 7 jaar mee.
In de drukke zomermaanden juli, augustus, september worden de 45 Transavia toestellen aangevuld  met 7 ingehuurde toestellen.
De technische punctualiteit ligt bij 98,6%! Dat wil zeggen, per week 28 minuten vertraging, gemiddeld 8 (0,75%) klachten per vliegtuig.

In de onderhoudshangaar stond de PH-XRY in de nieuwe livery te pronken.

Kleine klusjes (bijvoorbeeld bijvullen olie, checken na birdstrike) kunnen de piloten zelf verrichten. Dat komt ongeveer 500 keer per jaar voor.

Vliegtuigen moeten vliegen. Transavia wil groeien en vliegt derhalve ongeveer 17 jaar met een toestel.

De leden waaierden uit rond en in het toestel. Opvallend was het verschrikkelijk mooie, goed verzorgde interieur van het toestel. De flaps, de slats, de motoren, de cockpit, de cabine, alles werd met aandacht bestudeerd.

Terug in het lokaal werden de beide heren hartelijk bedankt door onze penningmeester, die nog eens beklemtoonde dat de heren een zeer realistisch en helder beeld van de moderne en zorgvuldige luchtvaartmaatschappij hebben gegeven. Als afscheidsgeschenk werd een envelop met inhoud overhandigd die door Transavia gebruikt zal worden voor de apart te organiseren extra dingen voor kinderen.

de-ph-xry-stond-in-nieuwe-livery-te-pronken-in-de-onderhoudshangaar-jvg
de-heren-hol-en-w-van-stevens-ontvangen-een-envelop-met-inhoud-uit-handen-van-penningmeester-tol-jvg

FLORENNES zaterdag 25 juni 2016

Wij vertrokken 05.30 uur vanaf Deelen en kwamen samen met leden van de regio´s Soesterberg en Twente wij om een uur of 10 aan in de buurt van Florennes.
De borden BAF DAYS P Autobus werden gevolgd opgesloten in een lange file terwijl het stevig was gaan regenen. De logica van deze routing is eigenlijk tot op heden nog niet helemaal duidelijk. Pas rond 12.30 uur kwam de bus aan bij een overvolle parkeerplaats bij een ingang van de vliegbasis Florennes. De arme chauffeur kreeg van de aanwezige politie alleen maar te horen dat hij nergens in mocht rijden en er werd niet verteld waar hij eventueel wel kon en mocht parkeren. Bij het uitstappen kregen wij te horen dat de bus pas rond 21:30 uur kon vertrekken aangezien de buschauffeur volgens transportregelgevingen 9 uur rust diende te nemen.

Bij de toegangscontrole waren bleken enkele scanners niet al onze uitgeprinte tickets te kunnen scannen. Maar onze leden konden desondanks gewoon doorlopen naar de vliegbasis. Het weer was inmiddels gelukkig opgeknapt.

Het vliegprogramma was goed verteerbare kost en meer dan het bekijken waard. Ook het bekijken van de toestellen op de static line was verrassend. In diverse toestellen kon met even plaatsnemen en/of foto’s maken van de cockpit. Een leuke bijkomstigheid was de aanwezigheid van de Belgische koning Filip met zijn 2 zonen. Hij liep nagenoeg naast ons.

Zeer in het oog springend was de demonstratie van de Belgian Red Devils goed. Het voorvliegen van de Breitling Connie was het bekijken meer dan waard. Voorts heel veel bekende herrie en natuurlijk de kleurrijke demonstratie van de Patrouille de France. Nederland was onder meer vertegenwoordigd met de Mitchell B25, de Spitfire en de Apache. De aanwezige stand van de KNVOL is door ons ook bezocht en werd door de aanwezigen aldaar zeer gewaardeerd. Het programma liep door tot 18:30 uur. Al met al hebben we van mooie dag achter de rug met gezellige reisgenoten. Ondanks het nogal lange wachten geen gezeik aan het adres van onze organisatie.

Na afloop moesten wij dus noodgedwongen nog een paar uurtjes wachten voordat de bus conform de regelgevingen kon vertrekken. Dit wachten vond plaats in het enige restaurant in de buurt van het overvolle “parkeerterrein”. Ondertussen vond er  door sommigen van ons een kwaliteitscontrole van het Belgische bier plaats in de grote achtertuin van het restaurant uitgevoerd.

Uiteindelijk vertrok de bus om 22:00 uur (!) richting Deelen waar wij rond 01:30 uur aan.

florennes-2016

LUCHTMACHTDAGEN zaterdag 11  juni 2016

Over de historische Luchtmachtdagen van 2016 is al zoveel gepubliceerd in tekst en beelden in de media en sociale media. Alles wat gezegd kan worden is een herhaling. We willen alleen maar even memoreren aan het feit dat deze Luchtmachtdagen van uitzonderlijk historisch belang waren.

Op vrijdag 10 juni nam onze zeer gewaardeerde CLSK luitenant-generaal Sander Schnitger onder grote publieke belangstelling en in het bijzijn van de minister van defensie en andere hoogwaardigheidsbekleders afscheid en droeg het commando Luchtstrijdkrachten over aan zijn opvolger luitenant-generaal Dennis Luyt. Luyt was o.a. commandant van een F16-squadron op de vliegbasis Twenthe, bevelhebber van vliegbasis Leeuwarden en, in 2007, werkzaam voor de internationale troepenmacht ISAF in Afghanistan.

Historisch was uiteraard ook het feit, dat het de eerste keer in de geschiedenis was dat wij de F-35 Lightning II in levende lijve hebben mogen beleven. Het toestel was nu eindelijk niet meer een luchtspiegeling waar zin en onzin aan toegedicht werd. Het toestel was niet alleen als mockup of live geparkeerd op de grond te zien. Nee, juist ook vliegend in het kader van de alom gewaardeerde Air Power Demo van de Koninklijke Luchtmacht.

De Koninklijke Luchtmacht heeft tijdens deze Luchtmachtdagen weer duidelijk kunnen laten zien – en horen – waartoe zij in staat is: 7 dagen per week 24 uur bescherming van onze veiligheid en democratie.